95 gazeteci ve 35 dağıtımcı Temmuz ayına hapishanede girdi. Hepsi de Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında ‘örgüt’ bağlantılı olarak hapiste bulunuyor. 95 gazeteciden 62’si ve 35 dağıtımcının tümü Kürt medyasından.
Gazeteciler ve dağıtımcılar genellikle “haber takibi”, “kitap yazımı”, “iktidara eleştirel habercilik” ve “Kürt medyasında çalışmak” gibi olağan gazetecilik faaliyetleri suçmuş gibi tanımlanarak “yasadışı örgütün medya ortamı”nı oluşturmakla suçlanıyorlar.
İsnat edilen suçlar arasında “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” ve/veya “örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” de bulunuyor. Bazı gazeteciler ise silahlı ya da silahsız örgüt kurmak, sevk ve idare etmek, üye olmak suçlaması ile yargılanıyor ve hakkında hüküm verilenler var.
Sadece dört gazeteci doğrudan yaptıkları haber, yazdıkları yorum ve kitaplardan dolayı açılan ceza davalarında yargılanıyor: Azadiya Welat gazetesi sorumlu yazı işleri müdürleri Vedat Kurşun, Ruken Ergün ve Ozan Kılınç, Aram Yayınları imtiyaz sahibi ve Hawar gazetesi sorumlusu Bedri Adanır.
Tutuklama bir tedbir olmasına rağmen, “kaçma şüphesi”, “delilleri yok etme, gizleme, değiştirme”, “tanıklar üzerinden baskı”, “yoğun ve kuvvetli suç şüphesi” ve haklarında ileri sürülen suçlamaların Ceza Muhakemesi Kanunu 100. madde kapsamında sayılan suçlardan olması gibi kriterler 2012’nin ilk üç aylık döneminde uygulanmaya devam edildi.
Gazeteci Cinayetleri / Yargılama
Hrant Dink cinayeti
Dink dosyası Yargıtay’da: Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesiyle ilgili dava dosyası 6 Haziran’da Yargıtay’a gönderildi. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki Dink davasında gerekçeli kararın taraflara ulaşmasının ardından, mahkeme dosyayı temyiz için Yargıtay’a gönderdi. Mahkeme, 17 Ocak’taki duruşmada kararını açıklamış, yaklaşık 1 ay sonra da gerekçeli karar verilmişti.
Dink ailesinden dilekçe: Dink ailesi avukatları, 4 Haziran’da İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na, Dink cinayetinde sorumluluğu bulunan kamu görevlileri hakkında iki dilekçe verdi. Dilekçelerde, soruşturmanın genişletilmesine yönelik taleplerini ileten avukatlar, kamu görevlileri hakkında yeterince delilin mevcut olduğunu ve dava açılması gerektiğini belirtti.
Avrupa Konseyi’ne mektup: Dink’in ailesinin avukatı Fethiye Çetin, 14 Haziran’da Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu’na mektup yazdı. Mektupta, Türkiye’yi suçlu bulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararının infazı yönünde hükümetin ciddi ve somut bir girişimde bulunmadığını, sorumluları yargı önüne çıkarmayıp terfi yoluyla ödüllendirdiğini savundu.
Tanrıkulu’ndan soru önergesi: CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Hrant Dink cinayetiyle ilgili 23 Mayıs’ta TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Tanrıkulu, cinayetle ilgisi olan kamu görevlileri hakkında gereken işlemlerin neden yapılmadığını Adalet Bakanı Sadullah Ergin’e sordu.
Dibek’ten soru önergesi: İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, CHP Milletvekili Turgut Dibek’in, Dink cinayeti hakkındaki soru önergesini 7 Mayıs’ta cevapladı. Cevapta cinayette ihmali bulunduğu gerekçesiyle emniyet görevlileri hakkında idari yönden bir uzun süreli durdurma, beş personele aylık kesimi, üç personele kınama ve bir personele uyarı cezası verildiği belirtildi. Şahin, adli yönden sekiz personele soruşturma izni verilmediğini, 31 personel hakkında ek kovuşturmaya yer olmadığını, iki personelin beraat ettiğini bir personelin savcılık soruşturmasının sürdüğünü ifade etti. Şahin, jandarma görevlilerinden dördü hakkında dört ay, biri hakkında altı ay hapis, ikisi hakkında ise beraat kararı verildiğini anlattı.
Samast’ın örgüt üyeliği: Hrant Dink’in katili Ogün Samast’ın İstanbul 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi’nde “terör örgütü üyeliği”nden yargılandığı dava 26 Nisan’daydı. Mahkeme heyeti, daha önce İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin aralarında Yasin Hayal ve Erhan Tuncel’in de bulunduğu sanıklar için delil yetersizliği sebebiyle verdiği örgüt üyeliği suçundan beraat kararının Yargıtay’da kesinleşmesini bekleme kararı aldı.
Mahkeme ayrıca İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nden Ergenekon dosyalarındaki duruşma zabıtlarında Dink’in isminin geçtiği bölümlerin istenmesine karar verdi. Duruşma 18 Eylül’e ertelendi.
Cihan Hayırsevener davası
18 Aralık 2009’da öldürülen Güney Marmara’da Yaşam Gazetesi genel yayın yönetmeni Cihan Hayırsevener davasının dördüncü duruşması 22 Mayıs’ta İstanbul 10. Özel Görevli Ağır Ceza Mahkemesi’ndeydi. Üçü tutuklu 18 sanığın örgütlü suç kapsamında yargılandığı davada, tutuklu yargılanan, cinayetin azmettiricisi olduğu iddia edilen İhsan Kuruoğlu, cinayetten yargılanan Serkan Erakkuş ve tetikçi zanlısıyla birlikte hareket etmekle suçlanan şoför Kerem Yılmaz hazır bulundu. Duruşmada, dinlenilen gizli tanık Bandırma, tetiği çeken Serkan Erakkuş’un, Hayırsevener’i nasıl öldürdüğünü anlattı.
Gizli tanığın olayı anlatmasıyla Erakkuş’un önceden mahkemede verdiği ifadesi yalanlanmış oldu. Erakkuş Hayırsevener’in kendisine yolda hakaret ettiğini ve kendisinin de elindeki anahtarlıkla kafasını vurduğunu, yere düşen Hayırsevener’in elini çantasına atınca korkup ateş ettiğini söylemişti.
Gizli tanığın ardından sanık avukatlarının taleplerini dinleyen mahkeme heyeti, tahliye talebini reddetti. Duruşma 28 Ağustos’a ertelendi.
Hayırsevener, Ekim 2009’da belediye ihaleleri yoluyla yapılan yolsuzlukları konu alan yazılarından sonra 18 Aralık 2009’da Bandırma’da sokakta yürürken öldürülmüştü.
Mayıs 2011’de Yargıtay 5. Ceza Dairesi, ‘çıkar amaçlı örgüt kurma’, ‘örgüt üyeliği’, ‘kamu ihalelerine fesat karıştırma’ suçlarından açılan davayı, gazetecinin öldürülmesi davasıyla birleştirilmişti. Yargıtay 5. Ceza Dairesi’nin ihaleye fesat karıştırma davası ile birleştirdiği davada İlk Haber Gazetesi’nin kurucusu İhsan Kuruoğlu ve yayın danışmanı Engin Arıcan’ın da aralarında bulunduğu üçü tutuklu 18 sanık yargılanıyor.
Hapisteki Gazeteciler
Hapisteki gazeteciler tablosu için tıklayınız.
95 gazeteci ve 35 dağıtımcı Temmuz ayına cezaevinde girdi. Bütün gazeteciler Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında ‘örgüt’ bağlantılı olarak hapiste bulunuyor.
Sadece dört gazeteci doğrudan yazdıkları haber, yazı ve kitaplar nedeniyle açılan davalardan suçlanıyor ve yargılanıyor: Azadiya Welat gazetesi sorumlu yazı işleri müdürleri Vedat Kurşun, Ruken Ergün ve Ozan Kılınç, Aram Yayınları imtiyaz sahibi ve Hawar gazetesi sorumlusu Bedri Adanır.
95 gazeteciden de 62’si ‘Kürdistan Topluluklar Birliği-Türkiye’ (KCK), ‘PKK’ ve ‘DYG’, yedisi ‘Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi’ (DHKP-C), altısı ‘Ergenekon’, beşi ‘Marksist Leninist Komünist Partisi’ (MLKP), dördü OdaTV, üçü ‘Devrimci Karargâh’, biri ‘Direniş Hareketi’, biri ‘TKEP/L’, biri ise İBDA-C davalarından hapiste. Bir gazetecinin ise örgütü bilinmiyor.
95 gazeteciden 24’ü hükümlü, 57’sinin yargılanması sürüyor. 14’ü ise 30 Haziran tarihi itibarıyla henüz iddianameleri açıklanmadığı için, ne tür iddialarla tutulduklarını net olarak bilmeden ilk duruşma gününü bekliyor.
Dicle Haber Ajansı’ndan 26 gazeteci hapiste; dördü hükümlü, ikisi eski çalışan 15’i yargılanıyor, biri eski çalışan yedisi iddianame bekliyor.
Azadiya Welat gazetesinden 14 gazeteci hapiste; dokuzu hükümlü, üçünün yargılaması sürüyor, ikisi iddianame bekliyor.
Özgür Gündem’den on gazeteci hapiste; üçü eski çalışan sekizi yargılanıyor, ikisi iddianame bekliyor.
Özgür Halk dergisinden üç gazeteci hapiste. İkisi hükümlü biri yargılanıyor. Demokratik Modernite dergisinden üç gazeteci yargılanıyor.
Ergenekon/Yargılananlar: Hikmet Çiçek (Ulusal Kanal Genel Yayın Yönetmeni), Mehmet Deniz Yıldırım (Aydınlık Dergisi Genel Yayın Yönetmeni), Mehmet Haberal (Kanal B imtiyaz sahibi), Mustafa Balbay (Cumhuriyet köşe yazarı/CHP milletvekili), Tuncay Özkan (Kanal Biz TV sahibi).
OdaTV/Yargılananlar: Barış Pehlivan (OdaTV İnternet sitesi genel yayın yönetmeni), Barış Terkoğlu (OdaTV İnternet sitesi haber müdürü), Soner Yalçın (OdaTV imtiyaz sahibi), Prof. Dr. Yalçın Küçük (OdaTV yazarı)
OdaTV/İddianamesi açıklanmayan: Turan Özlü (Ulusal Kanal genel yayın yönetmeni)
OdaTV tablosu için tıklayınız.
Devrimci Karargâh/Hükümlüler: Mehmet Yeşiltepe (Devrimci Hareket yazarı – 8 yıl 9 ay)
Devrimci Karargâh/Yargılananlar: Hakan Soytemiz (Red/Enternasyonel yazarı), Mehmet Güneş (Türkiye Gerçeği dergisi yazarı)
KCK – PKK – DYG/Hükümlüler: Abdülcabbar Karabeğ (Azadiya Welat Mersin temsilcisi – 7 yıl 1 ay), Ali Konar (Azadiya Welat Elazığ temsilcisi – 7 yıl 6 ay), Bayram Parlak (Gündem Mersin temsilcisi – 6 yıl 3 ay), Faysal Tunç (DİHA Şırnak muhabiri- 12 yıl, 6 ay), Ferhat Çiftçi (Azadiya Welat Antep temsilcisi, 22 yıl 8 ay), Hamit Dılbahar (Azadiya Welat yazarı), Kenan Karavil (Radyo Dünya Yönetmeni – 6 yıl 3 ay), Mehmet Karaaslan (DİHA Mersin muhabiri – 6 yıl, 3 ay), M. Ferid Demirel (DİHA muhabiri – 6 yıl 3 ay), Murat İlhan (Azadiya Welat Diyarbakır muhabiri – 6 yıl, 3 ay), Nuri Yeşil (Azadiya Welat Tunceli temsilcisi – 1 yıl 7 ay), Ömer Faruk Çalışkan (Özgür Halk dergisi yazı işleri müdürü – 6 yıl, 3 ay), Sevcan Atak (Özgür Halk dergisi editörü – 7 yıl 6 ay), Seyithan Akyüz (Azadiya Welat Adana temsilcisi – 10 yıl, 6 ay), Şahabettin Demir (DİHA Van muhabiri – 4 yıl).
