Oyunla Dramayı Bağlamak
Oyun önemli bir etkinliktir. Herkesin çocukluğu oyunla başlar ve oyunla zenginleşir. Oyun esnasında gerçeklikten uzaklaşırız ve her şey farklıymış gibi davranırız. Bir anlığına başka birisi gibi olursun ve onun hissettiği gibi deneyimlersin. Oyun sırasında hata yapabiliriz ve gündelik hayatta yapmaya cesaret edemediğiz şeyleri deneriz. Oyunda fantezi kullanımı sadece küçük çocuklara has değildir. Yetişkinler de zaman zaman gerçeklikten kaçarak eğlenme şansına sahiptir, rahatlamak ve diğer karakterin içselliğine tırmanmak amacıyla. Hala oynamak deneyimleri ve yaşamımızı yansıtır.
Drama oyunları, içinde yaşadığımız dünyadan farklı bir dünyaya bizleri taşır. İmgelemimizi bir şeyi tasvir etmesi ya da bir şeyi dramatize etmesi için kullanırız. Eylemlerinle, tasvir etmek istediğin ötekiyi gösterirsin. Oyunculuk yaparak hazırladığımız şey drama oyunlarının en önemli bölümüdür.
Dans, drama, sanat, müzik, spor veya diğer etkinlik türleriyle oyun kurabilirsiniz. Eylemek/oynamak sözcüğünün anlamı, Latince “yapmak” anlamına gelen sözcükten gelir. Oyuncular sahne üzerinde oynarlar. Bu eylemler planlı betimlenen ve doğaçlanan durumlardır. Oyuncular bedenleri ve dilleri vasıtasıyla kendilerini ifade ederler. Örneğin, bir oyuncu farklı türde yabancı sesler çıkararak bir hayalet gibi hareket edebilir. Veya duymuş oldukları veya deneyimledikleri keyifli ya da ürkütücü durumları oyunlaştırabilirler.
Bu kitapta drama ve oyunun yansıttığı iki anlam birlikte değerlendirilir. Bu iki etkinliği bir araya getirmek drama oyunlarını oluşturur, drama oyunlarında grup birinin diğerine gösterdiği hazırlanmış oyunu deneyimler.
Bu oyunlar gelişmiş bir sahnede bir seyircinin önünde yapılan formal performanslarla karıştırılmamalıdır. Sen ve senin grubun bu darama oyunlarını herhangi bir mekânda ve herhangi bir yeterlilik kapasitesinde oynayabilir. Bu oyundur, tiyatro değildir. Bu oyunlarla düzenli oyunlar arasında fark, bu kitapta deneyeceğiniz oyunların formlarıdır. Oyuncular sadece diğerleriyle nasıl oynayacağını değil, aynı zamanda eylemlerini nasıl dramatik bir forma sokacağını pratik ederler. Oyuncular deneyimlerini ve öykülerini anlatırlar ve canlandırırlar, bir durumda önemli buldukları bir durumu, onun nasıl düşündüğünü ve hissettiğini ve bunu bir drama oyununa nasıl çevireceklerini düşünürler. Onlar birbirleriyle anlaşma yapmıştır. Herkes diğerinin ne hazırladığını ve hayal ettikleri şeyi nasıl oynayacaklarını bilir.
Bir Drama Oyunun Öğeleri
Bir oyun sırasında, oyuncular davranışları araştırır ve imgelemlerini kullanırlar. Bu süreci gerçekleştirmek için, her drama oyununun dört öğeyi içermesi gerekir.
Başlangıç-Hazırlık:
Bu ilk bölümde, oyuncular gündelik gerçeklikten ve oynayacakları oyunun (veya oyunların) atmosferine uyum sağlamaktan muaftırlar. Duyusal oyunlar sınıfı uyanık tutma ve konsantrasyonu artırmak için çok uygundur, böylece ana oyun doğru bir şekilde gelişecektir. Isınma oyunlarının diğer bir nedeni, ana oyunun bölümlerini açıklamak ve hazırlamaktır.
Merkez-Öz:
Bu aşamada, oyun planını tanımlamalısınız. Bu noktada, bölümün amacı oyuncular için açık ve net olmalıdır. Örneğin, grup özel bir yolla birlikte çalışabilir, özel bir konsantrasyon biçimi üzerine çalışabilir veya oyunun fiziksel planlaması üzerine çalışabilir.
Süreç:
Bu aşamada, bölümün zirve noktasını yaratmalısınız. Bu noktada oyuncular hazırlanmış kısa parçalar içindeki deneyimlerini paylaşmalıdır, bir final oyunu içinde birliktelik sağlanmalıdır veya ciddi bir tartışma içine girilebilir. Oyuncuların aldığı notlara dikkat edin ve bu yararlı gözüküyorsa, bir sonraki buluşma için yeni bir oyun geliştirin veya bu kitaptan bir diğer uygun oyunu arayın. Bun durumda, özel bir bölüm için amaçlarınıza ulaşıp ulaşmadığınızı bulabilirsiniz. Bütün bir programı kurduğunuzda amaçlarınızı destekleyen oyunlar bulun ve bölümü o oyunlara göre yönetin.
Değerlendirme:
Oyun bölümünün sonrasında, ne olduğunu değerlendirmek için zaman ayırın ve not almanız sonraki bölümleri hazırlamak için size yararlı olacaktır. Aşağıdaki soruları size rehberlik etmesi için kullanın:
- Bu drama oyunu oyuncular için uygun mu?
- Kendi yaşam deneyimlerinizle oyun paralel mi?
