Son günlerde kamuoyu gündeminde yer alan “telif” tartışmasına dair:
Özellikle amatör tiyatro gruplarını yakından ilgilendiren ama bununla kalmayıp içinde bulunduğumuz ekonomik yapıyı oluşturan tablo üzerinde bizi tartışmalara götüren ONK Ajans ve Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları (BÜO) arasında yaşanan olaylar karşısında kayıtsız kalmamak biz, Ege Üniversitesi Tiyatro Topluluğu(EÜTT)’nun bir sorumluluğudur. ONK Ajans’ın BÜO’nun bu yıl sahnelediği Sezuan’ın İyi İnsanı adlı oyunun TAKSAV’ın düzenlediği Ankara Uluslararası Tiyatro Festivali’nde sergilenmesi sonucunda Bertolt Brecht üzerinde telif hakkı iddia ederek bu işi artık legal bir haraç yöntemine dönüştürdüğü açıktır.
ONK Ajans’ın “amatör tiyatro” dediğimiz kavramın anlamını algılamadığı ve bu anlamın getirilerini görmezlikten gelerek maddi çıkar temelli bir saldırı politikası güttüğü gün gibi ortada. Zira hiçbir şekilde kazanç kaygısı gütmeyen,yalnızca tiyatro yapabilmek için bir araya gelmiş insanların tiyatro yapma haklarına yapılan bu saldırının hiçbir haklı yanı olamaz.Artık nasıl bir tiyatro yaptığımıza karışmaktan öte tiyatro yapma hakkımızı bile elimizden almaya çalışan bu tavrı kabul etmemiz mümkün değil.Sahneye koymak istediğimiz bir eserin para babalarına ödemek zorunda bırakıldığımız telife bağlı olduğu bir sanat ortamı biz, amatör tiyatrolar ve tiyatro severlerin yaşam alanını daraltma çabasından başka bir anlam ifade etmiyor.Özellikle bu soygun düzenine binlerce kez karşı çıkmış bir yazar olan Bertolt Brecht’in bu tartışmaların odak noktasında bulunması görmezden gelinemeyecek bir ironidir. Bu ironiye vereceğimiz cevap Yılmaz Onay’ın “amatör” kelimesine getirdiği yorumdan farklı olmayacaktır:
“Görüleceği gibi, amatörlüğün ölçüsü, bilet satmamak, festivallere katılmamak, ya da oynanan oyun karşılığında hiç para almamak, filan değil, o yollarla sağlanan paranın kimlere gittiği ve neye kullanıldığıdır. “
Sonuç olarak amatör tiyatroların bu konuda tepkisiz kalmayacağı açıktır.ONK Ajans amatör tiyatrolarla ve Brecht’in tiyatro anlayışıyla girdiği mücadelede kazanan taraf olamayacaktır.Bu hak talebinin mantıksızlığı yeterince ortadadır.Bu tartışmada bütün amatör tiyatro topluluklarının birlik ve beraberlikle bir kamuoyu gündemi oluşturması ve zamanı gelince kendilerini de etkileyebilecek olan “telif” maskesi arkasındaki sömürücü saldırıya cevap vermesi çok önemlidir.
Ege Üniversitesi Tiyatro Topluluğu (EÜTT)
