Metin Boran
Tiyatro Pera’da Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerin kültürel değerleri, mücadele tarihi ve yaşam biçimlerinden süzülmüş, ayrıca bu toplumların tarihsel ve politik olarak kırılma noktası olan olaylarla ortaklaştırılmış bir konu bütünlüğü içinde kurgulanan Akdeniz adlı müzikal seyirci ile buluşmaya devam ediyor. Konusu, kurgusu ve anlatım tekniği olarak sezonun en iyi oyunları arasında belirgin olarak öne çıkan Oyunun Yazarı ve Yönetmeni Nesrin Kazankaya. Mini bir orkestra ile canlılık bulan Oyunun Müzik Yönetmeni Ezgi Kasapoğlu, dramaturji çalışması ise Şafak Eruyar’a ait.
Tiyatro Pera kuruluşundan (11.yıl) bugüne sahnelediği oyunlarda görsel ve estetik niteliği göz ardı etmeden toplumsal duyarlılığı olan oyunları seyircisiyle buluşturuyor. Sahneye taşıdığı oyunlarla sadece yaşadığımız ülkenin değil genel olarak insanlığın temel toplumsal ve siyasal sorunlarını tarihsel veya güncel bağlamıyla sorgulayan-tartışan ve üzerinde yeniden bir daha düşünmemizi öneren repertuar anlayışı ile nitelikli bir topluluk olarak varlığını sürdürüyor.Akdeniz müzikali de bu anlayış doğrultusunda kotarılarak Türkiye’nin güncel gerçekliğini anımsatan ile Gezi Parkı Direnişi ile paralellik kurularak sahneleniyor.
Müzikalde İspanya’dan, İtalya’ya Fransa’dan Yunanistan’a Yugoslavya’dan Kıbrıs’a ve oradan da Türkiye’ye faşizm kıskacında yaşanmış özgürlük mücadelesi ve ardından gelen ölümler, işkenceler, acılar ve hasretler ortak ezgilerle kurgulanarak müzikal formatında sunuluyor. Oyunda ayrıca Akdeniz’e kıyısı olmamakla birlikte, uzun yıllar yaşanan faşizm belası, hayatı fado, fiesta ve futbolla kuşatılan halkın, verdiği özgürlük mücadelesi ve şenlikli gündelik hayatı ile müzikale dahil edilen Portekiz de yer alıyor.
Oyunda İspanya İç Savaşı ve Franko faşizmi, Portekiz’de Diktatör Salazar, İtalya faşist Mussolini döneminden bir anımsatma ve demokrasi, insan hakları mücadelesinde özgürlük uğruna bedenlerini ölüme yatıran devrimciler… Sonra bütün uzuvları birbirinden ayrılmış zavallı Yugoslavya. Sadece coğrafyası değil, kültürü, inancı, yaşama alışkanlığı ve ortak geleceği de parçalanan Yugoslavya. Fransa ve Yunanistan ve tabii ki Türkiye ve şairin mahpusluğu. O şair ki, diline imgesini, bedenine mahpusluğu yakıştıran, ama yine “yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür” demekten geri durmayan aşkın ve mücadelenin ozanı. Nesrin Kazankaya, Akdeniz’de her ülkenin karanlık geçmişinden enstantanelerle faşizmin boyutlarını, insan hak ve özgürlüklerinin ayaklar altına alındığı ve baskı dönemlerini bir kez daha anımsatıyor. Kazankaya bu utanç dolu, karanlık geçmişe lanet okurken izleyicisine aynı zamanda umut ışığı oluyor, yaşama sevincini öne çıkarıyor ve özgürlük için toplumsal mücadelenin kaçınılmazlığının altını çiziyor.
Nesrin Kazankaya’nın yorumuyla Akdeniz Müzikal’i içeriği ve biçimsel üslubu ile epik anlatım tarzına yaklaşırken seyirlik olarak hem eğlendiren hem de toplumsal ve siyasal düşünüşün önünü açan bir sahneleme tarzının açık ve samimi bir örneğini oluşturuyor. Oyunda anlatım bütün sahne unsurlarının (dekor, kostüm, ışık ve oyuncu) ortak uyumu ile tek bir söze dönüşürken gösteride oyuncular özellikle öne çıkıyor. Yapımda Volkan Aktan, Erdinç Anaz, Emre Çakman, Linda Çandır, Gamze İpek, Başak Meşe, Zeynep Özden, Selin Sevdar, Gökçe Burcu Zümrüt gibi genç oyuncular yer alıyor. Oyuncuların her birisi sahnede abartıya kaçmadan, yapaylıktan uzak duruşları ile rolleri yansılıyorlar. Oyuncular sesleri, tavırları ve mütevazı oyunculuk örnekleriyle birbirlerini fiziksel ve duygusal olarak besleyerek sahnede samimi ve içten bir ekip ruhu yaratma bilinci ile hareket ediyorlar.
Tiyatro Pera, özellikle bu dönem tiyatrolarda yaşanan çölleşmeye inat, Akdeniz ile sorumlu ve duyarlı bir topluluk olarak bu oyunla da kendi sanatsal ve estetik duruşuna uygun bir sahneleme ile seyircisinin beğenisini kazanmaya devam ediyor. Emek veren herkese teşekkürler.
Akdeniz Müzikali 20-21 Aralık tarihlerinde Pera Tiyatro’da izlenebilir. www.tiyatropera.com
