Yaşam Kaya
Son dönemde ‘kapansın’, ‘kapatılacak’, ‘özelleştirelim gitsin’, ‘yasasını değiştirelim’… gibi söylemlerin içinde yer alan Devlet Tiyatroları, son yıllarda müthiş bir atak gösterdi ve Türkiye’nin tamamına tiyatro izletmeye kararlı. Beş ilde uluslararası tiyatro festivalleri düzenleyen, turnelerle 81 ile tiyatro oyunları taşıyan tiyatro, özellikle son 10 yılda Türkiye’de açılan sahne sayısıyla doğru orantıda bir performans ortaya koyuyor. Bu performans iki yıldır çok daha hissedilir. Trabzon’da sürdürülen ‘Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali’nden izlenimlerim, izlediğim müthiş oyunlarla ilgili yazacağım kritiklerim söylediklerimi destekliyor. Özellikle Trabzon Devlet Tiyatrosu’nun sahnelediği ‘Bu da Geçer Ya hu’ oyunu yazımın özünü oluşturuyor.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nün Türkiye genelinde sürdürdüğü yoğun tiyatro çalışmaları son dönmede büyük ivme kazandı. Beş ilde uluslararası tiyatro organizasyonları düzenleyen DT, binlerce insanı dünyanın en seçkin tiyatro oyunlarıyla buluşturmayı sürdürüyor. Konya’da katıldığım muhteşem festivalden sonra bu sefer Trabzon’da sürdürülen ve 14. kez şehirle buluşan ‘Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali’ni takip etmek için yollara düştüm. Tarihin, kültürün, doğanın buluşma noktası haline dönüşen Trabzon, tam 14 yıldır artık dünya tiyatrosunun da buluşma noktasına dönüşmüş.
2 Mayıs’ta başlayan festivale Türkiye’nin yanı sıra Çin Halk Cumhuriyeti, Bulgaristan, Makedonya, Yunanistan, Lübnan, Romanya ve Gürcistan’dan tiyatro toplulukları katıldı. Geçmiş yıllara göre festivale katılan ülkelerin sayısında azalma, bunun yanında oyunların kalitesindeki ciddiyet göze çarpıyor.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin’in çalışmaları tiyatronun halkla buluşan ruhunu günden güne ateşliyor. Dürüst olayım, eskiye göre son iki yıldır Devlet Tiyatroları’nda müthiş bir sıçrama var. Oyunların seçiminde daha dikkatli davranılırken, kadrolu sanatçıların sahneye çıkma azmini gösterilerde hissediyoruz. Bölge müdürlerinin canla başla gayretini atlamamalıyım. Trabzon Devlet Tiyatrosu Müdürü Fatih Dokgöz’ün ‘Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali’ için harcadığı enerji festivalin ruhunu ateşlemiş. Canlı, dinamik, sağlam bir festival geleceğe yeni umutlarla bakıyor.
Bu Oyun İstanbul’da Oynasa Ödüle Doymazdı!
Festival, Trabzon Devlet Tiyatrosu yapımı ‘Bu da Geçer Ya hu’ adlı oyunla açılışını gerçekleştirdi. Genç Yazar Uğur Saatçi’nin kaleme aldığı oyunun yönetmeni usta bir isim Barış Erdenk. Oyun 1. Dünya Savaşı’nda İngilizler tarafından işgal edilen İstanbul’u bizlere gösteriyor. Bir grup vatansever Osmanlı insanının, Andolu’da devam eden ‘Kurtuluş Savaşı’na destek olma adına yaptıklarını izliyoruz. Yazarın bundan önceki ‘İstibdat Kumpanyası’ adlı oyunu 2009/2010 sezonunda seyirciyle buluşmuş, ‘Bu da Geçer Ya hu’ adlı oyunu ise serinin ikinci bölümü olarak seyircilerin karşısına geçmiş.
Konuda Osmanlı Subayı Süha, İngiliz İşgal Komutanı Amiral Colthart’ın yaverliğini yapmakta; Süha’nın kardeşi Kemal, arkadaşı Falih’le beraber işgal kuvvetlerini hedef alan bir gazete çıkarmakta; bu durum İngilizleri fazlasıyla rahatsız etmektedir. Kemal’in çıkardığı gazete bir gün İngilizler tarafından basılır, Kemal ve Falih hapse atılır. Süha, İngilizlere yalakalık yapan bir subay gibi gözükse de aslında ülkesine sadık bir askerdir. Süha’nın yardımıyla içeriden çıkan Kemal, İstanbul işgal komutanına yönelik öylesine bir plan hazırlar ki, işte oyundaki komedi burada başlar. İngiliz Amiral’in kaldığı evde Paşa kızı Gülümser Hanım’a aşık olan Süha için artık hiçbir şey istediği gibi gitmeyecek, Amiral Colthart’ın yeğeni ile ilgili yaşananlar konuyu büyük komediye doğru sürükleyecektir.
Barış Erdenk, yazarın basit konu örgüsünü karakterlere yükledikleriyle bambaşka boyutlara çekmiş. Oyunu tek bir noktada sabitlememiş. Mesela Kemal-Falih; Süha- Amiral Colthart; Kadriye-Gülümser-Amiral-Süha arasında geçenler konunun üç noktada ilerlediğini gösteriyor. Ayrıca müziklerin, sözlerin oyuna katkısına baktığımızda iki perde süren öykünün ne derece akıcı geçtiğini anlarız. Aytuğ Dereli’nin oyunun önünü açan dekor tasarımı akıcılığın başlıca nedeni. Sahne geçişlerini kolaylaştıran dekor tasarımı her açıdan mükemmel. Kostümde Aylin Dinler’in yorum başarısına tanık olurken, E. Serdar Kurutçu’nun müzikleri insanı komediyle karışık duygulandırıyor. Sibel Erdenk’in hareket düzeni fevkalade iyi olmuş.
Fatih Topçuoğlu ‘Süha’ karakterinde duygusallıktan mantığa hareket eden bir insanı çok güzel yorumlamış. Mehmet Fatih Dokgöz, oyunun silik karakteri ‘Falih’i sil baştan sahnede yeniden yaratıyor. Birkan Görgün ‘Amiral Colthart’ta komedideki çatışmayı oluşturmuş. Erşan Utku Ölmez ‘Kemal’i o kadar safça oynamış ki, planla beraber ortaya çıkan olaylar onunla ilerliyor. Banu Manioğlu ve Nihat Bıyık gösterideki diğer başarılı isimler.
Trabzon’da öylesine muhteşem bir festival izledik ki, Barış Erdenk’in harika rejisiyle sahne yolculuğunu sürdüren ‘Bu da Geçer Ya Hu’, tiyatro sezonunun sonlarında hafızama kazındı.
1 Yorum
Harika bir oyun.