Merve Taşkan, Al Pacino ve Robert De Niro gibi isimlerin de yetiştiği dünyanın en önemli tiyatro okulu The Actors Studio’da eğitmen. Jennifer Lopez ona “Önünüzde yerlere eğiliyorum” diyor, Natalie Portman karşısında öğrenci gibi davranıyor.
Henüz 31 yaşında fakat ABD’deki pek çok ünlü yıldız onu parmakla gösteriyor. Merve Taşkan, ABD ve dünyanın en önemli tiyatro okullarından biri olan The Actors Studio Drama School’da tiyatro yönetmenliği üzerine mastır yaptı. 5 bin kişinin girdiği sınavı kazanan sekiz kişiden biri olan Taşkan, şimdi de aynı okulda sık sık oyunculuk üzerine workshop düzenliyor.
Henüz 12 yaşındayken bu okula gitmeyi kafasına koyan Taşkan, 2003’te Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Tiyatro Bölümü’nü birincilikle bitirdi. Sonra okula başvurdu ve kazandı. 2006’da tamamladığı mastır eğitiminden bu yana ABD’de tiyatro yönetmenliği yapan Taşkan Al Pacino, Jennifer Lopez gibi dünyaca ünlü yıldızlarla tanışma ve çalışma fırsatı buldu. Şu sıralar Türkiye’de oyunculuk ve yönetmenlik üzerine workshop veren Taşkan ile hikayesini konuştuk.
700 kişi arasında şanslı bendim
– The Actors Studio’da rejisörlük bölümüne birincilikle girdiniz. Nasıl oldu?
Tiyatro aşkım çocukluktan bu yana hiç bitmedi. Tiyatroya dair en iyisi hangisiyse hep onu seçmeye çalıştım. The Actors Studio, oyunculuğa dair en iyi kurum. Küçük yaştan beri orada okuyacağımı hayal ederdim. Okulu bitirince yönetmenlik bölümüne başvurdum. Sınavda Türkiye’den geldiğimi duyunca çok şaşırdılar. Çünkü sınavlara genelde ABD’de yaşayanlar başvuruyormuş. Yaklaşık beş bin kişinin müracaat ettiği sınavda Çehov’un bir hikayesinden uyarlanan Şapşal adlı kısa oyunu yönettim. Sınav sürüyordu ve benim Türkiye’ye dönmem gerekiyordu. Öğrenci işlerini aradım, Türkiye’ye döneceğimi ve sınavların nasıl geçtiğini sordum. Bana ‘Türkiye’ye git ve eşyalarını toplayıp geri gel. Sınav sürüyor fakat sen büyük ihtimalle birinci oldun. Performansını çok beğendiler’ dediler. Duygularımı anlatamam…
– Bu okul neden bu kadar önemli?
Al Pacino, Robert De Niro gibi oyuncuların yetiştiği bir yer. Hollywood’un tanıdık simaları, Marlon Brando ve Elia Kazan tarafından oyunculuk performanslarıyla ilgili fikir alışverişinde bulundukları bir stüdyo olarak kurulmuş. Okulda sadece yüksek lisans eğitimi veriliyor. Hayranlıkla izlediğimiz her oyuncunun yolu buradan muhakkak geçmiştir. Ve bu okula girmek tahmin edildiği gibi çok da kolay değil. Yaklaşık 700 kişinin başvurduğu rejisörlük bölümüne girmeyi başaran dokuz kişiden biriyim. Okulun yıllık ücreti ise 25 bin dolar.
Sınav burs bulmaktan daha kolay
– Peki ücreti nasıl karşıladınız?
Beni en çok zorlayan kısım da bu oldu. Burs bulmam gerekiyordu. İnanın sınavı kazanmak burs bulmaktan daha kolaydı. Kimse sanata yatırım yapmak istemiyordu. Bana ‘Eğer işletme okusaydın döndüğünde seni fabrikamızda çalıştırabilirdik. Ama tiyatro yönetmenini nasıl değerlendireceğiz?’ diyenler bile oldu. Nihayet Türk Eğitim Vakfı (TEV) ve ENKA bana burs vermeyi kabul etti ve eğitimimi tamamlayabildim.
– Üç yıllık eğitiminizde neler yaptınız? Umduğunuzu bulabildiniz mi?
