Alın Size Dört Dörtlük ‘Çılgın Dünya’

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Yaşam Kaya

İspanyolların pekte ünlü olmayan yazarı Lope Felix de Vega Carpio’ nun ‘Çılgın Dünya’ adlı oyununu Tiyatro İstanbul bu sezon Barış Erdenk rejisi ile sahnelemeye başladı. Oyunun yazarıyla ilgili araştırma yapma gereği duymadım pek. Geçtiğimiz yıllarda Devlet Tiyatroları ve İstanbul Şehir Tiyatroları aynı oyunu sahnelemiş, benim de eserle ilgili iki ayrı eleştirim yayınlanmıştı. Çok basit düzlemde yazılan metin elimde olduğu için, Tiyatro İstanbul’ un yorumunu izlemeye giderken aklımda tek soru vardı: Yönetmen ve oyuncular bu gösteriye ne kazandırmışlar? Birbirinden genç ve de yetenekli bir kadroyla Barış Erdenk gibi teatral bir zekayı aynı pota içinde eriten topluluk, eşine az rastlanır bir temponun içinde harikulade bir oyun sunmayı başarmış. Özellikle oyuncu temposunun zirve yaptığı gösteriyi yönetmen-oyuncu-teknik destek bağlamında irdelemek lazım.

Konuda Don Floriano, İspanyol bir asilzadeyi öldürüp cinayet işlediğini düşünür ve bu işlediği cinayetten dolayı öldürülme korkusu yaşar. Kaçmak için yer arayan genç adam kendisini saklamak adına bir akıl hastanesine sığınır. Adını, kimliğini, ne iş yaptığını saklayan Floriano hastanede karşılaştığı akıl hastalarıyla ilginç diyaloglara girişir. Kendisinin yaptığı gibi zihinsel problemi olmadan hastaneye kaçan diğer insanlarla oluşan komik diyaloglar, birden etrafı aşk sarmalı içinde çevrilen Don Floriano’yu büyük çatışma içinde bırakacak, yakışıklı adama aşık olan kadınlar büyük olayları başlatacaktır.

Ortaçağ İspanya’sında asilzadeler, genç zenginler, soylu diğer insanlar arasında geçen konuları yazan yazar Vega Carpio dünya tiyatrosunda önemli bir yer edinmez. Türkiye’de yazarın bu eseri teatral olarak pek sevilmiş, yazının girişinde söylediğim gibi pek çok grup tarafından oynanmış. Fakat Tiyatro İstanbul’ un yorumunda bambaşka ayrıntılar göze çarpıyor. Yönetmen Erdenk’ in metni baştan aşağı değiştirmesi, iki perdelik konuyu tek perdeye indirgemesi, oyuncuların tamamını sahne önünde tutarak hızlı bir tempo yakalaması oyunun diğer gösterimleriyle arasında büyük bir fark oluşturuyor. Özgün bir bakış açısı var karşımızda. Özellikle ‘yönetmen tiyatrosu’ dediğimiz algı sahe üstüne belirgin biçimde görülüyor. Oyuncuların sahne tasarımıyla kurdukları bağı derinlemesine irdelersek, hiç beklemeden sırası gelen oyucunun sahneye fırlaması çok iyi bir düşünce. Tabi burada yönetmenin ışık-kostüm tasarımını geçişlere uygun ayarladığını söylemeliyim. Sibel Erdenk’ in dans-haraket bütünlüğünde oyuna katkısı muhteşem bütünlüğün en büyük destekçisi. Engin Bayrak’ ın bestelediği müzikler Enes Kuzu’ nun elinde bambaşka şekillenmiş. Sibel Erdenk flamenko ağırlığında, İspanyol esintilerini gösterinin içine yerleştirince koreografi yönetmenin işini epeyce kolaylaştırmış. Sahne tasarımı soyut şekilde seyirciye sunulduğu için müziklerle dansın esintisi ortaçağ İspanya’sını rahatlıkla ifade ediyor.

Don Floriano rolünde Burak Altay’ ın rolünün dinamik yapısını kavrayışı komediyle sürüklenen öyküyü canlı tutuyor. Gözde Okur’la akıl hastanesinde kurduğu rol ilişkisinin içine İlknur Güneş’ in harikulade dahil oluşu üçlü arasında çatışmayı doğurmuş. Name Önal da bu üçlüye dışarıdan destek vererek seyrine doyulmaz komedinin şekillenmesini sağlamış. Yaratıcılıkta dikkat çekici performans sergileyen oyuncuların tamamı ekip ruhunu yansıtıyor. Barış Erdenk’ in sahnede görev alan isimlerle birer birer bir terzi dikkatinde ilgilendiği aşikar. Tek bir yanlışın dahi olmadığı, dans bölümlerinde adeta nefessiz kalana dek performansın sergilendiği gösteride ufak bir sökük dahi bulunmuyor. Şu rol daha ön plandaydı diye bir yaklaşımda bulunsam sanırım ekibin tamamına haksızlık yapmış olurum. Çünkü oyundaki oyuncuların hepsi bir pazıl gibi oyunun bütünlüğü sonuna dek koruyor.

Tiyatro İstanbul, Barış Erdenk’ in rejisör koltuğuna oturduğu oyunlarla beraber son dönemde teatral olarak şaha kalktı. Yılların verdiği birtakım tecrübelere yenilikçi isimlerin topluluğa dahil oluşunu hep birlikte izliyoruz. ‘Çılgın Dünya’ tek perdelik muhteşem kadrosuyla sizleri bekliyor.

Life Art Sanat

Paylaş.

Yazarın bütün yazıları için: Yaşam Kaya

Yanıtla