[Vecdi Erbay’ın Gazeteduvar’da yayınlanan haberini paylaşıyoruz.]
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne 2016’da atanan kayyımın ilk icraatlarından biri, şehir tiyatrosundaki çalışanların sözleşmesini yenilememek olmuştu. Şehir tiyatrosuna emek veren 31 oyuncu, yönetmen ve teknik çalışan bir anda işsiz kaldı. Tiyatronun kapısına kilit vuruldu. Onlarca oyunun sahnelendiği, panelin düzenlendiği, serginin açıldığı, konserlerin verildiği mekan işlevsiz bırakıldı. Mekanın harap halini gösteren birkaç fotoğraf daha sonra medyada yer aldı. Mekan şimdi nasıl, insan merak ediyor elbette. Ama polis barikatının ardındaki belediyeye değil gitmek, bakmak bile istemiyor insan.
Tiyatrocular işsiz kaldı ve şehir de bir tiyatro salonunu kaybetti. Ancak sahne tozunu bir kez yutmuş olan tiyatrocuların tiyatrodan uzak durması mümkün değildi. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu’nda yıllarca birlikte ter döken tiyatrocular kısa sürede Amed Şehir Tiyatrosu’nu (AŞT) kurdular. Gözden düşmüş bir alışveriş merkezindeki mekanı kiraladılar. Daha önce Diyarbakır Sanat Merkezi’nin değişik etkinlikler için kullandığı mekanda tadilat yaptılar ve kısa sürede seyircinin karşısına çıktılar.
30 BİN SEYİRCİNİN VERDİĞİ İLHAM
Olağanüstü Hal koşullarında kapısını açan AŞT, şimdi bile düşününce oldukça riskli bir adım atmıştı. OHAL koşullarında binlerce insan işsiz kalmış, binlerce insan gözaltına alınmıştı. Kayyım tarafından işsiz bırakılan tiyatrocular, bu kez kolluk güçleriyle karşı karşıya kalabilirlerdi. Çünkü bütün etkinlikler valiliğin iznine bağlanmış ve o da özellikle dışarıda yapılan etkinliklere izin vermek konusunda çok cimri davranıyordu. Öte yandan karanlık çökmeden evinin yolunu tutan insanlar salonu boş bırakabilirlerdi.
Ama AŞT, DBŞT ile başlayan 27 yıllık bir geçmişe sahipti. Tiyatronun Genel Sanat Yönetmeni Rüknettin Gün de buna vurgu yaparak, “Şehir Tiyatrosu 90’lı yıllarda kuruldu. Kayyım atandığında 27 yıllık bir deneyime seyirci potansiyeline sahiptik. Yılda 30 bin seyirciye ulaşıyorduk ve Şehir Tiyatrosu bu şehrin toplumsal ve kültürel bir parçası olmuştu. Bu nedenle seyircimizin AŞT’ye ilgisiz kalmayacağını düşünüyorduk. AŞT kapılarını açtığında yanılmadığımızı anladık, seyirci bizi hiç yalnız bırakmadı ve mekan bize dar gelmeye başladı” diyor.
Yılda 30 bin seyirciye ulaşmak çok az tiyatroya nasip olmuştur. AŞT’yi kuran ilham da bu 30 bin seyirci olmalı.
İMKANLAR KISITLI, HEVES BÜYÜKTÜ
AŞT’nin Şubat 2017’de kendi çabaları ile hazırladığı mekanın koltuk kapasitesi 82’ydi. Sahne küçüktü ve sahneledikleri oyunları mekanı gözeterek seçmek durumundaydılar. İmkanlar kısıtlı, heves büyüktü. Her hafta sonu 2 Kürtçe oyunla çıktılar seyircinin karşısına. Çocuklar için oyunlar sahnelemeyi unutmadan. Başka şehirlerden, İstanbul’dan, Ankara’dan, Van’dan, Batman’dan gelen tiyatrolarla sahnelerini paylaştılar. Her biri 9 gün süren 3 tiyatro festivali düzenlediler. Özel film gösterimleri, söyleşiler, workshoplar, dinletiler ve sergiler organize etti.
AŞT, yaklaşık 3 yılda, belediyenin desteği olmadan da tiyatro yapılabileceğini gösterdi. Ancak daha büyük prodüksiyonlara olan ihtiyaç da bu süre zarfında iyice hissettirdi kendisini. Sonuçta, Mem Û Zîn gibi büyük bir oyun sahnelemişlerdi geçmişte. Buna seyircinin talebini de ekleyince AŞT, yeni bir mekan arayışına geçti.
YENİ MEKAN İÇİN KAMPANYA
Mekan bulundu. AŞT hem daha büyük prodüksiyonlara cevap verebilecek hem de seyircinin talebini karşılayacak 540 metrekare kullanım alanına sahip bir mekan kiraladı. Mekanı sanat alanına dönüştürmek için projelendirdi. Rüknettin Gün’ün verdiği bilgiye göre yeni mekanda 160 kişilik tiyatro ve sinema salonu, 70 metrekarelik bir sahne, aynı salonun hareketli duvarı açıldığında 200 kişilik konser alanı, 75 metrekarelik sergi alanı ve yine 45 metrekarelik bir workshop alanı yer alacak.
Devlet Tiyatrosu’nu ve belediyenin konserler için kiraladığı Kültür Merkezi’ni saymazsak Diyarbakır’a büyükçe bir sahne kazandıracak AŞT. Çok amaçlı kullanılacağını da hesaba katarsak önemli bir kültür sanat merkezi için adım attıklarını da söylemek mümkün.
Ancak malum, bütün bunlar için bir ekonomik güce sahip olmak gerekiyor. Seyircinin katkısıyla 3 yıl ayakta kalan ve yine seyircinin talebi ile daha kullanışlı bir mekana taşınmayı hedefleyen AŞT, desteğe ihtiyaç duyuyor.
İhtiyaç duydukları desteğe ulaşabilmek için ise bir kampanya başlattılar. Üstelik desteği sadece Diyarbakırlı sanatseverlerden beklemiyorlar. Çünkü kampanya sloganlarından birinde dile getirdikleri gibi sahne ve salon bulamayan bütün sanatçılara açık olacak kapıları. Kayyım atamalarından bu yana yaşanan salon sıkıntısı nedeniyle şehir dışından çok az sayıda sanatçı Diyarbakırlı sanatseverle buluştu. AŞT, yeni mekanıyla bu sıkıntıyı da aşmayı tasarlıyor.
Yeni mekanında dönüştürme inşaatı, AŞT’nin de destek kampanyası devam ediyor. AŞT, bu kampanya ile neredeyse herkesin sustuğu bir dönemde susmayan sanata; sanatın dönüştürücü gücüne inananlara ve “sanatsız olmaz” diyenlere de katkı sunma imkanı veriyor.
