Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi tarafından yayınlanmakta olan tiyatro dergisi Mimesis’in 19. sayısının Elazığ Halk Kütüphanesi tarafından müstehcen içerikli olduğu gerekçesiyle mahrece iade edildiği öğrenildi. Elazığ İl Halk Kütüphanesi Müdürü Ahmet Pirinççi tarafından gönderilen resmi yazıda (EK: 1), söz konusu şikâyet “müstehcen resim ve çizgilerin bulunduğu okuyucularımız tarafından tespit edilmiştir” sözleriyle ifade edildi. Yazının devamında üç ailenin “bu tür yayınların okuyucuların ve çocuklarının ahlaki değerlerini bozduğu” iddiası ile Elazığ Halk Kütüphanesi’ne şikâyet dilekçesi (EK: 2) ile müracaat ettikleri belirtildi. Elazığ Halk Kütüphanesi, yaptığı inceleme neticesinde, müstehcen içerikli bulduğu derginin Elazığ Halk Kütüphanesi ve Elazığ İlçe Halk Kütüphanelerine bağış yolu ile olsa dahi girişini engelledi.
Duygu Dalyanoğlu’nun derginin internet sitesindeki haberinden öğrenildiğine göre, müstehcen olduğu iddia edilen makale, Antik Yunan komedyası hakkında bir çeviri-araştırma dosyası olan “Aristophanes Üzerine” adlı dosyada yer almakta ve “Kadının Tasviri: Aristophanes’in Lysistrata’sı ve Yunan Eşlerinin “Hetairalaştırılması” başlığını taşımakta.
Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Başkanı Üstün Akmen ise durumu “vahim” olarak değerlendirdikten sonra: “Müstehcen olduğu iddia edilen makale, Antik Yunan komedyası hakkında bir çeviri-araştırma dosyası. Washington Üniversitesi´nde öğretim üyesi olan Sarah Culpepper Stroup tarafından taaa 2004 yılında kaleme alınmış. Yazıda, Antik Yunan toplumunda kadınların toplumsal işbölümü içerisindeki konumları ve bunun Aristophanes´in ‘Lysistrata’ oyununda nasıl bir karşılığı olduğu incelenmekte. Dolayısıyla, kadınların hem evlilik hayatı içerisindeki konumları, hem de “heteria” olarak adlandırılan kadınların evlilik dışı ilişkileri ve bu ilişkilerin ‘Lysistrata’ oyunundaki karşılığı bilimsel gözle irdeleniyor. Şikâyetçi üç vatandaşa ve Müdür Ahmet Bey’e sormak isterim, Antik Yunan’daki yaşam ile ilgili referanslara nerelerde rastlıyoruz? Elbette kalan yazılı ve görsel malzemeden, öyle değil mi ama! Bu malzemelerden en önemlileri hangileri? Çanak, çömlek, vazo ve kadehlerin üzerinde yer alan tasvirler. Bu tasvirler, milattan önce 5. yüzyıla ait. Köhnemiş, örümceklerin bürüdüğü karanlık düşünce yapısı “müstehcen” kavramını milattan öncesine taşıdı, artık milattan önceki sanata bile sansür uygulamaya kalkıyor. Son derece tehlikeli bir yoldayız” dedi.
Sarah Culpepper Stroup’un kadın-erkek ilişkilerinin vazo ve kadehler üzerinde nasıl resmedildiğinin, dönemi anlamak için çok büyük öneme sahip olduğunu anlattığını söyleyen Üstün Akmen: “Aristophanes’in ‘Lysistrata’ oyunu, kadınların savaşı sona erdirmek için erkeklere karşı cinsel grev düzenlemesini konu almakta. Yani cehaletin ipinin ucunu kaçırıp Aristophanes’i de mi sorgulayacağız, yazıktır günahtır. Yani artık bir resmin, yazının, çizgilerin müstehcenliğine halktan üç kişi mi karar verecektir? Bu ne mene gidiştir. Kültür Bakanlığı olaya derhal el koymalı, Elazığ İl Halk Kütüphanesi Müdürü müstehcenlikten ne anladığını açıklamalıdır” dedi.
Mimesis Haber
Ek 1
Ek 2