KCK – PKK – DYG/Yargılananlar: Ahmet Akyol (DİHA Adana muhabiri), Ahmet Birsin (Gün TV genel müdürü), Aydın Yıldız (DİHA Mersin muhabiri), Ayşe Oyman (Özgür Gündem editörü), Aziz Tekin (Azadiya Welat Mardin temsilcisi), Çağdaş Kaplan (DİHA muhabiri), Çağdaş Ulus (Vatan gazetesi muhabiri), Dilek Demirel (Özgür Gündem eski editörü), Ertuş Bozkurt (Fırat Dağıtım çalışanı, muhabir), Fatma Koçak (DİHA yazı işleri müdürü), Hüseyin Deniz (Evrensel muhabiri), İsmail Yıldız (DİHA eski çalışanı, Dersim gazetesi yazı işleri müdürü), Kenan Kırkaya (DİHA Ankara temsilcisi), Mazlum Özdemir (DİHA Diyarbakır muhabiri), Mehmet Emin Yıldırım (Azadiya Welat genel yayın yönetmeni), Nahide Ermiş (Demokratik Modernite yayın kurulu üyesi), Nevin Erdemir (Özgür Gündem Editörü), Nilgün Yıldız (DİHA Mardin muhabiri), Nurettin Fırat (Özgür Gündem yazarı), Oktay Candemir (DİHA eski muhabiri), Ömer Çelik (DİHA muhabiri), Ömer Çiftçi (Demokratik Modernite imtiyaz sahibi), Ramazan Pekgöz (DİHA Diyarbakır editörü), Sadık Topaloğlu (DİHA muhabiri), Sebahattin Sürmeli (Özgür Halk dergisi editörü), Selahattin Aslan (Demokratik Modernite editörü), Semiha Alankuş (DİHA Diyarbakır editörü), Sibel Güler (Özgür Gündem eski editörü), Sinan Aygül (DİHA Bitlis muhabiri), Tayyip Temel (Azadiya Welat eski genel yayın yönetmeni), Turabi Kişin (Özgür Gündem eski editörü), Yüksel Genç (Özgür Gündem yazarı), Zeynep Kuray (Birgün muhabiri), Ziya Çiçekçi (Özgür Gündem imtiyaz sahibi, yazı işleri müdürü), Zuhal Tekiner (DİHA imtiyaz sahibi)
KCK – PKK – DYG/İddianamesi açıklanmayanlar: Abdullah Çetin (DİHA Siirt muhabiri), Abdülmenaf Düzenci (Yüksekova Gündem Haber sitesi imtiyaz sahibi), Cengiz Kapmaz (Özgür Gündem yazarı), Feyyaz Deniz (DİHA Ankara muhabiri), Gülsen Aslan (DİHA muhabiri), Hasan Özgüneş (Azadiya Welat yazarı), Kazım Şeker (Özgür Gündem editörü), Mazlum Sezer (DİHA eski muhabiri), Murat Aydın (DİHA muhabiri), Müge Tuzcu (eski Evrensel muhabiri), Özlem Ağuş (DİHA muhabiri), Sultan Şaman (Heviya Jine editörü),
DHKP-C/Hükümlü: Mustafa Gök (Emek ve Adalet dergisi Ankara temsilcisi)
DHKP-C/Yargılananlar: Cihan Gün (Yürüyüş dergisi muhabiri), Fatih Özgür Aydın (Mühendislik, Mimarlık ve Planlamada + İvme Dergisi yazı işleri müdürü), Halit Güdenoğlu (Kamu Emekçileri dergisi sahibi), Kaan Ünsal (Yürüyüş dergisi muhabiri), Musa Kurt (Kamu Emekçileri dergisi yazı işleri müdürü), Naciye Yavuz (Yürüyüş dergisi muhabiri).
MLKP/Hükümlüler: Erdal Süsem (Eylül Hapishane dergisi editörü – ömür boyu hapis) ve Hatice Duman (Atılım Dergisi sahibi ve yazı işleri müdürü – ömür boyu hapis).
MLKP/Yargılananlar: Bayram Namaz (Atılım dergisi yazarı), Füsun Erdoğan (Özgür Radyo genel yayın koordinatörü), Sedat Şenoğlu (Atılım Gazetesi yayın koordinatörü).
Odak dergisi yazı işleri müdürü Erol Zavar ‘Direniş Hareketi’ davasından müebbet hapse mahkûm. Mezitli FM genel yayın yönetmeni Mikdat Algül örgüt bağlantısından yargılanıyor. Ama örgüt adı geçmiyor. Yeni Evrede Mücadele Birliği eski yazı işleri müdürü Gülnaz Yıldırım Yıldız TKEP/L davasından 3 yıl 9 ay hapse mahkûm. Akıncı Yol dergisi genel yayın yönetmeni Şükrü Sak İBDA-C davasından hükümlü.
Dağıtımcılar-çalışanlar
35 dağıtımcı ve çalışan 30 Haziran’da cezaevindeydi. KCK-PKK-DYG davalarından tutuklu dağıtımcı ve çalışanların dokuzu hükümlü, 17’si yargılanıyor, beşi ise iddianame bekliyor. Dördü hakkında ise iddianamesiz, yargılanıyor, hükümlü bilgilerine ulaşılamıyor.
Dağıtımcı ve çalışanların tablosu için tıklayınız.
KCK-PKK-DYG/Hükümlüler: Ali Bilen (Özgür Halk dağıtımcısı – 8 yıl, 8 ay), Ali Çat (Fırat Dağıtım-Azadiya Welat Mersin dağıtımcısı – 7 yıl 1 ay), Cengiz Doğan (Fırat Dağıtım – Azadiya Welat Nusaybin çalışanı – 3 yıl 7 ay), Dilşah Ercan (Azadiya Welat Mersin dağıtımcısı – 8 yıl 9 ay), Dindare Temirhan (Özgür Halk dergisi Mardin çalışanı – 2 yıl 6 ay), İhsan Sinmiş (Azadiya Welat dağıtımcısı – 6 yıl, 3 ay), Mikail Çağrıcı (Azadiya Welat Adana dağıtımcısı, müebbet), Selim Kahraman (Azadiya Welat Adana dağıtımcısı – 14 yıl, 3 ay), Sibel Mustafaoğlu (Fırat Dağıtım Antep çalışanı – 21 yıl, 6 ay).
KCK-PKK-DYG/Yargılananlar: Ali Ertuğrul (Azadiya Welat Şırnak dağıtımcısı), Cihat Ablay (Demokratik Modernite çalışanı), Çiğdem Aslan (Fırat Dağıtım muhasebecisi), Davut Uçar (Özgür Gündem satış ve pazarlama sorumlusu), Hakan İraz (Günlük dağıtımcısı), Haydar Tekin (Fırat Dağıtım eski çalışanı), İrfan Bilgiç (Fırat Dağıtım eski çalışanı), Nazdar Ecevit (Azadiya Welat Şırnak dağıtımcısı), Pervin Yerlikaya (DİHA İstanbul çalışanı), Ramazan Dinç (Özgür Halk Diyarbakır çalışanı), Saffet Orman (Demokratik Modernite Van çalışanı), Salman Akpınar (Fırat Dağıtım çalışanı), Savaş Aslan (Azadiya Welat Adana dağıtımcısı), Serdar Ay (Fırat Dağıtım Diyarbakır dağıtımcısı), Şeyhmus Fidan (Fırat Dağıtım İstanbul çalışanı), Ufuk Demir (Fırat Dağıtım Iğdır eski çalışanı), Zahide Parim (Fırat Dağıtım Iğdır eski çalışanı).
KCK-PKK-DYG/İddianamesi açıklanmayanlar: Abdülbesir Yapıcı (Azadiya Welat çalışanı), Mahmut Tutal (Azadiya Welat çalışanı), Şafak Çelen (Azadiya Welat çalışanı), Şahin Baydağı (Azadiya Welat Kızıltepe eski dağıtımcısı), Veysi Arancak (Fırat Dağıtım İstanbul çalışanı).
Tahliyeler
Uğur tahliye: OdaTV davasının tutuklu sanıklarından gazeteci Müyesser Yıldız Uğur 18 Haziran’da İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki OdaTV duruşmasında tahliye oldu. Uğur’un tahliyesine gerekçe olarak “tutuklu kaldığı süre, suç vasfının değişme ihtimali ve delil durumu” gösterildi.
Okar tahliye edildi: Bilim ve Gelecek dergisinin İdare Müdürü ve Editörü Baha Okar 19 ay tutukluluğun ardından 1 Mayıs’ta tahliye edildi.
Engin’ın cezası bitti: Özgür Gündem editörü Serdar Engin 13 Nisan’da Denetimli Serbestlik Yasası ile cezaevinden çıktı. TCK 215’ten hüküm giyen Engin’ın cezası 13 Mayıs’ta bitti.
Zarakolu ve Karatagna tahliye: KCK davasında yayıncı-yazar Ragıp Zarakolu ve Özgür Gündem yazarı Songül Karatagna’nın da aralarında bulunduğu 15 kişi 10 Nisan’da tahliye oldu. İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi, “tutuklu kaldıkları süre, suç vasfının değişme ihtimali ve delil durumu”nu tahliyeye gerekçe gösterdi.
Hamdiye Çiftçi tahliye: Hakkâri’deki KCK operasyonlarında tutuklanan DİHA muhabiri Hamdiye Çiftçi, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 10 Nisan’da tahliye edildi.
Murat Çiftçi tahliye: DİHA muhabiri Murat Çiftçi, Urfa KCK dosyasının kilit ismi Gülistan Encü hakkındaki haberinden ötürü Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davada 2 Nisan’da tahliye edildi.
Saldırı, Tehdit ve Engellemeler
TRT Haber-Sen’i odasından attı: TRT Ankara Radyosu yönetimi, 22 Haziran’da KESK’e bağlı Haber-Sen’e, belirtilen gün ve saatte odalarının yerinin değiştirileceğini bildiren bir yazı gönderdi. Ancak Radyo Yönetimi 28 Haziran’da belirttikleri saatte Haber-Sen’e gitmediler. Yönetim, sendika üyeleri KESK’lilerin eylemindeyken çilingir yardımıyla temsilcilik odasının kilidini Haber-Sen’lilerin eşya ve evraklarını odadan çıkardı. Haber-Sen TRT yönetimi hakkında suç duyurusunda bulunacağını belirtti.
Alçı’ya hakaret: Habervaktim internet sitesi 26 Haziran’da Akşam yazarı Nagehan Alçı’ya “Kaç Para İstiyorsun? Tarifen Ne Nagehan?” başlıklı yazıda hakaret etti. Alçı, Bayramoğlu’na yönelik linç kampanyasında yazara destek olmuştu.
Sam’a sosyal linç: Sanatçı Şevval Sam 21 Haziran’da Van 100’ncü Yıl Üniversitesi’ndeki söyleşide “Türban benim için bir tekstil ürünüdür” deyince sosyal medyada linç kampanyası başladı. Sam tepkiler üzerine yazılı açıklama yaptı ve başörtüsü hakkında olumsuz yargıda bulunmadığını belirtti. Düzce Belediyesi ise 29 Haziran’da Sam’ın vereceği konserin iptal edildiğini açıkladı.
Bayramoğlu’nu hedef gösterdiler: Habervaktim, Yeni Şafak yazarı Ali Bayramoğlu’na yönelik 21 Haziran’da karalama kampanyası başlattı. Bayramoğlu, siteye dava açacağını belirtti. Gazeteci ve yazarlar ‘Tehlikeye Dikkat Çekiyoruz’ başlıklı 221 imzalı bir deklerasyonla Akit gazetesini kınadı ve suç duyurusunda bulundu.
Atılım ve ETHA’ya baskın: Etkin Haber Ajansı (ETHA) ve Atılım Gazetesi’ni 26 Haziran’da 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararıyla MLKP’nin yayın organı oldukları gerekçesiyle polis bastı. Baskında gazetecilerin bilgisayarları, hard diskleri, fotoğraf makineleri alındı, gözaltına alınan olmadı.
Redhack’ten TSK’ya siber saldırı: RedHack, 12 Haziran’da TSK sunucularına saldırdı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı 2. Dağ Komando Tugayı Askeri Personel Listesi’ni ele geçirdi. TSK personelinin kimlik bilgileri, rütbeleri, sicil numaralarına ve görevlerine dair belgeleri yayımladı.
Akit bianet’i hedef gösterdi: Yeni Akit gazetesi ve Habervaktim 4 Haziran’da, bianet’in kürtaj hakkı kampanyasını ‘Hayvandan da aşağı yaratıklar kürtaj için sahnede’ haberiyle hedef gösterdi.
Turan’ın kamerası kırıldı: Şike davasından tahliye edilen Ahmet Çelebi, Ali Kıratlı, Haldun Şenman, Sami Dinç ve Bülent İşçen’in Metris Cezaevi’nden çıkışlarını çekmek için bekleyen basın mensupları 2 Haziran’da saldırıya uğradı. İhlâs Haber Ajansı (İHA) kameramanı Onur Turan’ın kamerası kırıldı.
İdil’e saldırı: Şırnak’ın İdil İlçesi’nde haftalık İdil Gazetesi, 1 Haziran’da kimliği belirsiz kişilerin molotof kokteylli saldırısına uğradı.
Kazete.com çökertildi: Bağımsız Kadın Gazetesi KAZETE internet sitesi, 29 Mayıs’ta çökertildi. KAZETE’nin açıklamasında sitedeki bilgilerin 9 Nisan’a kadar yedeklenebildiği, o tarihten saldırının yapıldığı güne kadarki haberlere ulaşılamadığı açıklandı.
Volkan foto muhabirine saldırdı: Fenerbahçe kalecisi Volkan Demirel, 28 Mayıs’ta Avusturya kampında futbolcuları görüntülemek isteyen Habertürk Foto Muhabiri Vedat Danacı’ya saldırdı. Milli takım oyuncularından Caner Erkin ise olayı görüntüleyen Sabah Foto Muhabiri Oğuz Yörük’e fotoğrafları silmesi için baskı yaptı.
Arsan’ı hedef gösterdiler: Yeni Akit gazetesi, Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Arsan’ın 24 Mayıs’ta ANF’ye verdiği söyleşi üzerine “Üniversitede bir PKK yandaşı” “Öğretim üyesinden PKK dili” başlıklarıyla Arsan’ı hedef gösterdi. Arsan 25 Mayıs’ta gazeteye dava açacağını açıkladı.
