Erdal Çiftçi
Bilginer tarafından yapılan eleştirilere katılmamak elde değil. Oldukça saldırgan bir şekilde yapılan savunmalar ise, ne hikmetse kimsenin toz konduramadığı kurumlarının yerle bir edildiği şeklindeydi. Bir sahne çalışanı olarak Ankara’ya ses sistemi götürüyor ve dekoru rahat bir şekilde taşıyamıyorsak; devlet tiyatrosu severlerin HB’nin eleştirilerine en azından bu adam da dinlenmeli şeklinde bir fikirleri olması gerektiğini düşünmekteyim. Ben olaya başka bir yerden bakmaya çalışayım. Oyuncular, sanat, sanat formları ve sanat yönetimi hakkında son dönemde yeterince konuşuldu ve magazinel halinden dolayı da ileride de konuşulacak. Biz, “görünmez kahramanların”, tiyatro-sanat çalışanlarının, ulusal tiyatro kurumunun yapısına dair önerilerimi sunayım dedim. Düşündüklerim tartışılamaz ya da değiştirilemez öneriler değil.
1- Tiyatro tüm unsurların yer aldığı bir konseyce yönetilmeli. Oyuncular, tasarım grubu, teknik ekip, temizlikçiler, ofis çalışanları, yer göstericiler yer almalı. Sanat yönetimi, sanatçılara bırakılamayacak kadar, idari, teknik, etik ve ticari bir faaliyettir.
2- Hiyerarşi ortadan kalkmalı. Bir işi iyi yapabiliyor olmak, diğerlerinin o işi yapamayacakları ya da uzmanı kadar iyi yapmaları gerektiğini dayatmamalı. İnsan öğrenir, her şeyi olmasa da.
3- Tüm ücretler 2500-3500 aralığında olmalı. Sigorta maaşlar üzerinden yapılmalı.
4- Hata yapınca eleştirilen sahne, ofis çalışanları aynı şekilde diğer unsurlardan hesap sorabilmeli. Sanat grubu, yönetmen ve oyuncular konseye karşı sorumlu olmalı.
5- Hiyerarşinin ve statünün kabullenilmemesi için, pozisyonlarda rotasyon olmalı. Sezon sonunda ya da ortasında, şef ya da yönetici olanlar yerlerini arkadaşlarına terk etmeli.
6- Herkesin yapılan tüm faaliyetler hakkında bilgi sahibi olması için mutlak şeffaflık olmalı. Yapılan her faaliyet nedenleri ile açıklanmalı, kimseye ikna olmadığı bir iş yaptırılmamalı. Merak etmeyin adam gibi anlatılırsa herkes ikna olur.
7- Yönetmen, şef, yönetici gibi bilgi iktidarlı terminoloji ve statik mevkiler ortadan kaldırılmalı. Kısacası yönetici elitin olmaması için çaba gösterilmeli, öncelikle pozisyon çeşitliliği, rotasyon, söz yetki karar, tüm çalışanlara öncelikle tahsis edilmeli.
8- Bütçe herkese açık olmalı. Tüm gelir ve giderler ayrıntılı gösterilmeli. Herkesin maaşı, ikramiyesi, kesintileri, dekora giden paralar, teknik harcamalar ve diğer giderler, internette yayınlanmalı.
Yurtdışına gidenler, oradaki personelin kalitesinden, çalışma disiplininden söz eder. Mekanlar da güzeldir, oyuncular iyidir, yönetmenler zekidir, organizasyon şahanedir. Bu sıralananların olabilmesi için ise bence tüm unsurların yer alabileceği ve kurumlarını sahiplenebilecekleri bir konseye ihtiyaç vardır.
