Sanat Fabrika’nın gerçekleştirdiği kapsamlı anket çalışması, sahne sanatlarında çalışanların ekonomik ve sosyal güvenceden yoksun olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Anket sonuçları, sanatçıların büyük bölümünün başka işlerde çalışmak zorunda kaldığını, örgütlenme ve destek mekanizmalarına ise erişemediğini gösteriyor.
Sanatçılar yalnız: Destek ağı yok
Sanatçılar ekonomik zorluk yaşadığında başvurabileceği bir destek ağı bulamıyor:
- Yüzde 73,3’ü “Hiçbir destek ağına erişimim yok” diyor.
- Yalnızca yüzde 4,4’ü var olan bir yapıdan yararlanabildiğini belirtiyor.
- Bu tablo, sahne sanatlarında örgütlü yapıların ne kadar zayıf olduğunu gözler önüne seriyor.
Sahne sanatından geçinemiyorlar: Yarısından fazlası ek işte
Katılımcıların yalnızca yüzde 20’si yalnızca sahne sanatlarından geçindiğini söylüyor. Geri kalanlar:
- Yüzde 44,4’ü başka işlerden düzenli gelir elde ediyor,
- Yüzde 35,6’sı ise zaman zaman sahne dışı işlerde çalışmak zorunda kalıyor.
Bu veriler, sanatçılığın tek başına bir geçim kaynağı olmaktan çıktığını gösteriyor.
“Örgütlenme özgürlüğü artırır” diyenlerin oranı yüksek
Sanatçıların Yüzde 68,9’u örgütlenmenin ifade ve yaratıcılık özgürlüğünü artırdığı görüşünde. Ancak hâlihazırda bu örgütlülüğü sağlayacak yapılar ya yetersiz ya da erişilemez durumda.
Acil dayanışma ve destek ihtiyaçları
Sanat emekçileri birçok alanda örgütlenme ve dayanışma ihtiyacı hissediyor:
- Yüzde 87,2’si iş bulma ve proje paylaşımı konusunda desteğe ihtiyaç duyuyor.
- Yüzde 85,5’i prova ve sahne alanı paylaşımı gerektiğini söylüyor.
- Yüzde 76,6’sı cinsel taciz ve mobbingle mücadelede örgütlü yapıya ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.
- Yüzde 66’sı hukuki, yüzde 57,4’ü ise psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu ifade ediyor.
Geçim ailesiz olmuyor
Sanatçıların sadece yüzde 26,7’si ailesinden hiç maddi destek almadan geçinebiliyor. Katılımcıların:
- Yüzde 46,7’si zaman zaman,
- Yüzde 26,7’si ise düzenli olarak ailesinden maddi destek alıyor.
Sanatçılardan acil talepler
Sanatçılar bu tablo karşısında şu talepleri dile getiriyor:
- Meslek birlikleri ve sendikaların yasal olarak tanınması,
- Kadro, iş güvencesi ve emeklilik hakkının sağlanması,
- Sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması,
- Devlet desteklerinin şeffaf biçimde dağıtılması ve başvuruların kolaylaştırılması,
- Ücretsiz prova, sahne ve çalışma alanlarının yerel yönetimlerce sağlanması,
- Kültür politikalarının oluşturulma sürecine sanatçıların doğrudan katılımının sağlanması.