Arsan’ın 31 Mayıs’ta Bilgi Üniversitesi’nden çıkarılacağı haberi sosyal medyada yer buldu. TGS, TGC ve ÇGD Arsan’ın işten atılma iddialarına karşı açıklamalar yayınladılar. 1 Haziran’da öğrenciler Bilgi Üniversitesi’nde eylem yaparak Arsan’a destek verdi. Üniversite yönetimi kararın Arsan’ın ANF’ye açıklamaları veya Yeni Akit’in iddialarıyla ilgili olmadığını belirtti. Üniversite 5 Haziran’da Arsan’ın Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde görevine devam edeceğini açıkladı.
Penguen yangını: Haftalık mizah dergisi Penguen’de 3 Mayıs’taki yangınla ilgili itfaiye raporu 17 Mayıs’ta açıklandı. Yangının kaza olmadığı, kimliği meçhul kişi ya da kişilerce başlatıldığı belirtildi. Savcılık soruşturma başlattı. Yangında karikatürist Metin Üstündağ ve dergi çalışanı Ercan Genç dumandan etkilenmişti.
Ünsal’a saldırı: Manisa’da eşi Şefika Etik’i tasarlayarak öldürmekten yargılanan İbrahim Etik’in 15 Mayıs’taki karar duruşmasında Etik’in oğulları S.E. ve M.E. de Habertürk muhabiri Ahmet Ünsal’a saldırdı. Ünsal acil servise kaldırıldı.
Yerel gazete hedef gösterdi: Çorum’un yerel gazetesi Manşet Hitit Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Öğr. Üyesi Oya Yağcı’yı, 1 Mayıs’a katıldığı için hedef gösterdi. Haberin ardından Eğitim Sen Çorum Şubesi’nden Mehmet Öztürk, gazetenin evrensel basın ilkelerini çiğnediğini ve suç duyurusunda bulunacaklarını belirtti.
Siber saldırı: Anonymous, RedHack, DGVirus, AnarcyCrew 27 Nisan’da TTNet, Emniyet Genel Müdürlüğü, Adalet Bakanlığı, Yargıtay gibi kurumlara ataklar düzenledi. RedHack eylemleriyle ilişkilendirilen yedi gencin tutuklanması ve TTNet’in interneti fahiş fiyatlarla kullanıcılara sunması eylemlere gerekçe gösterildi.
Redhack, okullara bedava süt dağıtımı projesinin ilk gününde bini aşkın çocuğun rahatsızlanması üzerine dağıtımcı süt firmaları Pınar Süt, Yörükoğlu ve Gülsan Gıda’nın internet sitelerini hack’ledi.
Redhack, Anonymous’un da desteği ile 3 Mayıs’ta eylemlerine devam etti. Sağlık Bakanlığı, TÜBİTAK, TTNET ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in internet sitelerini hackl’edi.
İÜ’de Kürtçe pankart yasağı: İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi’nde 9 Nisan’da iş cinayetlerini protesto için Türkçe ve Kürtçe pankart asan öğrencilere polis ve özel güvenlik görevlileri müdahale etti. Müdahalede beş öğrenci yaralandı, pankartlar kaldırıldı.
Soruşturmalar, Açılan/Süren Davalar, Kararlar
Özgür Gündem davaları: Özgür Gündem ve Günlük gazetesi imtiyaz sahibi-eski sorumlu yazı işleri müdürü Ziya Çiçekçi 29 Haziran’da 17. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki üç ayrı davadan 5 yıl hapse mahkûm edildi. Çiçekci bu görevi nedeniyle yargılandığı 25 davada toplam 33 yıl 6 ay 25 gün hapse ve 16 bin 600 TL adli para cezasına mahkûm edildi. Karar verilen dosyalar Yargıtay’ da temyiz incelemesinde bulunuyor. Çiçekçi hakkındaki soruşturma, dava ve mahkûmiyet kararları,’terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ (TMK 6) ‘propaganda’ (TMK 7) ile ‘suçu ve suçluyu övme’ (TCK 215) iddiasına dayandırılıyor.
Özgür Gündem’in sorumlu yazı işleri müdürü Reyhan Çapan hakkında açılan üç dava ve iki soruşturma devam ediyor. Gazetenin yazarları Veysi Kemal Sarısözen, Yüksel Genç, haber müdürü Ramazan Pekgöz ile Günlük gazetesi genel yayın yönetmeni Filiz Koçali hakkında da davalar açıldı. Sarısözen hakkında 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nce verilen 1 yıl 6 ay hapis cezası 12 Nisan’da Yargıtay tarafından onandı. Sarısözen 2007 yılında yazdığı “Vesaire Vesaire…” başlıklı yazı dolayısıyla ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyordu.
Kayar’a gözaltı: DİHA Diyarbakır Bölge Haber Müdürü Sertaç Kayar, 29 Haziran’da hakkındaki bir davadan ifade vermediği gerekçesiyle gözaltına alındı. Kayar, bir gece Kulp İlçe Jandarma Komutanlığı’nda tutulduktan sonra 30 Haziran’da Diyarbakır Adliyesi’ne çıkarıldı. İfade vermesine rağmen sistemden ifadesi düşmediği için gözaltına alındığı anlaşılınca Kayar serbest bırakıldı.
Birleşen Ergenekon davaları: Ergenekon davasının 197. duruşması 29 Haziran’daydı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada Şile kazılarına ilişkin dosya sanıklarının çapraz sorgusu yapıldı. Gelecek duruşma 3 Temmuz’da.
Ergenekon kapsamında 18 davada 68’i tutuklu 273 sanık yargılanıyor. İşçi Partisi yöneticileri ve üyeleri hakkındaki dava, 14 Haziran’da Ergenekon davası ile; İrtica ile Mücadele Eylem Planı 7 Mayıs’ta; birinci ve ikinci Ergenekon davaları ise 27 Nisan’da birleştirilmişti.
Gazeteciler Tuncay Özkan, Mustafa Balbay, Yalçın Küçük ve Kanal BİZ sahibi Mehmet Haberal ‘TBMM’yi ortadan kaldırmaya teşebbüs’ (TCK 311), ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ (TCK 312), ‘örgüt kurma ve yönetme’ (TCK 314/1) ve ‘örgüt üyesi olmak’tan (TCK 314/2) yargılanıyorlar.
ROJ TV’ye konuşmaktan: Avukat Şiar Rişvanoğlu, 28 Haziran’da ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) 2 yıl 4 ay 3 gün hapis cezasına çarptırıldı. 17 Mayıs’taki duruşmada mahkeme heyeti karar veremeyerek duruşmayı ertelemişti. Rişvanoğlu Adana 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 1-3 Mayıs 2010’da ROJ TV’deki konuşmaları nedeniyle yargılanıyordu. Dosya Yargıtay’da.
Avukat Şiar Rişvanoğlu’nun 2010 Adana Newroz kutlamalarında, ‘kanunsuz toplantı ve gösteri yapmak’tan (2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 12 ve 23. maddelerine muhalefet) yargılandığı davanın beşinci duruşması 29 Haziran’daydı. Adana 3. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların bir kısmının savunması alındı. Ek savunması alınamayan sanıklar için süre verildi. 26 Nisan’da dosya karar için incelemeye alınmıştı 30 Haziran 2010’dan beri süren dava 5 Ekim’e ertelendi.
Tunç’a iki yıl hapis: Sanatçı Ferhat Tunç, 2011 seçimlerinde Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu’ndan milletvekili adayıyken yaptığı 1 Mayıs konuşması nedeniyle 27 Haziran’da iki yıl hapis cezası aldı. 31 Mayıs’taki ilk duruşmada Tunç ifade vermişti. Dosya Yargıtay’da. Tunç Malatya Özel Yetkili 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada “Hepinizi Deniz Gezmiş’lerin, Mahir Çayan’ların, İbrahim Kaypakkaya’ların devrimci ruhuyla selamlıyorum” dediği için ‘Maoist Komünist Parti (MKP) propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyordu. Tunç’un seçim dönemindeki konuşmaları nedeniyle daha önce de toplamda iki dava yedi soruşturma açılmıştı.
Feto ile Apo: Gerger Fırat gazetesi sahibi Hacı Boğatekin, 27 Haziran’da Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 2008’deki “Feto ile Apo” yazısı nedeniyle ‘suçu ve suçluyu övmek’ten (TCK 215) 1 yıl hapis cezası aldı. Yargıtay Boğatekin’e Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nce ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) verilen 1 yıl 8 aylık hapis cezasını Şubat’ta bozulmuştu. Yeni davanın ilk duruşması 31 Mayıs’taydı. Boğatekin duruşmaya katılmadığı için 14 Haziran’da Gerger Mahkemesi’ne talimatla ifade vermişti.
Mala zarar verme: Gerger Fırat Gazetesi’nden Hacı Boğatekin’in Adıyaman’ın Gerger ilçesinde haber yaparken İlhan Karatekin’in saldırısına uğraması üzerine 2009’da açtığı dava 26 Haziran’daydı. Gerger Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşma şahitlerin dinlenmesi için 26 Eylül’e ertelendi. Davada Karatekin, ‘mala zarar verme’den (TCK 151/1) yargılanıyor.
301’den “Soykırım” davası: Yazar Temel Demirer’in 20 Ocak 2007’de Hrant Dink’in öldürülmesini protesto için Yüksel Caddesi İnsan Hakları Anıtı önündeki konuşmasında “Bu ülkede Ermeni soykırımı olmuştur” dediği iddiasıyla yargılandığı dava 26 Haziran’daydı. Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ne dosya gelmediği için duruşma 11 Kasım’a ertelendi.
Demirer, Ankara Emniyet Güvenlik Şube Müdürlüğü’nün suç duyurusu üzerine ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ (TCK 216) ve ‘Türkiye Cumhuriyeti’ni alenen aşağılamak’tan (TCK 301) Ocak 2008’den beri yargılanıyor.
Kürtçe şarkılara dava: Türk Tabipler Birliği’nin (TTB) 2011’deki mitinginde, ‘Herne peş’ (İleri) isimli Kürtçe şarkıyı söylediği için yargılanan Zülküf Akelma’nın ikinci duruşması 26 Haziran’daydı. Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, şarkının terör örgütü tarafından da söylendiğine ilişkin alınan bilirkişi raporunun incelenmesi için ek süre verildi. Akelma’nın ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) 5 yıla kadar hapis talebiyle yargılandığı davanın duruşması 25 Eylül’e ertelendi.
2011’deki mitingde ‘Herne peş’ isimli şarkıyı söylediği için yargılanan Akelma ile “Öndersiz yaşam olmaz” sloganı attıkları iddiasıyla yargılanan Yavuz Kılıç ve Özgür Yıldırım’ın davaları, Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nce 7 Mart’ta alınan bir karar ile üçe ayrılmıştı. Yavuz Kılıç’ın davası 19 Haziran’da beraatla sonuçlandı. Özgür Yıldırım’ın davası 26 Haziran’daydı. Yıldırım ‘örgütü propagandası’ndan (TMK 7/2) 10 ay hapis cezası aldı; doya Yargıtay’da.
Aygül’e tahliye yok: 19 Ocak 2011’de KCK operasyonlarında tutuklanan DİHA muhabiri Sinan Aygül’ün ilk duruşması 25 Haziran’da Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeydi. 19’u tutuklu 30 sanıklı davada mahkeme, savunmaları dinledi ve duruşmayı 26 Temmuz’a erteledi. Aygül, ‘örgüt üyesi olmak’la (TCK 314/2 yollamasıyla TMK 5) suçlanıyor.
Kürtçe savunma engeli: 28 Ocak’ta KCK operasyonuyla tutuklanan Azadiya Welat gazetesi Mardin temsilcisi Aziz Tekin’in ilk duruşması, 25 Haziran’daydı. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Tekin’in Kürtçe savunma talebi kabul edilmedi. Duruşma 9 Ağustos’a ertelendi. Tekin ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ (TCK 220/6 yollamasıyla 314/2) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyor
Çiçek ve Ulusoy’a gözaltı: Atılım gazetesi genel yayın yönetmeni İbrahim Çiçek 23 Haziran’da İstanbul’da, Marksist Teori dergisi genel yayın yönetmeni Ziya Ulusoy Samsun’da gözaltına alındı. Ulusoy savcılık sorgusunun ardından, Çiçek ise 25 Haziran’da çıkarıldığı mahkemece serbest bırakıldı.
Arın’a gözaltı: Mor Çatı ve KADER’in kurucularından avukat Canan Arın 23 Haziran’da gözaltına alındı ve aynı gün serbest bırakıldı. Arın’ın 4 Aralık 2011’de Antalya Barosu’nun düzenlediği eğitim programında “Çocuk Gelinler ve Çocuğun Cinsel İstismarı” konulu konuşması gerekçe gösterildi.
Bu nasıl propaganda?: Mersin’de BDP’nin çözüm çadırında çıkan olaylarda tutuklanan işitme ve konuşma engelli Mehmet Tahir İlhan, 22 Haziran’da 8 yıl 4 ay hapis cezası aldı. İlhan Adana Özel Yetkili 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘örgüt adına suç işlemek’ (220/6), ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) ve ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ten yargılanıyordu.