- Görevleriniz iyi formüle edilmiş ve yansıtılmış mı?
- Grup oyunda yeterli bir şekilde havaya girmiş mi ve oynama dürtüsü iyi bir şekilde kışkırtılmış mı?
- Bu bölümün özel amaçlarına ulaşıldı mı?
- Bireysel gelişime veya grup gelişimine dair işaret var mı?
ÇOCUKLAR İÇİN 101 DRAMA OYUNU
1
İsim Oyunu (0-10 dakika, 6 ve üstü yaş grubu)
Herkesi etrafınızda çember şeklinde oturmaya ya da ayakta durmaya davet edin. İlk isminizi yüksek sesle söyleyin. Sağınızdaki oturandan başlayarak, her bir kişi sırası gelince ilk ismini yüksek sesle söylemelidir.
Herkes ismini söyledikten sonra yeni bir tur başlasın. Bu sefer sağınızda oturan kişinin adını söyleyin. Çember tamamlana kadar herkes sırayla sağında oturanın ismini söylemelidir.
Birinci turda dikkatli olan ve yanındakinin ismini söyleyebilen kimdir?
Varyasyonlar:
- Oyunu tekrarlayın, fakat bu defasında solunuzdaki kişiden başlayın.
- Kendi adınızı söylediğinizde, söyleme biçiminize biraz varyete katın (Örneğin yüksek sesle, gülerek, haykırarak, fısıldayarak, haşin bir şekilde) Grubun diğer üyeleri sizin sesinizi taklit edebilir veya onun üzerindeki kendi duygusunu oluşturur. Bu duygu kesin olarak bilinçsiz bir şekilde vuku bulur.
- Kendi adınızı söylediğinizde, ne hissettiğinize dair bir hareket yapın. Az önceki varyetede olduğu gibi, diğerleri sizin hareketinizi taklit edebilir veya kendilerinkini yaparlar. Vokalin ve hareketin gücü bir kişi hakkında fazlaca iletişim kurmanızı sağlar
2
Selamlaşma (0-10 dakika, 6 ve üstü yaş grubu)
Selam vermek için (“Merhaba” ve “hoşça kal” gibi) iki kelime seçin. Oyuncular odanın etrafında yürüsün ve birbirlerine ilk sözcükle selam versin ve bir kişinin adını söylesin, sonra ikinci sözcükle cevap versin ve bir diğer kişinin adını söylesin. Örneğin, “Merhaba, Tim”; “Hoşça kal, Sally” Eğer üyeler benzerse, ellerini sallayabilirler.
Varyasyonlar:
- Aynı selamlaşmayı kullanın ve ona bir hareket ekleyin, örneğin üyeler karşılaşınca başla selam verin (reverans yaparak) ve ayrılırken el sallayın. Eğer grup uygun jestleri düşünmeye henüz hazır değilse, tüm oyuncuların uygulayabileceği iki uygun hareket önerin.
- Selamlaşırken konuşma yerine şarkı söylemeyi deneyin. Oyuncuları operavari bir sesten hip-hop kadar uzanacak şekilde kendi özgün stillerini kullanması için cesaretlendirin
3
… Ne Zaman Ne Yapardın?
(10-20 dakika, 9 ve üstü yaş grubu)
Oyuna “bu sabah kalktığımda neler yaptığımı sana anlattım mı? “ diye başlayın. Sonra yaptığınız birkaç şeyi sıralayın. Hikâyenin devam etmesi için yanınızdakine “bu sabah uyanınca sen ne yaptın” diye sorun. O da birkaç cümle söyledikten sonra, yanındakine aynı soruyu sorsun ve böylece oyun devam etsin.
Aşağıda grup üyelerinin hızlı cevap vermesini güçlendirecek diğer örnekler vardır. …..yaptığında ne yaparsın?
- “Yeni uzay geminizle aya indiğin zaman?” ne yapardın?
- “Öğretmenin gözlerinin önünden birdenbire kaybolduğunda” ne yapardın?
- “Evcil hayvanın seninle konuşmaya başladığında” ne yapardın?
- “Sınavda kopya çekerken yakalandığında” ne yapardın?
4
Grup Fotoğraf
(10-20 dakika, 9 ve üstü yaş grubu, aksesuar gerekli)
Grubu 3-4 kişilik alt gruplara bölün. Her gruba bir durum önerin ve poz vermelerini isteyin. Odanın etrafında dolaşın ve fotoğraf çekiyormuş gibi yapın. Pozların sık sık konusunu değiştirin ki oyuncuların düşünecek zamanı olmasın.
Bazı örnek durumlar:
- ılık bir yaz gününde dışarıda olmak
- soğuk bir kış gününde dışarıda olmak ve herkes ceketini unutmuş olsun.
5.
HIZLI EYLEMLER
(10-20 dakika, 9 ve üstü yaş grubu)
Oyuncuların herkesin birbirini görebileceği bir odada olmasını sağlayın. Kısa bir mim performansı yapın, dişlerinizi fırçalıyor gibi mesela. Gruptan sizin mim hareketinizi kopya etmesini ve hızlıca diğer oyuncuya bunu iletmesini isteyin. Bu oyuncu bir diğer mim hareketini taklit eder ve grup bunu kopya eder, oyuncu birisini işaret eder ve grubun da işaret ettiği kişi gibi yapmasını ister.
Oyuncuları hızlıca mim yaratmaları için cesaretlendirin. Bazı örnekler uyurgezerlik, yemek servisi yapmak, araba yıkamak, tenis oynamak, bir vazodaki çiçekleri düzenlemek ve otobüsü kaçırmak olabilir.
