Bir Nadidelik Etrafı Kaplıyor

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Mimesis Çeviri/ Forsythe, “The Second Detail” [İkinci Detay]  adlı eseri için Boston Ballesi’nde ders veriyor.

New York Times, 24 Haziran 2014, Çeviri: Didem Karanfil

25FORSYTHE-master675

William Forsythe, Lincoln Center’da Boston Balesi’nden Misa Kuranaga ile birlikte, “İkinci Detay” [Second Detail] eseri üzerine çalışırken. Fotoğraf: Gretchen Ertl, The New York Times

William Forsythe, Boston Balesi dansçıları parmak ucunda beşinci duruş pozisyonuna geçtikleri esnada onlara şöyle sesleniyor: “Baleyi sevmekten korkmayın.” – Ayaklar geriliyor, kollar havaya kalkıyor- kalçalar bükülüyor, eller yan yana uzanmış havada bükülerek birleştiriliyor ve Forsythe yine sesleniyor: “Haydi bize neden baleyi sevdiğinizi gösterin!”

Forsythe, George Balanchine’den bu yana balenin günümüzdeki algılanışı üzerinde belki de en fazla etkisi olan kişi. Boston Ballesi’nin New York sezonunun açılış eseri olarak David H. Koch Tiyatrosu’nda Çarşamba [25 Haziran] günü sergilenecek olan The Second Detail”in provasını alıyor.

64 yaşındaki Forsythe, “The Second Detail” eserini 1991 yılında Kanada Ulusal Balesi için hazırlamış olsa da, eser halen icra edilmeye devam ediyor. Eser, 2011’de ilk kez Boston Balesi tarafından sergilenmesi dışında Amerika’da oldukça az sergilendi. Koch sahnesindeki bu sezonu, şaşırtıcı bir şekilde grubun New York’ta ilk kez tam sezon bulunuşu. Grubun sanat direktörü Mikko Nissinen, grubun ilk kez New York’ta tam sahne görünmesi vesilesiyle klasik bir çalışmayı son derece güncel bir yaklaşımla sergilemenin önemini vurguluyor.

25FORSYTHEjp-articleLarge

Neo klasik eserleri için zaman ayırıyor: Forsythe, Boston Balesi’nde 1991 yılında koreografisini yaptığı “The Second Detail’ eserinin provaları esnasında. Fotoğraf: Gretchen Ertl, The New York Times

Nissinen, geçen hafta Forsythe’nin provalarda bulunmasından dolayı kendilerini oldukça şanslı hissettiklerini, onun orada olmasının dansçılara ilham verdiğini belirtti.

Yakın bir zaman önce, Forsythe’nin Almanya’da kendi grubu Forsythe Kumpanyası ile çalışma taahhüdü sona erdi. Böylelikle ona 1980ler ve 90larda takdir getiren ve şu anda tüm dünyada performanslar sergileyen dansçılarına ayırdığı prova zamanı oldukça kısıtlanmış oldu.

Forsythe geçen ay, 2015’in Eylül’ü itibariyle kendi grubunu yönetmeye devam etmeyeceğini açıkladı. Bunun yerine Güney Kalifornia’nın Glorya Kaufman Dans Okulu’nda ders verecek, erken dönem çalışmalarını ele alan gruplara danışmanlık yapacak ve belki bazı –dans dünyasının beklediği gibi- sözleşmeler yapacak.

Provası esnasında yapılan bir söyleşide “henüz yeni bir iş için bir sözleşme yapmadım. Şu anda, kendi sakatlıklarımla uğraşıyorum ve tekrar dans edebileceğim noktaya dönmeye çalışıyorum” dedi.

Forsythe, bir şeylerin değişmesi gerektiğini bir sene evvel stresle alakalı bozukluklar yaşadığında ve doktoru sağlık izni verdiğinde fark ettiğini söyledi. “Temelli bir değişiklik olmadan, doğru neticeler alamayacağımı fark ettim. Frankfurt balesinde 20 yıl çalıştım, Forsythe Kumpanyasında neredeyse 7/24 saat 10 yıl süreyle çalıştım, Sadece repertuar oluşturmadım, yönetmenliğe eşlik eden tüm diğer işlerin yanı sıra, senede üç yeni parça oluşturdum ve neredeyse her yeni gösteride yer aldım. Tükenmişlik tamamen gerçek bir olgu” dedi.