Temel yargılanıyor: 8 Ekim 2011’de tutuklanan Azadiya Welat gazetesi genel yayın yönetmeni Tayyip Temel’in duruşması 21 Haziran’daydı. Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada gizli tanıklar dinlendi. Mahkeme 6 Ağustos’a ertelendi. 30 Nisan’daki duruşmada iddianame okunmaya başlamıştı. Temel, örgüt yöneticiliği’ (TCK 314/1) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyor.
Yıldız’ın ilk duruşması: 1 Ekim’deki KCK operasyonunda tutuklanan DİHA Mersin muhabiri Aydın Yıldız’ın ilk duruşması 22 Haziran’daydı. Adana Özel Yetkili 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 50’si tutuklu 93 kişinin yargılandığı davada sanıklar beraatlarını talep etti. Mahkeme heyeti, “suçun vasfı ve niteliği”ni dikkate alarak sekiz sanığı tahliye etti, duruşmayı 13 Temmuz’a erteledi. Yıldız ‘terör örgütüne üye olma’ (TCK 314/2) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyor.
45 yıl hapis istemi: Aram Yayınları sahibi ve Hawar gazetesi yazı işleri müdürü Bedri Adanır’ın duruşması 20 Haziran’daydı. Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki dava, Adanır’ın avukatlarının 3. yargı paketini bekleme talebi üzerine 13 Eylül’de sürecek. 26 Nisan’daki duruşmada savunma yapılmıştı. Hawar gazetesinin dört sayısında yer alan haber ve yazıları nedeniyle yargılanan Adanır’ın ‘PKK örgütüne üye olmak’ (TCK 314/2) ve ‘örgüt propagandası yapmak’tan (TMK 7/2) 15-45 yıl hapsi isteniyor. Adanır 5 Ocak 2010’dan beri tutuklu.
OdaTV davası: Gazetecilerin de aralarında olduğu altısı tutuklu 13 sanıklı OdaTV davasının 12. duruşması 18 Haziran’daydı. İstanbul Özel Yetkili 16. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada tutuklu sanıklardan Müyesser Yıldız Uğur, atılı suçun vasıf ve mahiyeti ve tutuklulukta geçen süre göz önüne alınarak tahliye edildi. Duruşma 14 Eylül’de. Önceki duruşmada, sanıkların bilgisayarında bulunan ve virüsle yüklendiği öne sürülen belgelerin incelenmesi için TÜBİTAK’tan istenen rapor mahkemeye ulaşmadı. Mahkeme kuvvetli suç şüphesinin gerekçe göstererek Yalçın Küçük, Soner Yalçın, Barış Terkoğlu, Barış Pehlivan ve Hanefi Avcı’nın tutukluluğunun devamına karar verdi.
Babaoğlu ve Kına davası: 30 Eylül 2011’de tutuklanıp 9 Ocak’ta tahliye edilen İHD Şanlıurfa Şube Başkanı Cemal Babaoğlu ve Yönetici Müslim Kına’nın duruşması 13 Haziran’daydı. Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 27 Nisan’da bilirkişiye gönderilen dosya geldi. Ancak Mahmut Barlin isimli sanığın fotoğrafının çekilerek dosyanın yeniden bilirkişiye gönderilmesine karar verildi. Babaoğlu ve Kına, Urfa’daki demokratik çözüm çadırına Mart 2011’deki ziyaretleri ve Babaoğlu’nun konuşmalarından dolayı ‘örgüt propagandası (TMK 7/2), ‘belli hakları yoksun bırakma’ (TCK 53/1), ‘eşya müsaderesi’ (TCK 54) ve ‘suçta tekerrür ve özel tehlikeli suçlular’ (58/9) gereğince yargılanıyor. Sonraki duruşma 18 Temmuz’da.
Grup Yorum davaları: Grup Yorum elemanı Ayfer Rüzgâr ve Taner Şamdereli 11 Haziran’da, grubun Dersim’de vereceği konser afişini asarken gözaltına alındı. Tunceli Nazımiye Sulh Ceza Mahkemesi’nde, ‘kamu görevlisine mukavemet’ten (TCK 265/1) suçlanan Rüzgâr serbest bırakıldı, Şamdereli ise tutuklandı.
Grup Yorum üyesi Seçkin Aydoğan’ın ikinci duruşması 11 Haziran’daydı. Özel Yetkili İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Aydoğan ve iki sanığın tutukluluğunun devamına karar verildi. Bir sanık ise tahliye edildi. 2 Nisan’daki ilk duruşmada da iki sanık tahliye edilmişti. Gelecek duruşma 8 Ağustos’ta. 16 Aralık 2011’de Nurtepe’de bir yürüyüşe katıldıkları gerekçesiyle tutuklanan Aydoğan ve diğer sanıklar ‘örgüt üyesi olmak’tan (TCK 314/2) yargılanıyor. Aydoğan ayrıca Taksim’de ‘Yürüyüş çalışanları serbest bırakılsın!’ eyleminde slogan attığı gerekçesiyle ‘2911 Sayılı Toplantı ve Yürüyüş Kanunu’na Muhalefet’, ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) ve ‘görevli memura mukavemet’ten (TCK 265/1) yargılanıyor.
Seçkin Aydoğan ve bağlamacısı Onur Kaya cezaevindeki koğuşuna izinsiz poster açtığı gerekçesiyle 14 Mayıs’ta Tekirdağ Adliyesi’nde ifade verdi.
Devrimci 78’lilere soruşturma: 18 Mayıs’ta İbrahim Kaypakkaya anması yapan Samsun Devrimci 78’liler Derneği üyelerine slogan attıkları gerekçesiyle 14 Haziran’da ‘TKP/ML propagandası’ suçlamasıyla soruşturma açıldı. Dernek başkanı Erdem Avcı, dernek üyeleri ve lise öğrencileri Salim Küçük, Oğuzhan Keskin ve Hasan Can ifade verdi. Derneğin dört üyesi de katıldıkları Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan ile Mahir Çayan anmaları nedeniyle ‘suçu ve suçluyu övmek’ten (TCK 215), 6’şar ay hapis cezası almıştı.
Yürüyüş dergisi DHKP-C davası: 24 Aralık 2010’da tutuklanan Yürüyüş dergisinden altısı gazeteci 11 kişinin üçüncü duruşması 12 Haziran’daydı. Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada tahliye talepleri reddedildi. Duruşma 20 Temmuz’a ertelendi. 10 Nisan’daki duruşmada savunmalara devam edilmişti. Yürüyüş dergisi muhabirleri tutuklu sanıklar Cihan Gün, Kaan Ünsal, Naciye Yavuz ve Kamu Emekçileri dergisi sahibi Halit Güdenoğlu ve yazı işleri müdürü Musa Kurt, ‘DHKP-C üyesi olmak’tan (TCK 314/2) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) suçlanıyor.
Gündüz’e gözaltı: Hakkâri’de 11 Haziran’daki KCK operasyonlarında DİHA Hakkâri muhabiri Hamza Gündüz gözaltına alındı. Gündüz savcılık ifadesinin ardından 14 Haziran’da serbest bırakıldı.
Çağlayan’a gözaltı: Hakkâri’deki KCK operasyonlarında İHD Hakkâri şube sekreteri Sait Çağlayan 10 Haziran’da gözaltına alındı, 14 Haziran’da serbest bırakıldı.
Zengin’e hapis: Baran dergisinden Selim Zengin “1 Şubat 1991…” başlıklı yazıda ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) 8 Haziran’da 18 ay hapis cezasına mahkûm edildi. Adalet Bakanlığı, derginin 255. sayısında Mustafa Hacımustafaoğulları ile yapılan bir röportaj nedeniyle dergi yetkililerinin ‘devletin askerî teşkilâtını basın yoluyla aşağılamak’tan (TCK 301) yargılanmalarına izin verdi.
Pankart Davası: Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşması sırasında “Parasız eğitim” pankartı açtıkları için 19 ay tutuklu yargılanan Berna Yılmaz, Ferhat Tüzer ve tutuksuz sanık Utku Aykar 7 Haziran’da hapis cezasına çarptırıldı. İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi Yılmaz ve Tüzer’e ‘örgüt üyesi olmak’tan (TCK 314/2 ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) 8 yıl 5 ay 20 gün hapis cezası verdi. Utku da ‘örgüt propagandası’ndan 2 yıl 2 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. Yılmaz ve Tüzer 6 Ekim’de tahliye edilmişti.
Çiftçi’nin davası: Hakkâri’deki KCK operasyonlarında tutuklanan DİHA muhabiri Hamdiye Çiftçi’nin, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki beşinci duruşması 7 Haziran’daydı. Diğer sanıklar yönünden gizli tanık beyanlarının beklenmesine karar verildi gelecek duruşma 17 Temmuz’da. Çiftçi 10 Nisan’daki dördüncü duruşmasında tahliye edilmişti. Çiftçi ‘örgüte üye olmak’tan (TCK 314/2, TMK 5) yargılanıyor.
İllallah davası: 2010 Metis ajandası İllallah hakkındaki davanın İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki ilk duruşması 5 Haziran’daydı. Mahkeme avukatlara yazılı esas hakkında beyanda bulunmak için süre verdi ve duruşmayı 11 Ekim’e erteledi. Dava, ‘dini değerleri aşağılama’dan (TCK 216/3) 26 Kasım 2010’da İstanbul 16. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılmıştı. Dördüncü duruşmada mahkeme görevsizlik kararı vererek davayı basın yayın davalarına bakmakla görevlendirilmiş olan İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ne göndermişti. Davada, Semih Sökmen ile birlikte ajanda editörleri Müge Sökmen, Özge Çelik, Tuncay Birkan, Özde Duygu Gürkan, Emine Bora ve Eylem Can da yargılanıyor.
Mahsum Korkmaz röportajı: Mahsum Korkmaz’ın hayatı hakkında ailesi ile yapılan röportaj nedeniyle, Batman Postası gazetesi sahibi Mustafa Kemal Çelik, Mahsum Korkmaz’ın abisi Fehmi Korkmaz ve ablası Maşallah Dağ’ın yargılandığı dava 1 Haziran’daydı. Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, sanıklar ifadelerini verdiler. Hâkim dosyayı incelemek için duruşmayı 3 Ekim’e erteledi. Sanıklar, basın yoluyla ‘suçu ve suçluyu övme’den (TCK 215/1, 218/1) yargılanıyor.
Diyarbakır 5 Nolu’ya hapis: Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi’ni anlatan “Auschwitz’ten Diyarbakır’a 5 Nolu Cezaevi”nin yazarı İrfan Babaoğlu, 1 Haziran’da 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı. Aram Yayınları’na da 16 bin TL para cezası verildi. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 10 Nisan’da başlayan davada Babaoğlu, ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyordu.
Say’a dava: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, piyanist Fazıl Say’a twitter’daki bazı yazılarında ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ ve ‘dini değerleri aşağılama’ (TCK 216/1, 216/3) iddiasıyla 1 Haziran’da dava açtı. Say hakkında İstanbul Sulh Ceza Mahkemesi’nce 1,5 yıla kadar hapis cezası isteniyor. Say twitter’a şunları yazmıştı: “Müezzin 22 saniyede okudu aksam ezanini yahu. Prestissimmo con fuco! Ne acelen var? Sevgili? Rakı masası?” “Tanrı, uğruna yaşayacağın bir şey mi öleceğin bir şey mi yoksa hayvanlaşıp öldüreceğin bir şey mi? Bunu da düşün”
MLKP davasında tahliye yok: Altı yıldır süren, aralarında Özgür Radyo yayın koordinatörü Füsun Erdoğan, Atılım Gazetesi genel yayın koordinatörü Sedat Şenoğlu, Atılım Gazetesi yazarı Bayram Namaz’ın olduğu 11’i tutuklu 24 sanıklı MLKP davasında 29 Mayıs’ta tahliye çıkmadı. İstanbul Beşiktaş 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki son duruşmada sanıkların talepleri dinlendi. Duruşma 6 Eylül’de. Eylül 2006’da birçok ilde yapılan ‘Gaye’ operasyonu ile tutuklanan sanıklar ‘MLKP örgütüne üye olmak’la suçlanıyor.
Aydınlar- Sağ’a dava: Türk halk müziği sanatçısı Pınar Aydınlar Sağ ve Grup Munzur üyeleri Özlem Gerçek ve Erkan Duman’ın ilk duruşması 24 Mayıs’taydı. Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Sağ savunma yaptı. Munzur üyelerinin ifadelerinin alınması için duruşma 19 Temmuz’da görülecek. Sanıklar Tunceli’deki Munzur Festivali’ndeki konuşmaları ve söyledikleri türküler nedeniyle ‘TKPML propagandası’ndan (TMK 7/2) 1-5 yıl hapis istemiyle yargılanıyor. Aydınlar’ın önceden konser esnasında yaptığı konuşma ve söylediği türküler nedeniyle ‘terör örgütü ve kurucusunu övdüğü’ gerekçesiyle mahkûm edildiği 10 aylık hapis cezası hâlâ Yargıtay’da bekliyor.
Kırmızıgül’e 11 yıl 3 ay hapis: Puşi davası olarak bilinen ve Cihan Kırmızıgül’ün 11 yıl 3 ay hapis cezası aldığı davaya ilişkin gerekçeli karar, 22 Mayıs’ta hazırlandı. Özel Yetkili İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi kararda, Kırmızıgül’ün savunmasında örgüte üye olmadığını belirtmesine rağmen, cep telefonu incelemesinde olay tarihinden hemen önce haklarında örgüt üyeliği ve örgüt propagandasından polis kaydı olan kişilerle görüştüğü belirtildi.
