Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin de desteğiyle ilk defa düzenlenen 1. Amed Tiyatro Festivali, Serhat Kural’ın hazırladığı ‘Jenosit’ adlı dans performansı ile başladı. Kürtler’in tarihte yaşadığı acıları dansla dile getiren oyun, büyük ilgi gördü. Festivale Kürdistan Federal Bölgesi’nden de 47 yazar ve tiyatro oyuncusu katılıyor.
DİYARBAKIR Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle düzenlenen 1. Amed Tiyatro Festivali, önceki gece sahneye konulan ‘Jenosit’ adlı oyun ve verilen bir resepsiyonla başladı. Değerli tiyatro sanatçısı Serhat Kural’ın Konsept ve Kareografisini düzenlediği, Kürtler’in tarihte yaşadığı acı ve baskıları dile getiren ‘Jenosit’ oyunu, Büyükşehir Belediyesi tiyatro salonunu dolduran yüzlerce sanatsever tarafından büyük bir ilgiyle izlendi. Oyunu Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir de izledi. Oyunun sonunda, Baydemir, yönetmeni ve oyuncuları kutlarak çiçek verdi.
Önceki akşam, festivalin ilk oyunu olan Jenosit’ oyununu izlemek üzere Büyükşehir Belediyesi’nin tiyatro salonuna gidenler bir sürprizle karşılaştılar. Binanın girişinde, zemin katta açılan bir sergide, festival öncesinde oyunlarda kullanılan Mask ve Kukla Atölyesi’nin ürünleri sergileniyor. Canlı heykel workshop’unun ürünü olan iki canlı heykel, konukların büyük ilgisini çekti.. Çok sayıda kostüm ve aracın yer aldığı sergide, adaleti temsil eden ve bir elinde kılıç diğerinde terazi olan bir manken, konukları karşılarken, salonun diğer ucunda ise iş giysileri içinde elinde kazması ve başında kaskıyla bir maden işçisi duruyor. İki kostumu de hareketsiz duran iki canlı mankenin giydiği anlaşılınca misafirlerin ilgisi daha da arttı.
Kürdistan 47 kişiyle festivalde
Tiyatrocu Kemal Ulusoy’un sunduğu resepsiyon gecesinde festival Düzenleme Komitesi adına oyuncu Ömer Şahin kısa bir konuşma yaptı. Şahin, Diyarbakır’ın böyle bir festivale ev sahipliği yapmasından büyük mutluluk duyduklarını belirterek, aynı zamanda pek çok Kürt tiyatro grubunu bir araya getirdiğini söyledi, bu olanağı sağlayan kurum ve kişilere teşekkür etti.
Daha sonra Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir festival açılış konuşması yaptı. Baydemir, konuşmasında yaptığı esprilerle her zamanki gibi dinleyicileri güldürdü. Baydemir, Süleymaniye, Hewler, Duhok, Zaho’dan gelen 47 kişilik tiyatro ve sanatçı grubuna “Şehriniz Diyarbakır’a hoş geldiniz kardeşlerim” dedi.
Tiyatro Festivali’nin başlamasının, Diyarbakır’ın tarihinde önemli bir gün olduğunu belirten Baydemir, 10 yıldan bu yana Diyarbakır’da Kültür ve Sanat Festivali yapıldığını ve bu dönemde adeta bir rönesans yaşandığını ifade ederek, “Şükürler olsun ki festivaller amacına ulaşmıştır” dedi. Aram Tigran Kent Konservatuarı’nın bu festivallerin bir ürünü olduğunu belirten Baydemir, “Sizin emeğiniz ile yüreğinizin acısı boşa gitmedi. Bugün her kurumda tiyatro, sinema, halk oyunları, müzik öğrencileri çoğalıyor. Bunlar dillerine ve kültürlerine sahip çıkıyorlar” dedi. “10 yıldan bu yana bu sahnede perde aydınlığa açılıyor.. Tiyatroda perde; karanlığı, siyahı, kara bulutları delerse o zaman sanat halkın sanatıdır” diye konuştu.
Baydemir, konuşmasının bir bölümünde, Türkiye genelinde yapılan bir araştırmanın sonucuna göre, tiyatro oyunlarını izleyen seyircilerin sayasının yüzde 50 oranında azaldığını ancak Diyarbakır’da bunun tam tersine geliştiğini, seyirci sayısının yüzde 50 arttığını, bunun da sevindirici olduğunu söyledi.
Yarışmaya 44 Kürtçe metin gönderildi
İlk Kürtçe Tiyatro Oyun Yazarı Evdirehîm Rehmî Hekarî onuruna geçen yıl ilk defa ‘Kürtçe Tiyatro Oyun Metni yarışması’ düzenlediklerini ve buna 22 tiyatro oyun metni gönderildiğini hatırlatan Baydemir, bu yılkı yarışmaya her bölgedeki Kürtlerden toplam 44 metin gönderildiğini söyledi. Baydemir, “Artık kimse Kürtçe oyun metni yok demeyecektir” diyerek, oyun metinlerini kitap haline getirdiklerini ve tüm yararlanıcılara sunduklarını sözlerine ekledi.
Birinciliği milletvekili yazara
Daha sonra Kürtçe Oyun Metin Yarışması’nda dereceye giren yazarlara ödülleri dağıtıldı. Yarışmanın Seçici Kurul Başkanı Yazar Muhsin Osman, yarışma için kendilerine gelen metinleri kendi vicdanlarıyla tartarak seçtiklerini belirtti. Seçici Kurul Süleymaniye’den gelen milletvekili yazar Dilşad Husen’i “Xewnekeni Cengawerak” adlı oyunuyla birinci, yazar Gezize Omer’i “Wek Qeqnes Desutem” adlı oyunuyla ikinci, yazar Dilber Hema’yı Dojeha Dante’yi” adlı oyunuyla üçüncü olarak seçti. Seçici Kurul yazar Behar Huseni’yi “Semayi Meşik”, tutuklu gazeteci yazar Tayip Temel’i “Hevi Azed e” adlı oyunu ile mansiyona değer gördü. Cezaevinde olan yazar Temel’in ödülü çalışma arkadaşına verildi.
Yeraltındaki Tiyatro
Ödül töreninin ardından Büyükşehir Belediyesi Sergi Salonu’ndaki Kürtçe oyun afişleri sergisi açıldı. Büyükşehir Belediyesi ve DestAr-Theatre ortaklığı ile gerçekleştirilen “Yeraltındaki Tiyatro” adlı sergide son 20 yılda çok zor koşullarda oynanan oyunların afişlerini kapsıyor. Mirza Metin yönetmenliğindeki serginin tanıtımında, “Yaşadıklarınızı oynuyor ve oynadıklarımızı yaşıyoruz. Budur bizim gerçeğimiz” diyerek duvardaki afişlere ve oyunların dert ettiklerine bakılırsa bu gerçeğin rahatlıkla görülebiliyor. Kürt tiyatrosunu görünür kılmayı amaçlayan sergideki afişler daha sonra albüm haline getirilecek.