Her şey düşündüğüm gibiydi. The Actors Studio, ünlü Rus yönetmen Konstantin Stanislavski’nin geliştirdiği metotla oyunculuk, yönetmenlik ve yazarlık eğitimi veriyor. Bu çok ağır ve sabır isteyen bir eğitim. Rejisörler ve yazarlar da oyuncularla oyunculuk dersi alıyor. Çünkü iyi bir oyuncu olmadan rejisör ya da yazar olunamayacağı savunuluyor okulda. Okulda iyi bir şey yaptığınız anda herkes etrafınıza toplanıyor, heyecan içinde sizi kutlamak için. Türkiye’dekinin tam tersine hocaların size öğrenci olarak hep aşıladığı şey, sizin değerinizin ve yeteneğinizin olduğu… Broadway’de pek çok oyunum sahneye konuldu. Eğitimim bittikten sonra da New York’taki Tish School of the Arts’ta eğitim verdim. Okulun en genç hocası bendim.
Natalie Portman bile karşımızda tıpkı bir öğrenci gibi davranır
– Bugüne kadar onlarca oyuncuyla bir arada olma şansına sahiptiniz. Sizi en şaşırtan ünlü kimdi?
Jennifer Lopez… The Actors Studio’da oyuncuların kendilerini anlattıkları bir program çekiliyor. Konuklardan biri de Jennifer Lopez’di. Çekimden önce ‘Sizin önünüzde yerlere eğiliyorum, lütfen bana oyunculuk tekniği hakkında bir şey sormayın. Pek çok filmde oynamış olabilirim ama ben oyuncu değilim ve burası çok profesyonel bir yer’ dedi. Şoke oldum. Tüm dünyanın tanıdığı Jennifer Lopez bile The Actors Studio’nun ne demek olduğunun farkındaydı. Ama bu sadece onun için geçerli değil. Natalie Portman’dan Jude Law’a oyuncular The Actors Studio’da tıpkı bir öğrenciymiş gibi davranır.
Al Pacino çok utangaç ama sahnede devleşiyor
– Şimdiye kadar kimlerle çalıştınız?
Ellen Burstyn, James Gandolfini ve Cate Blanchett gibi oyuncularla tiyatro çalıştık. Oyuncu koçu Barbara Poitier ile sürekli iletişim halindeydim. Aslında pek çok Hollywood oyuncusuyla sürekli aynı ortamdayım. Karakterlerine genelde The Actors Studio’da çalışıyorlar. Julia Roberts, Robert De Niro, Sean Penn gibi ben de The Actors Studio’nun onur üyesiyim. Bir şekilde onlarla karşılaşıp sohbet etme imkanı bulabiliyorum. Al Pacino hayranıyım. Sohbet ettiğimizde onun heyecanlandığını gördüm. Mütevazı ve utangaç biri. Ama kamera karşısında devleşiyor.
– Peki bundan sonra neler yapacaksınız?
Şu sıralar Türkiye’de yazarlık, oyunculuk ve yönetmenlik workshop’u veriyorum. Birikimlerimi arkadaşlarımla paylaşmak istiyorum. Hem iyi bir oyuncu hem çok iyi bir yönetmen olmak hayalim. Amacım Tony Ödülü’nü de (ABD’de Broadway yapımlarına verilen tiyatro ödülü) almak.
Canan Ergüder çok başarılı
– Genç Türk oyuncular yeterli mi?
Konservatuardan mezun olan bir öğrenci yeteri kadar bilinçli değil. Pek çoğu nasıl para kazanabilirim derdinde. Oyunculuk bir yaşam biçimidir. Hangi karakteri oynuyorsanız o olmalısınız.
– Türkiye’de kimleri beğeniyorsunuz?
Canan Ergüder ve Ata Demirer… Canan Ergüder zaten The Actors Studio’dan mezun. Yeteneğine söyleyecek bir şeyim yok. Ayla Algan da burada eğitim aldı. Ata Demirer ise tam bir karakter oyuncusu. Özellikle Eyyvah Eyvah filmlerinde canlandırdığı Hüseyin Badem karakteriyle bu konuda ne kadar yetenekli olduğunu gösterdi. İleride bir projede Ata Demirer ile çalışmayı isterim.
Fatma Karaman / fatmak@stargazete.com