Taktığı puşi delil gösterilerek ‘örgüt üyeliğinden’ (TCK 314/2) yargılanan üniversite öğrencisi Cihan Kırmızıgül hakkında 11 Mayıs’ta 11 yıl 3 ay hapis cezası verildi 14. Ağır Ceza’daki dokuzuncu duruşmada Kırmızıgül, ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüte yardımcı olmak’ (TCK 314/2), ‘patlayıcı madde bulundurmak’ (TCK 174) ve ‘mala zarar vermek’ten (TCK 151) mahkûm edildi. Kırmızıgül 25 aylık tutukluluğunun ardından 23 Mart’ta tahliye olmuştu.
Danıştay ve Yargıtay’dan farklı kararlar: 22 Mayıs’ta KCK tutuklusu Hatip Dicle ve BDP’li Selim Sadak’a, Roj TV’deki röportajlarında ‘Sayın Öcalan’ ve ‘gerilla’ ifadelerini kullandıkları için verilen hapis cezalarını, Yargıtay 9. Ceza Dairesi bozdu. Danıştay ise, 26 Mart’ta TV’lerde PKK’liler için ‘gerilla’ denilmesini yasaklamıştı. Karar, CNN Türk’te 15 Mayıs 2009’da yayınlanan 5N-1K programındaki ifadeler üzerine alınmıştı.
Özdemir’e dava: Yargıtay 14. Dairesi Başkanı Fevzi Elmas, 22 Mayıs’ta N.Ç. davası üzerine Yargıtay’ın kararını sorgulayan haberleri sebebiyle Cüneyt Özdemir’e dava açtı. Özdemir’in 3 aydan 2 yıla hapsi isteniyor. Özdemir’in ilk duruşması Bakırköy 14. Ceza Dairesi’nde 16 Ekim’de yapılacak.
Öcalan’ın kitaplarından ceza: Kapatılan BDP’nin eski İzmir İl Saymanı Kemal Dal ve eski DTP il yöneticisi Hıdır Altun, 21 Mayıs’ta Abdullah Öcalan’ın kitaplarıyla ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) ceza aldı. Dal 3 yıl 1 ay 15 gün, Altun ise 3 yıl 9 ay hapse mahkûm edildi. Dal ve Altun 2009’da İzmir Bornova’da kendi adlarına gönderilen kolileri almak için gittikleri kargo şirketinin kapısında polis tarafından yasak yayın bulundurdukları gerekçesiyle gözaltına alınıp serbest bırakılmıştı. Savcılık Dal ve Altun adına kargo şirketine gelen kolide Öcalan’ın AİHM’e gönderdiği ve Aram Yayınları’nca basılan savunmalar hakkında Siirt Sulh Ceza Mahkemesi’nin toplatma kararı olduğu gerekçesiyle 2970 kitaba (Uygarlık, Maskeli Tanrılar ve Örtük Krallar Çağı, Kapitalist Uygarlık, Maskesiz Tanrılar ve Çıplak Krallar çağı ve Özgürlük Sosyolojisi) el koymuştu. İzmir Savcılığı da konuyla ilgili Dal ve Altun hakkında iddianame hazırlamıştı.
2 şarkıya 10 ay hapis: İzmir 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Manisa’da 2011 Newroz’unda sahne alan Koma Çiyayê Munzur üyelerinden Çetin Güler ve Metin Güler’e 17 Mayıs’ta 10’ar ay hapis cezası verdi. Sanatçılar, Berîtan ve Oremar isimli parçaları söyleyerek ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) yaptıkları gerekçesiyle mahkûm oldu.
Çakır’a takipsizlik: Gazeteci Ruşen Çakır hakkında 16 Mayıs’ta ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) iddiasıyla yürütülen soruşturmada takipsizlik kararı verildi. Çakır’ın yaptığı konuşmada suç unsuruna rastlanmadığını belirten özel yetkili savcılık, hakkında kamu davası açılmasına gerek olmadığını belirtti.
“Roj TV” davası: DİHA Batman temsilcisi Erdoğan Altan ve Diyarbakır temsilcisi Kadri Kaya’nın Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davası 14 Mayıs’taydı. Son duruşmada savcılık mütalaasında sanıkların cezaları istendi. Duruşma 11 Temmuz’a ertelendi. Altan ve Kaya Roj TV ve Denge Mezopotamya Radyosuna da geçtikleri haberlerden ötürü, ‘Örgütün hiyerarşik yapısına dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi gibi cezalandırılır’ (TCK 220/7 ve 314/3 ) yollamasıyla ‘örgüt üyesi olmak’ (TCK 314/2) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyor. Altan ve Kaya 28 Mart’ta tahliye edilmişti.
KCK basın iddianamesi: Kürdistan Topluluklar Birliği (KCK) adı altında gazetecilere yönelik 20 Aralık 2011’de yapılan operasyonla ilgili iddianame, 11 Mayıs’ta İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. İlk duruşma, 10 Eylül’de yapılacak. İddianamede gazeteci ve dağıtımcı 36’sı tutuklu 44 sanığın KCK’nin basın komitesinden olduğu iddia ediliyor. Nurettin Fırat, Ertuş Bozkurt, Mazlum Özdemir, Turabi Kışın, Ramazan Pekgöz, Şeyhmus Fidan, Hüseyin Deniz, Yüksel Genç, Nevin Erdemir, Semiha Alankuş, Davut Uçar ve Kenan Kırkaya, ‘örgütü yöneticisi olmak’tan (TCK 314/1 ve TMK 5); Sibel Güler, Mehmet Emin Yıldırım, Zuhal Tekiner, İrfan Bilgiç, Ömer Çelik, Haydar Tekin, Ömer Çiftçi, Selahattin Aslan, Dilek Demiral, Nahide Ermiş, Çağdaş Kaplan, Nilgün Yıldız, Çiğdem Aslan, Cihan Albay, Sadık Topaloğlu, Ayşe Oyman, İsmail Yıldız, Fatma Koçak, Oktay Candemir, Pervin Yerlikaya Babir, Çağdaş Ulus, Zeynep Kuray, Şerafettin Sürmeli, Eylem Sürmeli, Sultan Güneş Ünsal, Murat Eroğlu, Evrim Kepenek, Hamza Sürmeli ve Arzu Demir, ‘örgüt üyeliği’nden (TCK 314/2 TMK 5) yargılanıyor. .Ziya Çiçekçi, Saffet Orman ve Enis Yalçın ise da ‘örgüt üyeliği’ (TCK 314/2, TMK 5) ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 33/1.maddesi gereğince yargılanıyor.
Köse’ye hapis: İslamcı yazar Yakup Köse, 1999’da cezaevinde tekbir getirdiği için İstanbul Özel Yetkili 14.Ağır Ceza Mahkemesi’nce 9 Mayıs’ta bir yıl hapis cezası aldı. Yargıtay cezayı onarsa Köse ‘terör örgütüne yardım ve yataklık’tan cezalandırılacak. Köse 14 yaşında iken İBDA-C örgütüne üye olduğu gerekçesiyle 7 yıl hapis yatmıştı.
Encü davası: DİHA muhabiri Murat Çiftçi’nin, Urfa KCK dosyasının kilit ismi Gülistan Encü hakkındaki haberinden ötürü yargılandığı dava 7 Mayıs’taydı. Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada davanın Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki dava ile birleştirilmesi talebi reddedildi ve tanıkların dinlenmesine karar verildi. Duruşma 30 Temmuz’a ertelendi. Çiftçi ‘adil yargılamayı etkilemek’ (TCK 288) ve ‘örgüt üyeliği’ (TCK 314/2) iddialarıyla yargılanıyor.
Devrimci Karargâh: Gazeteciler Osman Baha Okar, Hakan Soytemiz ve Fatih Özgür Aydın’ın tutuklu yargılandığı Devrimci Karargâh Davası’nın 1 Mayıs’taki duruşmasında Okar ve yedi sanık tahliye edildi. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki son duruşmada 18 sanığın tutukluluğunun devamına karar verildi. Mahkeme, İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan 16 sanıklı Devrimci Karargah davasının, kendi dosyasıyla birleştirilmesine karar verdi. Duruşma, 7 Ağustos’a ertelendi.
Dernek haberine dava: Demokratik Kültür Sanat Derneği’ne ilişkin iki haber yapan Antakyalı gazeteci Murat Altunöz’ün ‘örgüt üyesi olmak’ (TCK 314/2) ve ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) iddiasıyla yargılandığı davaya 30 Nisan’da devam edildi. Adana Özel Yetkili 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki son duruşmada iddia makamı Altunöz’ün yakalama halinin devamına ve Altunözle beraber iki kişinin daha infazlarının beklenmesine karar verdi. Duruşma 12 Temmuz’da. Altunöz’ün TCK 314/2 uyarınca 5-10 yıl, TMK 7/2 uyarınca 1-5 yıl hapis cezası isteniyor.
Yıldız tutuklandı: Yeni Evrede Mücadele Birliği Dergisi eski yazı işleri müdürü Gülnaz Yıldırım Yıldız, 28 Nisan’da ‘basın kanununa muhalefet’ ve ‘TKEP/L propogandası’ndan 3 yıl 9 ay hapis ve 40 bin TL para cezasına çarptırıldı. Yılmaz, kesinleşmiş altı cezası olduğu gerekçesiyle tutuklandı.
Sak hapiste: Yargının İslami Büyük Doğu Akıncılar Cephesi (İBDA/C) örgütünün yayın organı olarak işlem yaptığı Akıncı Yol dergisinin genel yayın yönetmeni Şükrü Sak, ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2), ‘örgüte yardım ve yataklık’ (TCK 220/7) iddialarıyla hakkında açılan davaların 14 yıl sonra Yargıtay’ca onanması üzerine 20 Nisan’da cezaevine gönderildi.
Herkes bebek doğar davası: Vicdani retçi Enver Aydemir’in duruşmasına destek için giden, Aydemir’in babası Ahmet Aydemir, avukatı Davut Erkan, Mehmet Aydemir ve vicdani retçi Halil Savda’nın davası 19 Nisan’daydı. Eskişehir 4. Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların, haklarında şikâyette bulunabilmesi için Milli Savunma Bakanlığı’na ihbar edilmesi kararlaştırıldı. Adalet Bakanlığı’nın, avukat olduğu için dosyası ayrılan Davut Erkan’ın soruşturulmasına izin verdiği öğrenildi. Gelecek duruşma 27 Eylül’de. Sanıklar “Herkes bebek doğar”, “Enver Aydemir serbest bırakılsın” gibi sloganlarından ötürü ‘halkı askerlikten soğutmak’tan (TCK 318) yargılanıyor.
Savda’nın başka bir sitede, emekli cinayet masası şefi Ahmet Ateşli hakkında yayınlanan “Ağar: İddialar ve Ötesi” başlıklı yazısı hakkındaki dava da aynı tarihteydi. Beyoğlu 3. Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki duruşma hâkim olmadığı için 27 Eylül’de görülecek. Savda Ateşli’ye hakaretten (TCK 125) yargılanıyor.
Yeni pankart davası: 3 Aralık 2011’de Kocaeli’nde “Füze kalkanı değil, demokratik lise istiyoruz” yazılı pankart açan öğretmen Meral Dönmez ile öğrenci Gülşah Işıklı’nın ilk duruşması 18 Nisan’daydı. İstanbul Özel Yetkili 15. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada tahliye çıkmadı. Duruşma 30 Temmuz’a ertelendi. Dönmez ve Işıklı, ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ten (TCK 220/6) ve ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) yargılanıyorlar.
Savda serbest: 24 Şubat’ta tutuklanan vicdani retçi Halil Savda, 14 Nisan’da denetimli serbestlik yasası kapsamında tahliye edildi. Savda 2006’da İstanbul’da İsrail Konsolosluğu önündeki açıklamasında “Askere gitme” diyerek ‘halkı askerlikten soğutma’ (TCK 318) gerekçesiyle tutuklanmıştı. Savda’nın yine 318’den, halen Yargıtay’da olan kesinleşmiş altı aylık bir cezası ve sürmekte olan iki davası daha var.
Ertaş’a gözaltı: DİHA Kürtçe servisi editörü Mehmet Ali Ertaş, 13 Nisan’da Van’da pasaport almak için gittiği Emniyet Müdürlüğü Pasaport Şubesi’nde gözaltına alındı. Ertaş’ın Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nce hakkında çıkarılan tutuklama kararı sonucu gözaltına alındığı belirtildi. Ertaş aynı gün Van Adliyesi’nde ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
Emine Ayna ile röportaja dava: Atılım gazetesi muhabiri Doğan Araz’a, Mart 2011’de BDP Diyarbakır Milletvekili Emine Ayna ile yaptığı röportajı nedeniyle 17 Ocak’ta İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) dava açtı. Araz 30 Mayıs ve 4 Nisan’daki duruşmalarına katılmadı.
Gündüz’ün cezası onandı: Do Yayınevi sahibi Hüseyin Gündüz’ün, “Haberlerin Ağında Öcalan” kitabı nedeniyle İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nce ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) aldığı 1 yıl 6 aylık hapis cezası 11 Nisan’da Yargıtay’da onandı. Ceza İnfaz ertelemesi için savcılığa başvuru yapıldı.
