Anayasa hukukçusu, yazar ve bilim insanı Prof. Server Tanilli Göztepe’deki evinde kalp yetmezliğinden hayatını kaybetti. 80 yaşındaki Tanilli bir süredir tedavi görüyordu.
1980 öncesinde İstanbul Üniversitesi’nde hukuk başta olmak üzere birçok fakültede ve Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi’nde ders verdi. 1978’de uğradığı silahlı saldırı sonrası belden aşağısı felç oldu. Tanilli, daha sonra yıllarca Fransa’da Strasbourg Üniversitesi Türk Etütleri Enstitüsü’nde ders verdi; emekli olmasının ardından 2000’de Türkiye’ye dönmüştü.
Referans eserler
Server Tanilli’nin 1973’te basılan “Uygarlık Tarihi” çalışmasının namı neredeyse kendi isminin önüne geçmişti. Kitap hem üniversitelerde ders kitabı olarak okutuldu hem de üniversite dışında referans bir kitap olarak çok rağbet gördü. Tanilli bu kitapla ilgili olarak yargı önüne de çıktı. Neredeyse kitabı kadar ünlü savunmasını Atilla İlhan’dan dizelerle noktalamıştı:
“O sözler ki kalbimizin üstünde / Dolu bir tabanca gibi / Ölüp ölesiye taşırız / O sözler ki bir kez çıkmıştır ağzımızdan / Uğrunda asılırız.”
Türkiye’ye döndükten sonra Cumhuriyet gazetesinde yazıları yayınlanmaya başlayan Tanilli’nin çok sayıda basılı eseri vardı.
İlk çalışması 1962’de kitap haline getirilen “Anayasalar ve Siyasal Belgeler”di. Eserleri arasında altı ciltlik “Yüzyılların Gerçeği ve Mirası”, “Fransız Devrimi’nden Portreler”, “Türkiye’de Aydınlanma Hareketi”, “Voltaire ve Aydınlanma”, “Yaratıcı Aklın Sentezi”, “Dünyayı Değiştiren 10 Yıl”, “Değişimin Diyalektiği ve Devrim”, “Çağdaşımız Victor Hugo Bir Dahinin Portresi” gibi çalışmaları sayılabilir. Prof. Tanilli sadece yazdıklarıyla değil, çevirileriyle de bilinen bir bilim insanıydı. Server Tanilli üzerine yazılmış birçok makale ve kitap da bulunuyor.
Server Tanilli 2006’da Sertel Demokrasi Ödülü’ne layık görüldü.
