Klaros’un Bilicileri

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Serkan Fırtına

Yaz aylarını, yine büyük çoğunluğu mangalcılardan ve dikkatsizlikten kaynaklanan yangınlarla geçirdik. Bu yangınlardan birine Klaros Antik Kenti’ni ziyaret ettiğim sırada şahit oldum. İzmir Menderes ilçesine bağlı Ahmetbeyli’de Klaros’a yakın tepelerde başlayan yangın rüzgârın etkisi ile yayıldı ve büyük bir alanı küle çevirdi. Antik dönemde önemli bir kutsal alan ve kehanet (bilicilik) merkezi olan Klaros’un karşısındaki tepelerin günümüzün en büyük cahilliği olan söndürülmemiş mangal ateşlerinden dolayı yanması, uygarlık kavramının ve ilerlemeciliğin tekrar sorgulanmasını gerektiren bir örnek. Yangını izlerken, Klaros’taki bilicilerin “acaba insanlığın binlerce yıl sonra geleceği aşama hakkında kehanetlerde bulunmuşlar mıydı?” diye düşünmeden edemedim.

Yaşadığım Aydın Efeler ilçesinde de köylülerin arazilerinin de bulunduğu bir ormanlık alanda da yangın çıktı. Ulusal haber bültenlerinde de gösterilen bir görüntü çok etkileyici ve sorgulayıcıydı. Yaşlı bir köylü kazmasını almış yangına müdahele etmeye gidiyordu; yanında da bir kadın yıllarca çocuğu gibi yetiştirdiği incir ağacının yanıyor olmasına dayanamıyor ve gözyaşlarını tutamayarak ağlıyordu.

SELFİE

Çağımızın neredeyse büyük bağımlılıklarından biri haline gelen, fotoğraf çekme stili selfie (özçekim) üzerine çok yazıldı çizildi. İnsanların görünür olma ihtiyacının, hemen o anda, kimseye ihtiyaç duymadan gerçekleşmesi tutkusunun sonu maalesef bazı trajik sonuçlar doğurabiliyor. Selfie çekereken öldü veya kaza geçirdi gibi haberlere hepimiz alıştık. Ancak bu kazalar bazen tüm insanlığa mal olabiliyor. Selfie çekilirken tarihi eserlere zarar verenler familyasından kısa örnekleri ilginize sunuyorum:

“Bir öğrenci selfie çekerken 19. yy Greko-Romen heykelini kırdı. Öğrencinin İtalya’nın Milano kentindeki tarihi bir heykelin kucağına oturarak Instagram fotoğrafı çekmeye çalışırken heykeli kırdığı belirtildi.”

“Lizbon’da Rossio tren istasyonunda bulunan Portekiz Kralı Dom Sebastiao heykeli, bir turistin dikkatsizliği yüzünden paramparça oldu. 24 yaşındaki bir turistin selfie çekmek için tırmanmaya çalıştığı heykel bir anda yıkıldı ve kırıldı.”

“1757 yılında Possagno kasabasında doğan Antonio Cenova adına bu kasaba açılan müzede, heykeltıraşın en ünlü eserlerinden Paolina Borghese heykelinin alçı modeli zarar gördü. Avusturalyalı bir turist, heykelin üzerine oturarak iki ayak parmağının kırılmasına yol açtı.”

“Benzer bir olay bu kez Japonya’da yaşandı. Tasarladığı “Sonsuzluk Odası” ile ünlenen Japon sanatçı Yayoi Kusama’nın değeri milyon doları bulan sanat eseri selfie uğruna zarar gördü. Selfie düşkünü genç, aynalar vasıtasıyla sonsuzluk ortamının oluşturulduğu müzede selfie çekmek isterken düştü ve milyon doları bulan bal kabağı heykelini kırdı.”

Klaros’un bilicileri bunları da tahmin etmişler miydi sizce?

SONSUZLUK KİTABEVİ

Devlet Tiyatroları şair, öykü ve oyun yazarı Sabahattin Kudret Aksal’ın 100. Yaşını yazarın “Sonsuzluk Kitabevi” adlı oyununu sahneye taşıyarak kutluyor. Genel müdür Mustafa Kurt’un sahneye koyduğu oyun 9 Eylül’de Stüdyo Sahne’de galasını yaptı. Türk oyun yazarlığında uyumsuz (absürd) tiyatronun ilk başarılı örneklerini ortaya koyan Aksal’ın bu oyunu felsefi derinliği yüksek, alt anlamlarla örülü çalışmalarından biri. Yer yer şiirsel yanıyla öne çıkan oyun, ölümsüz eserler yazmış yazarların eserlerini bütün tanıdıklarına, eşine, dostuna ve insanlara göndermek isteyen, ölümsüz eserlerle ölümsüz olmayı amaçlayan bir adamın hikâyesini konu alıyor.

Oyunu henüz izlemedim; ancak okuduğum zaman çok etkilendiğim ve evrensel bir oyun olan “Sonsuzluk Kitabevi”ni sahnede görmeyi çok istiyorum. Böylesine önemli ve sanatsal niteliği yüksek oyunları Devlet Tiyatroları’nda gördüğüm için sevindim. Umarım bu çabalarını artarak sürdürürler.

Hayat zıtlıklarla örülü… Bir yanda uygarlığa sırtını dönmüş büyük bir kitle, bir yanda “sonsuzluk kitabevi” oyunundaki gibi şiirsel bir varoluş savaşı…

Tiyatro Gazetesi’nin 115. Sayısında yayımlanmıştır.

Paylaş.

Yazarın bütün yazıları için: Serkan Fırtına

Yanıtla