KCK İstanbul davası: KCK davasında yayıncı-yazar Ragıp Zarakolu ve Özgür Gündem yazarı Songül Karatagna’nın da aralarında bulunduğu 15 kişi 10 Nisan’da tahliye edildi. İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada tahliyeye gerekçe olarak “tutuklu kaldıkları süre, suç vasfının değişme ihtimali ve delil durumu” gösterildi. Davanın ilk duruşması 2 Temmuz’da.
İstanbul Özel Yetkili 15. Ağır Ceza Mahkemesi 3 Nisan’da KCK iddianamesini kabul etti. İddianamede Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Büşra Ersanlı ‘örgüt yöneticiliği’ (TCK 314/1) ve ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2) ile suçlanırken, Belge Yayınları’nın sahibi Ragıp Zarakolu ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek’le (TCK’nın 220/7 delaleti 314/3 yollamasıyla, 314/2) suçlanıyor. Ersanlı’nın 15-22,5 yıl Zarakolu’nun ise 7,5-15 yıl hapis cezasına çarptırılması isteniyor. İddianamede 147’si tutuklu 193 sanık yer alıyor. Sanıklardan 51’i “terör örgütü yöneticiliği’ iddiasıyla 142’si ise ‘örgüte üye olmak’ suçlamasıyla 2 Temmuz’da hâkim karşısına çıkacak.
Laz Marks’a beraat: Tiyatrocu Haldun Açıksözlü politik gösterisi Laz Marks oyunu nedeniyle Kasım 2010’da Tunceli Sulh Ceza Mahkemesi’nde açılan davadan 10 Nisan’da beraat etti. Açıksözlü, oyundaki “Bizim tarihimiz değil mi ula? Gezmiş, Çayan, Kaypakkaya, hangi direnişin tarihini yazdılar? 1980’lerde Diyarbakır zindanlarında mazlumların yaktığı ateş halen yanmıyor mu?” cümleleri nedeniyle ‘suç ve suçluyu övme’ (TCK 215) kapsamında iki yıl hapis ve TCK 53 maddesi gereğince üç yıl ile üç ay arası meslekten men tehdidiyle yargılanıyordu.
Küçükbattal’a üç gün gözaltı: İstanbul’da Newroz kutlamalarıyla ilgili 10 Nisan’daki ev baskınlarında gözaltına alınan Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Çağdaş Küçükbattal, 13 Nisan’da çıkarıldığı mahkemede serbest bırakıldı.
Şık’a yetkisizlik: OdaTV davasının 12 Mart’taki duruşmasında tahliye olan gazeteci Ahmet Şık hakkında 19 Mart’ta, Silivri Cezaevi çıkışında hâkim ve savcılara yönelik sözleri nedeniyle başlatılan soruşturmada 2 Nisan’da yetkisizlik kararı verildi. Özel Yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturmada, Savcı Muammer Akkaş’ın İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden Şık’ın cezaevi çıkışındaki sözlerinin yer aldığı görüntüleri istediği öğrenildi. Şık ‘hâkim ve savcıları terör örgütlerine hedef göstermek’ (TMK 6) ve ‘tehdit etmek’ ile suçlanıyordu.
Facebook gözaltıları: 1 Nisan’da basında yer alan haberlere göre Başbakan Tayyip Erdoğan’ın avukatlarının geçen yıl yaptığı şikayetler üzerine sosyal paylaşım sitesi Facebook’ta Erdoğan’a hakaret eden kişiler hakkında soruşturma açıldı. Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı’nın talimatı ile Bilişim Polisi hakaret içeren yazı ve görüntüleri saptadı. 3 bin profil hakkında yasal işlem başlatıldı. IP adresleri üzerinden adreslerini tespit ettiği kişilerin ifadelerini aldı. İstanbul’da oturanlar emniyete çağrılırken, diğer illerdeki kişiler için savcılığa yazı gönderildi. Soruşturma kapsamında birçok kişinin Facebook profilinin kapatıldığı, bazı kişilere de kapatma uyarısı yapıldığı öğrenildi. Bu yöndeki soruşturmanın daha uzun süre devam edeceği belirtildi. Suçlanan kişilere dava açıldığı takdirde 2 yıla kadar hapisleri istenebilecek.
Kürt politikacıların davaları
BDP’li vekillerin fezlekeleri: Çeşitli savcılıklarca Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) 29 milletvekilinden 25’i hakkında Nisan-Haziran 2012 döneminde toplam 61 fezleke düzenlendi. Hakkında fezleke düzenlenen milletvekilleri Adil Kurt, Ahmet Türk, Altan Tan, Aysel Tuğluk, Bengi Yıldız, Demir Çelik, Emine Ayna, Ertuğrul Kürkçü, Esat Canan, Gültan Kışanak, Hüsamettin Zenderlioğlu, Halil Aksoy, Hasip Kaplan, İbrahim Binici, İdris Baluken, Leyla Zana, Nursel Aydoğan, Özdal Üçer, Pervin Buldan, Mülkiye Birtane, Sabahat Tuncel, Selahattin Demirtaş Selma Irmak, Sırrı Sakık ve Sırrı Süreyya Önder,
Dokuz fezleke ile Özdal Üçer, hakkında en çok fezleke düzenlenen milletvekili.
Fezlekelerin konuları ise şöyle: ‘PKK propagandası yapmak’ (TMK 7/2), ‘Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ (2911 sayılı kanun 28/1), ‘suçu ve suçluyu övme’ (TCK 215), ‘Siyasi Partiler Kanunu’na muhalefet’ (2820 sayılı kanun 78. madde), ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’ (TCK 125), ”örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek suretiyle örgüte üye olmak’ (TCK 314/2), ‘Başbakan’a hakaret’ (TCK 301), ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ (TCK216)
Dicle’nin cezası bozuldu: KCK davasından tutuklu Hatip Dicle’nin ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) aldığı iki yıl hapis cezası 19 Haziran’da Yargıtay tarafından bozuldu. Dosyayı tekrar ele alan Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi Dicle’nin beraatine hükmetti. Dicle, Ağrı’nın Doğubayazıt İlçesi’ndeki konuşması nedeniyle yargılanıyordu. Dicle, 12 Haziran’da Emek, Barış ve Demokrasi Blok’undan Diyarbakır milletvekili olarak seçilmişti. Dicle’nin vekilliği Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) kararıyla düşürülmüştü.
Aysel Tuğluk davaları: 2005-2009’da Diyarbakır’daki bazı etkinliklerde yaptığı konuşmalar ile basında çıkan 15 ayrı açıklaması sebebiyle toplam 82.5 yıl hapsi istenen Aysel Tuğluk’un davası 12 Haziran’daydı. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Tuğluk’a ‘örgüt propagandası’ndan (TMK 7/2) 8 yıl 3 ay, ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ten (TCK 314/3) 6 yıl 3 ay olmak üzere toplam 14 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Tuğluk beş konuşmasından ise beraat etti. Tuğluk’un 8 Mayıs’taki duruşmasında savcı mütalaasını sunmuştu.
8 milletvekiline KCK fezlekesi: Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 6’sı BDP’li 8 milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması için hazırlanan fezlekeleri, 31 Mayıs’ta Adalet Bakanlığı’na gönderdi. BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, yardımcısı Siirt Milletvekili Gültan Kışanak, milletvekilleri Emine Ayna, Nursel Aydoğan, Sabahat Tuncel, Ayla Akat Ata ile Bağımsız Milletvekilleri Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk hakkında, ‘KCK üyesi olmak’ suçlamasıyla TCK’nın 314/2’inci maddesi uyarınca dokunulmazlıklarının kaldırılması talep ediliyor.
Zana’ya 10 yıl hapis: Diyarbakır Bağımsız Milletvekili Leyla Zana, çeşitli tarihlerdeki dokuz konuşması nedeniyle 55 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davada 24 Mayıs’ta 10 yıl hapse mahkûm oldu. Diyarbakır 5’nci Ağır Ceza Mahkemesi karar metininde Leyla Zana’nın eylemleri ve faaliyetlerinin bir bütün halinde yasadışı silahlı PKK Kongra-Gel terör örgütünün üyeliği boyutuna ulaştığını belirtti. Zana’nın 12 Nisan’da, dokuz ayrı konuşması nedeniyle dokuz kez ‘örgüt propagandası’ (TMK 7/2), bir kez de ‘örgüt üyeliği’nden (TCK 314/2) 55 yıl hapis cezası istenmişti. Zana, Diyarbakır 5’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde 4 Aralık 2008’de ‘terör örgütüne üye olmak’ suçundan 10 yıl hapis cezasına çarptırılmış; Yargıtay 9’uncu Ceza Dairesi ise sanığın eksik savunması nedeniyle kararı bozmuştu. Yeniden görülmeye başlanan davada mahkeme heyeti Yargıtay’ın dosyayı usulden bozduğunu, bu nedenle sanığın yeniden savunması alınmadan da yargılamaya devam edilebileceğini belirtmişti.
“Sayın” davası: Yargıtay 9. Ceza Dairesi, PKK Lideri Abdullah Öcalan için “Sayın” ve PKK’liler için “Gerilla” diyen Hatip Dicle ve Selim Sadak’a verilen hapis cezasını 21 Mayıs’ta bozdu. KCK davasından cezaevinde olan Dicle ile Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Siirt Belediye Başkanı Sadak’ın, RojTV’ye verdikleri röportajın ardından, haklarında Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açılmıştı. İkisi de ‘suçu ve suçluyu övme’den (TCK 215) altışar ay hapis cezası almıştı. Kararı bozan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, bu sözlerin ifade özgürlüğünü düzenleyen; Anayasa’nın 26., AİHS ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına ilişkin Sözleşme’nin 10. maddesi kapsamında olduğu ifade edildi.
Aydoğan’a dava: BDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan hakkında Bitlis’teki çatışmada yaşamını yitiren PKK üyesi Rıdvan Aktaş’ın cenazesine katıldığı gerekçesiyle 16 Mayıs’ta 15 yıl hapis istemiyle dava açıldı. Aydoğan Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ ve ‘örgüt propagandası’ndan yargılanacak.
Binici’ye dava: BDP Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Binici hakkında 11 Mayıs’ta Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Binici’nin 2007’de Suruç’ta öldürülen PKK’liler için saygı duruşunda bulunduğu ve zafer işareti yaptığı iddiasıyla 5 yıl hapsi isteniyor.
TCK 285-288
Taraf gazetesi davaları: Nisan-Haziran döneminde Taraf gazetesi hakkında yeni açılan-süren toplam 62 dava görüldü. Bu davaların 31’i ‘basın yoluyla soruşturmanın gizliliğini ihlal’ (TCK 285), 11’i ‘adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs (TCK 288), 16’sı ‘hakaret’ (TCK 125) sebebiyleydi. Davaların en eskisi 5 Mart 2008’den beri sürüyor. Üç aylık dönemde sonuçlanan üç davada gazete toplam 60 bin TL para cezası aldı.
Taraf gazetesi davaları için tıklayınız.
Dağlar, Taşçı ve Saymaz davası: Hürriyet muhabiri Ali Dağlar’ın, ‘Operasyonun Adı: Ağa 01’, gazeteci İlhan Taşcı’nın ‘Cüppeli Adalet’ ve Radikal muhabiri İsmail Saymaz’ın ‘Postmodern Cihat’ kitapları davası 8 Mayıs’taydı. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Saymaz savunmasını verdi. Hâkim sanıklar müdafiilerine esas hakkında beyanda bulunmak üzere süre verdi ve duruşmayı 20 Eylül’e erteledi. Sanıklar Erzurum Cumhuriyet Savcısı Osman Şanal’ın şikâyeti üzerine ‘adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs’ (TCK 288) ve ‘hakaret’ten (TCK 125) yargılanıyorlar
Küçükkaya’ya gizliliğin ihlali davası: Aykut Küçükkaya’nın, 24 Mart 2011’de Cumhuriyet gazetesindeki ‘Bilirkişi de Vurgun Dedi’ haberiyle ilgili ‘basın yoluyla gizliliğin ihlali’nden (TCK 285) açılan dava 26 Nisan’daydı. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki davada Küçükkaya beraat etti.
Şener ve Çakkalkurt’a ceza: Gazeteci Nedim Şener ve Milliyet gazetesi eski sorumlu yazı işleri müdürü Hasan Çakkalkurt’un Milliyet Gazetesi’nde 2010’da yayımlanan ‘Siyah çanta odada yoktu’ haberi nedeniyle yargılanması 6 Nisan’da devam etti. Bakırköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, mahkeme 20 bin lira olarak belirlediği para cezasını ‘iyi halden’ 16 bin 666 bin liraya düşürdü ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Sanıklar ‘soruşturmanın gizliliğini ihlal’den (TCK 285) yargılanıyordu.
Saymaz ve Çakkalkurt davası: Gazeteci İsmail Saymaz’ın Radikal gazetesindeki “Ergenekon’da aşk oyunu”- “Ergenekon savcısı hâkimi de dinledi” başlıklı haberi nedeniyle sorumlu yazı işleri müdürü Hasan Çakkalkurt ile yargılandığı davada sanıklar 5 Nisan’da beraat etti. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki davada gazeteciler ‘yayın yoluyla hakaret’ (TCK 125), ‘soruşturmanın gizliliğini ihlal’ (TCK 285), ‘adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs’ (TCK 288), ‘özel hayatın gizliliğini ihlal’ (TCK 134) ve ‘haberleşmenin gizliliğini ihlal’ (TCK 132) kapsamında yargılanıyordu.
