Sanat Uzun, Hayat Kısa

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Nedim Saban

Sanat uzun, hayat kısa sanıp çıkmıştık sanat yolculuğuna. Art arda yaşadığımız kayıplarda hayat uzun olsa da, meğer sanat gittikçe kısalan bir yolculukmuş. Galiba bu gerçeği kabullenememek çökertiyor ruhumuzu…

AKP’nin etkileri laiklik, demokrasi, insan hakları, ifade özgürlüğü filan üzerinde epey tesirli oldu. Yan etkileri arasında umutsuzluk, inançsızlık, güvensizlik var. Ve tabi her alanda, her meslekte olduğu gibi, sanat dünyasında da kavram kargaşalarından beslenen kaygan bir zeminde, ahlak kaybı yaşanıyor. Ahlakı içkide, sigarada, kadın bedeninde arayarak, adres şaşırtan bir hükümetin aslında beynimizde çöküntü yarattığını anlayamıyor muyuz?

Sanat gittikçe kısalıyor, hükümdarlar ise sanatı kısaltarak, hükmetme, zulmetme ömürlerini arttırmaya çalışıyorlar. Bu hafta, hükümetin yan etkilerinin yansımalarını parantez olarak açayım istedim.

…..)))) Klasiklere Modern Yorumlar

Bernarda Alba’nın Evi’ni çok fazla kez, hem de çok kötü yorumlarla izlediğim için, Tiyatro Oyunbaz’ın prodüksiyonuna gitmeyi son oyuna kadar erteledim. Son oyunlarını yakalayabildiğim için kendimi şanslı his ediyorum. Bir daha Bernarda izlemem artık. Lorca’nın kafamda bu mükemmel yorumla kalmasını isterim…

Lorca’nın dünyasını, aşkı, şehveti, sıkıştırılmışlık duygusu ve toplumsal yasakları bu kadar korkusuz, yaratıcı ve sade biçimde sunma cesaretini gösteren ekibi kutlarım. İddia ediyorum, oyunun yönetmeni Abdullah Cabaluz, klasiklerin modern vurgularını en iyi biçimde yapan üç yönetmenimizden biri. Benim için diğerleri Başar Sabuncu ve Engin Alkan…

Engin Alkan’ın Şehir Tiyatrosu’ndaki “Vişne Bahçesi”nin, Peter Brook yorumundan ve Vanessa Redgrave ile izlediğim prodüksiyondan çok daha iyi olduğuna kalıbımı basarım.

Engin ile Abdullah’ın farkı: Engin, kişiliğini rejisine korkusuzca yansıtıyor, Abdullah ise biraz daha yazarın arkasına sığınıyor sanki.

Engin Alkan’ın kabul edilmeme nedeni sadece dehadan korktuğumuz ve orta zekalılara sığınarak kendimizi güvende his etmemizden değil, , aynı zamanda onun kendini cömertçe ortaya koyması karşısındaki derin kıskançlığımızdan kaynaklanıyor.

Bizler Fazıl Say’ları reddedip, Tuluyhan Uğurlu’lara sığınan bunalımlı bir post modern kuşağız.

Tiyatro oyunlarını iyi, daha iyi diye sınıflandırmak doğru değil, insana neden diye sorarlar ama akademik çözümlemeleri okumazlar!!! Hazır ,”Engin’in Vişne Bahçesi Peter Brook’tan daha iyi” demişken, Abdullah’ın Bernarda Alba’sı da, Engin’inkinden kat kat iyiydi” diyelim bari!.

……)))) İbsen İbsen Olalı

İbsen, İbsen olalı böyle zulüm görmedi dedirten bir Hedda Gabler var Şehir Tiyatrosu’nda.

Emre Koyuncuoğlu, söylendiği kadar iyi bir tiyatro insanıysa, nasıl bu kadar kötüsünü yapmayı becerebilmiş diye düşünmeden edemedim. Eraslan Sağlam, Alev Oraloğlu gibi yetenekli oyuncuları nasıl böyle harcayabilmiş, bu da bir yetenek doğrusu. Bazıları diyor ki: Şebnem Köstem iyi oynuyormuş. Evet iyi oynuyor, ama Hedda Gabler’da değil başka bir oyunda iyi oynuyor, ekiple değil tek başına harika oynuyor.

Koyuncuoğlu, hem reji, hem çeviriyi yaptığını iddia ediyor. Bence ikisini de yapmamış. O çevirdiyse, demek ki Arapça kökenli sözcükler kullanan bir İstanbul Beyefendisi tadında bir yaşamı var. Oyun dili çok eski çünkü… Aradan sızan, 50 yıllık sözcükler insanın kuşkularını arttırıyor.

Tiyatro Oyunbaz, örnek bir davranışla program dergisinde “Bernarda Alba’nın Evi” çevirisinde Oflazoğlu, Toledo ve Svich çevirilerinden yola çıktığını söylemiş, Şehir Tiyatrosu bunu bile yapmaya zahmet etmemiş. Muhsin Ertuğrul’un evinde, Muhsin Ertuğrul’un çocuğu olan Tunç Yalman’ı anmalarını beklerdim. Para veremiyoruz ama çevirisinden esinlenmek istiyoruz deseler, Yalman’ın varisleri hayır demezdi. Yılmaz Öğüt’e de büyük ayıp etmişler.

Kolay kazanç yolunu seçiyorlar. Karısı yazıyor, kocası çeviriyor, kendisi çevirdiğini söyleyip, başka birinin çevirisinden esinleniyor. Biletin %30’u böylece hesaplara geçiyor. Ne güzel iş!

Oynamıyor, ama emekli de olmuyor. Dizide oynuyor ama istifa da etmiyor. Öte yandan sabırla kadro bekleyen çocuklar var… Bu çocukları öyle yıldırdılar ki, hepsi istifa etmeye hazırlanıyor. Böylece tiyatroyu kapatmadan kapatmış olmayı becerecekler.

Yazının konusu AKP Hükümeti’nin açtığı çöküntülerdi değil mi? Umarım konu dışına çıkmamışımdır.

Birgün

Paylaş.

Yazarın bütün yazıları için: Nedim Saban

Yanıtla