Forsythe Kumpanyası ile on yılı aşkın süredir oluşturduğu çalışmanın ana gövdesi artık sergilenmeye devam etmeyecek. Forsythe, “Bu temsil, rolleri çıkaran kişilere, onların performans yeteneklerine son derece bağlı. Arkamda iş bırakmış olmaktan dolayı mutsuzum, ama neo-klasik çalışmalara daha fazla zaman ayıracak olmaktan dolayı mutluyum” dedi.

Şu anda serbest koreograflık yapan Forsythe’nin Frankfurt’taki eski baleti Jacopo Godani, kumpanyayı devralacak. Forsythe, Godani’den tamamıyla kendi repertuarına odaklanmasını, kendi sanatçılarını seçmesini ve kumpanyayı yeniden isimlendirmesini bekliyor.

Kathleen Breen Combes, Boston Balesi dansçılarının Forsythe’nin geçen haftaki varlığından büyük zevk aldıklarını aktardı. Prova esnasında salonda dolaşması karakteristik ipuçları vermesi: Başdansçı Kathleen Breen Combes’e “Arabesk duruşları hakkında bir tartışma başlatmalısın” demişti.

Forsythe, Paris Opera Balesi’nde “Ortada, Biraz Yükselmiş” [In the Middle, Somewhat Elevated] eseriyle 1987 yılında büyük yankı uyandırmış olsa da, “The Second Detail” adlı eserini yarattığında halen bale dünyasınca oldukça az biliniyordu, Bilinirliği ancak uzun eseri “Küçük Detayın Kaybı”nın [The Loss of Small Detail] ilk bölümü ile birlikte oldu. Yine Felemenk besteci Thom Willems’in müziklerini kullandı, fakat hem skor hem de neşeli, hafif bale müzikal ve fiziksel olarak “orta” olmaktan oldukça uzaktı.

Forsythe, “Thom’dan özel bir istekte bulunmadım ve o bana bu keyifli müziği verdi. Akort edilmiş bir perküsyona benziyor ve ürkütücü ve titretici bir etkisi var, bu gerçekten dansa davet edici bir etki” dedi.

Bu etkiler hareket ile birden belirginleşiyor ve klasik dile ilham veriyor. 13 dansçı geniş geometrik şekillerde dizilirken cazdaki gibi kesintilere uğruyor, parçalara ayrılıyor, ikili ya da solo gruplara bölünüyor.

Forsyth, kendi kumpanyası için Kanada’daki parçayı da oluşturduktan sonra – Issey Miyake’ın sahneye tek omuzlu beyaz bir elbise giymiş olarak çıkageldiği final bölümü de dahil olmak üzere- bir çok bölüm üzerinde yeniden çalıştı.

Provalarda Forsythe, özellikle klasik formların öneminin üzerinde ısrarla durdu. Forsythe, “Bir Forsythe çalışması yaparken bir problemle karşılaşırsınız. Herkes kasların üzerinden çalışmaya başlar ve bunu modernize eder. İyi canlandırıldığında, çalışma, klasik pratiğin önemini vurgulayacaktır” dedi.

“Ne kadar hızlı hareket ettiğiniz önemli değildir. Önemli olan hareketlerin saray dansları gibi temiz olmasıdır. Hareketleri küçültüp klasik kavramları çarpıtmamak, eski okulun etkileyiciliği kaybetmemek gerekiyor, çünkü tarih ile konuşuyorsunuz”

Dansçılar tüm bunları kavradılar. Provanın ikinci gününün ardından Combes “Sadece altı saat oldu, ama ondan sadece onun bölümüne dair değil dansın geneline dair çok şey öğrendim. Gerçekten zorlandığın ve limitlerinin olduğunu düşündüğün yerlere kadar seni taşıyabiliyor. Mükemmel balerin olmak zorunda değilsin. Ama oldukça güçlendirici bir çalışma” dedi.

Paylaş.

Yanıtla