Hakaret, kişilik hakları ve tazminat davaları
“Hizmetkâr” demeye 10 bin TL tazminat: AKP Adana milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat’ın, 10 bin TL tazminat talebiyle gazeteci Hacı Boğatekin’e açtığı dava, 28 Haziran’da Gerger Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Son duruşmada davanın reddine karar verildi.
3 Mayıs’taki duruşmada avukat savunması için süre verilmişti. Dava, Gerger Fırat gazetesinde 20 Eylül 2009’da yayımlanan ‘Aman Miro Aman Piro’ başlıklı yazıdaki hizmetkâr sıfatının ‘kişilik haklarına saldırı’da bulunduğu” gerekçesiyle açılmıştı.
Gerger Fırat’a iftira davası: Jandarma Uzm. Çavuş Ümmet Yardımcı’nın 9 Mayıs 2001’de Gerger Fırat gazetesindeki ‘Jandarmada İşkence İddiası’ haberi nedeniyle açtığı dava, 27 Haziran’da devam etti. Gerger Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki son duruşmada sanık avukatlarının ek süre talebi kabul edildi. Duruşma 26 Eylül’e ertelendi. 25 Nisan’da sanıkların reddi hâkim talebi Adıyaman Ağır Ceza Mahkemesi’nce reddedilmişti. Gazeteci Hacı Boğatekin, Özgür Boğatekin ve İsmail Mente’nin, Yardımcı’ya iftira attığı gerekçesiyle yargılanıyor.
Coşkun’a takipsizlik: İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Genelkurmay Adli Müşavir Vekilliği’nin şikâyetçi olduğu Cumhuriyet yazarı Bekir Coşkun hakkında 20 Haziran’da takipsizlik kararı verdi. Coşkun’un 29 Nisan’da ‘Paşa’ başlıklı yazısı için ‘Kamu görevlisine hakaret’ten (TCK 125) 3 Mayıs’ta başlatılan soruşturmayı sonlandıran başsavcılık, Coşkun’un yazısında, ceza davası açılmasına gerek olmadığına hükmetti. Coşkun 21 Mayıs’ta Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na savunmasını vermişti.
Kütahyalı’ya ret: Takvim yazarı Rasim Ozan Kütahyalı’nın Birgün yazarı Ümit Alan’a 20 Nisan 2011’deki “Medyanın Nihat Doğan’ları kimler?” yazısı nedeniyle açtığı dava 12 Haziran’da reddedildi. Kütahyalı Alan’nın kişilik haklarına saldırdığı iddiası ile Kadıköy 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 10 bin TL manevi tazminat talebiyle dava açmıştı.
Kaleli’den Baykal’a tazminat: OdaTV davasının tutuksuz sanığı İklim Ayfer Kaleli, 8 Haziran’da CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal’a 5 bin TL ödemeye mahkum edildi. Ankara 4’üncü Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki davada Kaleli Baykal’a ‘iftira ve hakaretlerde bulunduğu’ gerekçesiyle yargılanıyordu.
Kılıç’tan Yarkadaş’a dava: Gençlik ve Spor Bakanı AKP Samsun Milletvekili Suat Kılıç, Gerçek Gündem.com’un Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Barış Yarkadaş’a 31 Mayıs’ta dava açtı. Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvuran Kılıç, Yarkadaş’ın 1 Nisan’da “Yeni Soru: AKP’li Kılıç’a hibe verildi mi?” yazısında kendisine ‘hakaret’ (TCK 125) ettiği gerekçesiyle 10 bin TL’lik tazminat talep ediyor.
Basın açıklamasına tazminat davası: İçişleri Bakanlığı’nın Şiar Rişvanoğlu’nun okuduğu ortak basın açıklaması nedeniyle açtığı manevi tazminat davası, 31 Mayıs’ta Adana 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Rişvanoğlu’nun 10 bin TL tazminat ödemesinin talep edildiği davada, polis tanıkları dinlendi. Duruşma 16 Ekim’e ertelendi. Ortak açıklama Adana’da bir portakal bahçesindeki ağaca asılı bulunan Azadiya Welat gazetesi dağıtımcısı Metin Alataş’ın şüpheli ölümüyle ilgiliydi.
Karayalçın’dan şikâyet: Gerçek Gündem haber sitesi genel yayın yönetmeni Barış Yarkadaş’ın ‘Karayalçın Davutoğlu’nu Övdü’ haberi nedeniyle yargılanması 31 Mayıs’ta devam etti. Kadıköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’ndeki duruşmada Yarkadaş 5 ay hapis cezasına çarptırıldı. Eski SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın hakkındaki tekzibin gününde yayınlanmamasından yargılanan Yarkadaş’ın cezası ertelendi.
Avcı’ya “iftira”dan hapis: Devrimci Karargâh ve OdaTV davalarından yargılanan halen tutuklu eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı, 30 Mayıs’ta 1 yıl 6 ay hapse mahkûm edildi. Avcı “Haliç’te Yaşayan Simonlar: Dün Devlet Bugün Cemaat” adlı kitabında, Cumhuriyet Savcısı Osman Şanal’a iftirada bulunduğu gerekçesiyle, Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyordu. Cezayı ertelenmedi ve hükmün açıklanması geri bırakılmadı.
Zileli’ye dava: Cumhuriyet yazarı Ümit Zileli’nin Taraf yazarı Mehmet Baransu’ya yönelik sözleri nedeniyle yargılanması 9 Mayıs’ta başladı. İstanbul 7. Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki davada Zileli hazır bulunamadığından ifadesi alınamadı. Zileli, Baransu hakkında Kanaltürk’te yayınlanan Ters Cephe programındaki sözleri nedeniyle TCK 125’ten (basın yoluyla hakaret) yargılanıyor. Gelecek duruşma 3 Ekim’de.
Erdemol’a hakaret davası: Cumhuriyet muhabiri Mustafa Kemal Erdemol’un TGC yayın organı Bizim Gazete’de 24 Kasım 2011’deki yazısı nedeniyle Adnan Oktar’a hakaretten (TCK 125) yargılanması 8 Mayıs’ta devam etti. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, aynı yazının Sol Haber Portalı’nda yayınlanması üzerine aynı gerekçeyle aynı mahkemede açılan bir başka dava ile birleştirilmesine karar verildi. Duruşma 20 Eylül’e ertelendi.
Aynı haberden üç dava: Adıyaman Çelikhan İlçesi Kaymakamı Murat Uz’un, gazeteci Hacı Boğatekin’e 30 Kasım 2011’de ‘yayın yoluyla hakaret’ten (TCK 125) açtığı davaya 24 Nisan’da devam edildi. Çelikhan Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada vekil marifetiyle savunma alınmasına karar verildi. Duruşma 17 Temmuz’a ertelendi. Boğatekin, “Çelikhan’da Terör Var” haberindeki “Tüküreyim böyle Kaymakamın kalıbına” cümlesi nedeniyle yargılanıyor.
Aynı haberden dolayı Uz tarafından 11 Ocak’ta açılan tazminat davasının duruşması 28 Haziran’daydı. Boğatekin duruşmaya katılmadı. Mahkeme 17 Temmuz’a ertelendi. 5 Nisan’daki duruşmada tarafların gelir tespitine karar verilmişti. Uz, Boğatekin’den 10 bin TL tazminat talep ediyor.
Uz’un, Boğatekin’e aynı haberden ötürü 12 Mart’ta Gerger Sulh Ceza Mahkemesi’nde, açtığı davanın ikinci duruşması 28 Haziran’daydı. Duruşmada sanık avukatına savunma için ek süre verildi. Duruşma 21 Eylül’e ertelendi. 26 Nisan’daki ilk duruşmada sanıkların avukat marifetiyle savunma yapması için süre verilmişti. Boğatekin ‘İçeriğin yayından çıkarılması ve cevap hakkına ilişkin hâkim kararını yerine getirmemek’ten (5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun 9/4) yargılanıyor.
Vardan’a takipsizlik: Radikal gazetesi sinema yazarı Uğur Vardan 25 Nisan’da Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı’na Yeni Şafak yazarı Ali Murat Güven’e hakaret ettiği gerekçesiyle ifade verdi. Vardan’ın ifadesinin ardından takipsizlik kararı çıkması üzerine, Güven 24 Mayıs’ta Vardan’ı hedef aldı. Güven’in yazısı üzerine Twitter’da ‘ugurvardaniseviyoruz’ etiketi ile kampanya başlatıldı.
Okur yorumları davası: Gerçek Gündem haber sitesi genel yayın yönetmeni Barış Yarkadaş’ın ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ten (TCK 299) yargılandığı davanın son duruşması 19 Nisan’daydı. Hâkim duruşmaya gelmediği için mahkeme 4 Kasım’a ertelendi. Kadıköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 21 Haziran 2011’de başlayan davada, Yarkadaş 2008’de yayımlanan okur yorumları nedeniyle, beş yıl hapis istemiyle yargılanıyor.
Akdağ, Duvaklı ve Beşer davası: Gazeteciler Melik Duvaklı ve Hayri Beşer ile Bedran Akdağ’ın Zaman gazetesinde 13 Kasım 2010’da ‘1994’te Pınardere’deki öğretmen katliamını JİTEM yaptı’ haberi nedeniyle yargılandıkları dava 18 Nisan’daydı. Bakırköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada Hasan Atilla Uğur’un müdahillik talebi kabul edildi. Sanıklara savunma için ek süre verildi. Gelecek duruşma, 25 Eylül’de. Sanıklar ‘yayın yoluyla iftira’dan (TCK 267) ve ‘hakaret’ten (TCK 125) yargılanıyor.
Fincancı ve Demirci’ye beraat: Şebnem Korur Fincancı ve Adnan Demir, www.taraf.com sitesindeki röportaj nedeniyle, ‘hakaret’ten (TCK 125) yargılandıkları davada, 10 Nisan’da Kadıköy 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde beraat ettiler.
ÇHD ‘Hayat Dönüş’ davası: Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) genel başkanı Av. Selçuk Kozağaçlı’nın, dönemin Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Ali Suat Ertosun’a, ‘hakaret’ (TCK 125) kapsamında yargılandığı davaya 4 Nisan’da devam edildi. Ankara 21. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki davada, daha önce aynı gerekçeyle açılan ceza davasında verilen beraat kararın temyiz sonuçlarının beklenmesine karar verildi. Duruşma 18 Temmuz’a ertelendi. Ertosun, Kozağaçlı’dan 25 bin TL tazminat talep ediyor.
Laz Marks’a para cezası: Haldun Açıksözlü, Amasya 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nde ‘Başbakan’a hakaret’ten (TCK 125) yargılandığı davada 3 Nisan’da 7 bin TL para cezasına çarptırıldı. 31 Ocak 2011’de açılan dava ile ilgili hükmün açıklanması geri bırakıldı ve karar aynı suçun beş yıl içinde tekrarlanmaması koşuluyla ertelendi.
Gezen ve Özdil’e dava: Bolu Cumhuriyet Savcılığı, oyuncu Müjdat Gezen ve gazeteci Yılmaz Özdil’e AKP’ye oy verenleri “Aptal” diye aşağıladıkları gerekçesiyle 1 Nisan’da dava açtı. Gezen ve Özdil, Gerede Sulh Ceza Mahkemesi’nde ‘hakaret’ten (TCK 125) yargılanacak. Dava süreci, Adalet Platformu Başkanı Adem Çevik’in 2 Şubat 2011’de Star TV’deki Arena programında Müjdat Gezen ve Yılmaz Özdil’in AK Parti’ye oy veren vatandaşlara “Aptal” demek suretiyle Türk halkına alenen hakaret ettikleri yönünde bir şikâyet dilekçesi vermesi ile başladı.
Muzır Kurulu kararları
Ölüm Pornosu: Chuck Palahniuk’un Ölüm Pornosu adlı kitabında ‘müstehcen yayınların yayınlanmasına aracılık etmek’ten (TCK 226/2) yargılanan çevirmen Funda Uncu ve Ayrıntı Yayınları Müdürü Hasan Basri Çıplak’ın üçüncü duruşması 13 Mart’ta İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Son duruşmada kitabın bilirkişilere gönderildiği ve karar için raporun beklendiği belirtildi. Uncu ve Çıplak’ın altı aydan üç yıla kadar hapsinin istendiği davanın duruşması 5 Temmuz’a ertelendi.
Yumuşak Makine: Yumuşak Makine kitabının çevirmeni Süha Sertabiboğlu ve yayıncısı İrfan Sancı’nın ‘halkın ar ve hayâ duygularını incitmek’ten (TCK 226/2) yargılandığı dava 13 Mart’ta devam etti. İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki altıncı duruşmada ceza hukuku bilirkişisinden hâlâ bir cevap gelmediği, hatta bilirkişinin hâkimin telefonlarına cevap vermediği belirtildi. Duruşma bilirkişi raporu için 5 Temmuz’a ertelendi. Önceki duruşmada kitabın İstanbul Üniversitesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümünden iki bilirkişiye gönderildiği ve bilirkişiler tarafından raporun hazırlandığı, ancak ardından gönderilen ceza hukuku bilirkişisinden rapor beklendiği ifade edilmişti.
