(Bu etkinlik BGST ve Aras Yayıncılık işbirliği ile hazırlanmaktadır. )
13.00 Konuşma: Hagop Baronyan: Döneminin Seçkin bir Hiciv, Roman ve Oyun Yazarı / Kevork Bardakjian (ABD Michigan Üniversitesi Ermeni Dili Edebiyatı Profesörü) / (Ermenice / Türkçe çeviri yapılacaktır)
14.30 Kısa Oyun: Medzabadiv Muratsganner (Dilenen Muhteremler) / Getronagan Lisesi ve Tarkmançats İlkogretim Okulu Oğrencileri (Ermenice)
17.00 Söyleşi: Trabzon’da Bağdasar Ağpar Deneyimi / Necati Zengin (Trabzon Sanat Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni)
18.00 Söyleşi: Bir Yayıncı Olarak Hagop Baronyan / Zakarya Mildanoğlu (Ermeni periyodikleri konusunda araştırmacı / Agos Yazarı)
19.30 Kısa Oyun: Şark Dişçisi / Berberyan Kumpanyası& Tiyatro Boğaziçi
Yer: (Tüm etkinlikler) Boğaziçi Üniversitesi Demir Demirgil Salonu
*Hagop Baronyan Kimdir?
1843 yılında Edirneli yoksul bir ailenin çocuğu olarak doğan Baronyan, ilk ve orta öğrenimini Ermeni okullarında tamamladı. 1864 yılında İstanbul’a taşındı. Hevesli bir okur olarak bazı Avrupa dillerini, özellikle de dönemin İstanbul’unda edebi ve teatral hayatta büyük etkileri olan Fransızca ve İtalyanca’yı kendi kendine öğrendi. Osmanlı başkentinde yayınlanan çeşitli dergilere katkı sunarak yazarlık konusunda deneyim kazandı.
Yayına hazırladığı mizah ve tiyatro ağırlıklı süreli yayınların ömrü kısa oldu. Poğ aravodyan [Sabah Borusu] , Yeprad [Fırat], Meğu [Arı], Ermenice ve Osmanlıca olarak iki farklı versiyonu yayınlanan Tadron [Tiyatro], Khigar [Zeki], Dzidzağ [Neşe] isimli dergilerin yayını sıklıkla içerdikleri toplumsal eleştiriler nedeniyle Osmanlı sansür bürosu tarafından durduruldu.
Baronyan’ın tiyatroya olan yoğun ilgisi çok genç yaşlarda kendini gösterdi. 1865’te yazılan ilk oyunu, Goldoni’nin orjinal eserinin taklidi olan Yergu derov dzara mı [İki Efendili Bir Uşak] adlı kısa bir farstı. Bundan dört yıl sonra, görücü usulü evlilikleri ve evlilikte sadakat konusunu genellikle neşeli bir üslupta ele aldığı ilk komedisi Adamnapuyj arevelyan [Şark Dişçisi] geldi. 1872 yılında Şoğokortı’ya [Dalkavuk] başladı ancak yarım bıraktı. 1880-81 yıllarında ortaya çıkan, esaslı taşlaması Medzabadiv muratsganner [Dilenen Muhteremler], taşralı eşrafın patavatsızlığına ve naifliğine odaklanırken bu niteliklerin aynı zamanda çeşitli sanatsal, profesyonel, dini ve zanaatkar fırsatçılar tarafından sömürülmeye ne denli açık olduğuna da dikkat çeker. Son eseri Bağdasar Ağpar ise yine boşanma teması etrafında modern Ermeni cemaat kurumlarının taşlamasını yapar.
Hayatı boyunca yazdığı her eserde hiciv ve toplumsal eleştiriye yer veren Baronyan 1891 yılında İstanbul Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’nde tüberküloz hastalığından öldü. Ölüm bu muhalif kişiliği susturmuş gibi görünse de gerçekte eserleri okunduğu ve izlendiği müddetçe onun kahkahalarının yansıması duyulmaya devam edecektir.