Yasaklamalar, kapatmalar, toplatmalar
Mimesis müstehcenmiş: Elazığ İl Halk Kütüphanesi, Mimesis Tiyatro Çeviri Araştırma dergisinin 19. sayısını müstehcen içerikli görseller olduğu için 25 Haziran’da iade etti. Kütüphane Müdürü Ahmet Pirinççi tarafından Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi’ne gönderilen resmi yazıda dergide müstehcen resim ve çizgilerin bulunduğu belirtildi. Türkiye Yayıncılar Birliği (TYB) ise 28 Haziran’daki açıklamasında müstehcen olduğu iddia edilen görsellerin M.Ö. 5. yüzyıla ait, Antik Yunan hayatıyla ilgili vazo ve kadehlerdeki tasvir olduğunu belirtti.
Müstehcen Barbaros: Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), “100 Temel Eser” arasında yer alan Feridun Fazıl Tülbentçi’nin “Barbaros Hayreddin Geliyor” adlı eseri, 9 Haziran’da listeden çıkarıldı. Kayseri Özel Kılıçarslan Lisesi’nde görevli Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni Ali Kıvanç’ın, eserin içeriğiyle ilgili “Müstehcen ifadelerin yer aldığı, çocukları şiddete özendirdiği” gerekçesiyle yaptığı başvuruyu değerlendiren MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, eserin 100 Temel Eser listesinden çıkarılması yönünde karar aldı.
Günaha Davet yasaklandı: Şarkıcı Levent Ertan’ın Günaha Davet adlı şarkısı, 5 Haziran’da TRT FM tarafından ‘erotik’ bulundu ve radyo şarkıyı yayınlamama kararı aldı.
Demokratik Vatan’a bir ay kapatma: Haftalık Demokratik Vatan Gazetesi, İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nce 22 Mayıs’ta ‘örgüt propagandası’ndan bir ay kapatıldı. Gazetenin 14-20 Mayıs’taki yedinci sayısının birinci sayfasındaki “şehitlerimiz özgürlük savaşımızın kanıtıdır,” 10. sayfasındaki “şehitler ayı” ve 31. sayfasındaki “HPG’lilerin kimlikleri açıklandı” başlıklı haberler gerekçe gösterildi.
Haftalık yayımlanan Demokratik Toplum, Demokratik Yaşam ve Demokratik Ulus gazeteleri sahibi ve sorumlu yazı işleri müdürü Arafat Dayan hakkında üç aylık dönemde sekiz soruşturma açıldı.
Harem’e sansür: Zülfü Livaneli’nin “Harem” isimli çizgi romanı için metroya verilen reklam İBB’ye bağlı Ulaşım AŞ. yetkililerince müstehcen bulununca, 9 Mayıs’ta metroda sansürlenmiş haliyle yayınlandı. Osmanlı sarayını bir hadımın gözünden anlatan çizgi romanın kapağında, çizgi romanın kahramanı olan harem ağası ile çıplak bir kadın figürü yer alıyordu. İBB’ye bağlı Ulaşım AŞ. Genel Müdürlüğü yetkililerinin ilanı müstehcen bulması üzerine, Destek yayınevi kitabın kapağını kırmızı bir bant ile örterek yeni bir ilan hazırladı. İlan metroda ancak sansürlenmiş haliyle yayınlanabildi.
Valilikten 1 Mayıs afişine yasak: Denizli Valiliği, Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) 1 Mayıs İşçi Bayramı mitingine çağrı için bastırdığı afişin kullanımına ‘hakaret içerdiği’ gerekçesiyle izin vermedi. Afişte “Padişah bozuntusuna bir çift sözümüz var! Bu halk sana boyun eğmez! 1 Mayıs’ta halk meydanlara çıkıyor” sözleri yer alıyor. TKP’liler ‘yasağa’ rağmen afişi şehrin bazı bölgelerine astı.
22 bin kitap yasaklanmış: CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in yanıtlaması istemiyle hakkında yasak ve toplatma kararı bulunan, kitap, CD, albüm sayısını sordu. Bakan Ergin soruya “Bakanlığımızın bilgisi bulunmamaktadır” yanıtını vererek önergeyi İçişleri Bakanlığı’na sevk etti. İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, 15 Nisan’da 1952’den günümüze kadar haklarında toplatma, yasaklama ve yayın durdurma kararı verilen yayın sayısının 22 bin 601 olduğunu, toplama kararı kaldırılan yayın sayısının ise 529’da kaldığını bildirdi.
Dizilere “evlilik” ayarı: Milliyet gazetesi, 21 Nisan’da “RTÜK’ün gönlündeki evlilik ufukta” haberinde Behzat Ç. dizisinin ardından 1 Kadın 1 Erkek dizisinde de beraber yaşayan çiftin evlendirilebileceğinden bahsetti.
Daha önce AKP’li ve MHP’li milletvekillerinin evlilik dışı ilişkiyi meşrulaştırdığını söyleyerek Behzat Ç. adlı diziyi eleştirmesinin ardından Behzat Ç. Savcı Esra’ya evlilik teklif etmişti.
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, RTÜK’ün 18. kuruluş yıldönümü dolayısıyla düzenlenen “Türkiye’de Görsel-İşitsel Medya ve Geleceği” konulu toplantıda, dizilerde ele alınan temaların gözden geçirilmesi gerektiğini savundu ve “Dizilerde işlenen karşı cinsler arasındaki ilişki ve ensest ilişki temaları toplumun tahammül sınırlarını zorluyor, ciddi eleştiriler alıyor” dedi.
AA’dan Kılıçdaroğlu sansürü: CHP, 10 Nisan’da Anadolu Ajansı’nın kuruluş yıldönümü nedeniyle genel başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun yayınladığı mesajı ajansın sansürlediğini açıkladı. CHP liderinin “Anadolu Ajansı AKP’nin değil Türkiye’nin sesini duyurmakla görevlidir” ifadesi AA’nın haberinde yer almayınca CHP bu duruma tepki gösterdi. AA ise “Herkesin iyi dileklerini ilettiği bir günde CHP, iktidar partisi ile Anadolu Ajansı üzerinden hesaplaşmayı amaçlıyor” ifadesi ile yanıt verdi.
TRT Müzik’te sansür: TRT Müzik kanalında yayınlanan “Radyo Günleri” adlı programa 27 Mart’ta straples elbiseyle çıkan şarkıcı Nevra Günay Tosun’a dekolte sansürü yapıldı. İddialara göre Ankara’dan rejiye gelen telefon ile Tosun’un bu kıyafetiyle programa devam etmemesi istendi. Tosun’un değiştirdiği kıyafeti de uygun bulunmayınca Tosun bir daha kıyafet değiştirdi. TRT yetkilileri ise yaptıkları açıklamada, bu durumun sanatçının kendi tercihi olduğunu belirtti.
AİHM
Savda’ya 12 bin euro tazminat: Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Türkiye Şubesi 13 Haziran’da, vicdani retçi Halil Savda ile ilgili AİHM kararından memnuniyetini açıkladı. AİHM, 12 Haziran’da Savda’nın davasında “işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muamelelere tabi tutulmama” (madde 3), adil yargılanma (madde 6) ve “ifade, vicdan ve din özgürlüğü” (madde 9) hakkının ihlal edildiği için Türkiye’yi 12 bin euro tazminata mahkûm etti.
Ulus AİHM’e başvurdu: KCK soruşturması kapsamında Aralık 2011’de tutuklanan gazeteci Çağdaş Ulus, 10 Nisan’da, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuruda AİHS’nin İşkence yasağı hakkındaki 3. Maddesi ve özgürlük hakkına ilişkin 5. Maddesinin ihlal edildiği belirtildi.
RTÜK
RTÜK Nisan-Haziran 2012 döneminde TV kuruluşlarına 96 uyarı ve 68 para cezası, radyolara ise 18 uyarı ve iki para cezası verdi. .
RTÜK ‘koruyucu sembol kullanılmadığı’ gerekçesiyle dört uyarı, iki para cezası; ‘insan onuru ve özel hayatın gizliliği’ni ihlalden üç uyarı, altı para cezası; ‘masumiyet karinesini ihlal’den iki uyarı; ‘Türkçeyi bozmaktan’ beş uyarı; ‘kişileri fal veya batıl inançlar yoluyla istismar edemez’ ilkesini ihlalden bir uyarı; ‘cevap hakkının ihlali’nden bir uyarı; yarışma ve lotaryalarla ilgili iki uyarı, bir para cezası; ‘müstehcen yayın’dan bir para cezası; ‘hukukun üstünlüğünü ihlal’den altı uyarı ve iki para cezası; ‘ayrımcılık’tan on beş uyarı; ‘tütün ve tütün mamulleri’nden bir uyarı, dört para cezası; ‘haberin verilişi’nden bir uyarı, bir para cezası verdi.
Geri kalan uyarı ve cezalar reklam, ürün yerleştirme, sponsorluk, program desteği gibi konularla ilgili teknik ve ticari düzenlemelerin ihlalleriyle ilgili.
Koruyucu sembol: “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz…” ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle dört uyarı ( FOX TV, KANAL TÜRK, HİTS NR 1, TURKCELL SALON 1) ve iki para cezası (KANAL D 509 bin 327 TL, FLASH TV … TL) verdi.
İnsan onuru, özel hayatın gizliliği: 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesindeki “insan onuruna ve özel hayatın gizliliğine saygılı olma ilkesine aykırı olamaz, kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmüne göre üç uyarı (TTV, ATV AVRUPA 2 kere) ve altı para cezası (BEYAZ TV 13 bin 84 TL, KANAL 7 35 bin 853 TL, ART TV 11 bin 26 TL, ATV 234 bin 962 TL (2), FLASH TV … TL ) verdi.
Masumiyet karinesi: 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesindeki “suçlu olduğu yargı kararı ile kesinleşmedikçe hiç kimse suçlu ilân edilemez veya suçluymuş gibi gösterilemez; yargıya intikal eden konularda yargılama süresince, haber niteliği dışında yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkiler nitelikte olamaz”” düzenlemesini ihlalden iki uyarı (YENİASIR TV, HAMLE TV) verdi.
Türkçenin kullanımı: RTÜK 6112 sayılı Kanun’un “Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” düzenlemesini ihlalden beş uyarı (Radyo D (2), PAL FM, SHOW TV SHOW TÜRK) verdi.
Fal-batıl inanç: 6112 sayılı Kanun uyarınca “kişileri fal veya batıl inançlar yoluyla istismar edemez.” ilkesinin ihlali nedeniyle KANAL G bir uyarı cezası aldı.
Cevap hakkı: 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (o) bendindeki; “Kişi veya kuruluşların cevap ve düzeltme hakkına saygılı olmak zorundadır” hükmünün ihlali nedeniyle ALEM FM’e uyarı cezası verildi.
Yarışma-lotarya: 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (ö) bendindeki; “Bilgi iletişim araçları yoluyla yarışma veya lotarya içeremez, dinleyici ve seyircilere ikramiye verilemez veya ikramiye verilmesine aracılık edemez” maddesinin ihlalinden iki uyarı (STAR ARTI FM, PAL FM) bir para cezası (DEMOKRAT RADYO Bin 102 TL) verildi.
Müstehcen yayın: 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (n) bendindeki; “Yayın hizmetleri müstehcen olamaz” hükmünün ihlali nedeniyle HİTS NR 1 logolu kanala … para cezası verildi.
Hukukun üstünlüğü: 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendindeki; “Yayın hizmetleri; Hukukun üstünlüğü, … esasına aykırı olamaz.” hükmünün ihlali” nedeniyle altı uyarı (TV 21, ÇRT WEEKEND TV, YENİ ASIR TV, KUZEY TV, H HİZMET GAZETE- RADYO-TV, GÜN TV) iki para cezası (YABAN TV (2) … para cezası) verildi.
Ayrımcılık: 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrasının (b) bendinde yer alan, “Cinsiyet, ırk, renk veya etnik köken, tabiiyet, din, felsefi inanç veya siyasi düşünce, özürlülük, yaş ve herhangi bir ayrımcılığı içermemek veya teşvik etmemek” hükmünün ihlali nedeniyle 15 uyarı ( KANAL D, CINE 5, ÜLKE TV, BEYAZ TV, SAMANYOLU HABER, KANALTÜRK, 24, BUGÜN TV, TRT 3, KANAL A, LİG TV, LİG TV 3, DİZİMAX, MOVIEMAX PREMIER, SMART SINEGOLD-FX TV) verdi.
Tütün ve tütün mamulleri: 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendi; “Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapan madde kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamaz” hükmü gereğince STAR TV’ye uyarı ve …. Para cezası verdi. Ayrıca 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun gereğince üç para cezası (ÇRT WEEKEND TV 6 bin 795 TL, HABERTÜRK 67 bin 962 TL, SHOW TÜRK 67 bin 962 TL) verildi.
Haberin verilişi: 6112 sayılı Kanunun 8. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde yer alan, “…haberin verilişinde abartılı ses ve görüntüye, doğal sesin dışında efekt ve müziğe yer verilemez; …” ilkesinin ihlali nedeniyle CNN TÜRK’e uyarı KANALTÜRK’e ise 24 bin 133 TL para cezası verildi.
