[Hazal Kara’nın Hasan Bayam’la yaptığı ve Evrensel’de yayımlanan söyleşinin bir kısmını okurlarımızla paylaşıyoruz.]
Üvercinka Kültür Sanat Akademinin çocuklar ve yetişkinlerden oluşturduğu, çevre kirliliği, küresel ısınma ve adaletsizlik konularını anlatan “Buzlar Diyarı” isimli çocuk oyunu seyirciyle buluşmaya devam ediyor. Buzlar Diyarı Oyununun Yazarı ve Yönetmeni Hasan Bayam’la oyunu ve Van’daki tiyatro faaliyetlerini konuştuk.
Bayam’ın son yazdığı “Buzlar Diyarı” oyununda yaşları 14-17 arasında değişen çocuklar yer alıyor. Oyunun sahne amiri ise 14 yaşında bir çocuk. “Bu oyun, Üvercinka Kültür Sanat Akademi bünyesinde tiyatro eğitimi alan çocukların ilk sahneye çıkışı oldu. Oyunda vermek istediğimiz mesajları hem aileler hem de çocuklar kolaylıkla alabildiği için oyun konusunda aldığımız geri dönüşler de olumlu yönde oldu. Oyunun pedagojik anlamda eğitici olmasına özellikle dikkat ettik” diyen Bayam’a çocukların hayatında tiyatronun neden olması gerektiğini sorduğumuzda “Çocuklar içinde fantastik anlatı yer alan, hayal dünyasına hitap eden anlatıyı severler. Çünkü çocuğun dünyası buna dayanır ve çocuk anlamlandıramadığı şeyleri analojiyle anlamlandırmaya çalışır. Çocuktaki bu tahayyüle denk gelen anlatılar fantastik anlatılardır. Tiyatro bu anlatının görsel boyutunun da olmasıyla çocuğun hafızasında derin bir iz bırakır” yanıtını veriyor.
Tiyatro ve edebiyat metinlerinde toplumsal cinsiyet eşitliği konusuna da değinen Bayam “Kuramsal teori dünyadaki her toplum için geçerli değildir. Kültürel farklılıklar, hafıza, gelenek gibi kavramlar bölgeden bölgeye değişkenlik göstermektedir. Rapunzel, Külkedisi gibi masalların evrensel yanları güçlüdür ancak toplumsal cinsiyet eşitliği kavramına dikkat edilerek yazıldığı söylenemez. Pedagoji yeni bir kavram ama masallar binlerce yıldır hayatımızda olduğu için bugünün çocuk psikolojisiyle masalları yargılayamıyoruz. Tabii bu günümüzde yazılan masalların da bu şekilde olacağı anlamına gelmiyor. Edebiyat derslerinde bize tarif edilen masal kurallarıyla bugün masal yazmak pek uygun değil. Ben metin yazarken yaşadığım bölgedeki çocuğun bu metinlerden ne gibi sonuçlar çıkaracağını önemsiyorum” diyor.
SAHNEDE KÜRTÇE MASAL ANLATMA PROJESİ
Van’da tiyatro yapmanın olumlu ve olumsuz yanlarını sorduğumuz Bayam, Van’ın tiyatro yapmaya çok elverişli bir şehir olduğunu söylüyor. Van’da insanların tiyatroya ilgisinin olduğunu ve oyun seanslarında salonun dolduğunu anlatıyor. Ancak bu şehirde tiyatro yapmanın olumsuz yanlarının da olduğunu söyleyen Bayam “Alternatif sahne çok az ve devlet tiyatrosu sahnesine ulaşmak da bir o kadar zor. Oyuncuların günübirlik rahatlıkla oynayacağı sahne yok. Ayrıca sponsor bulmak neredeyse imkansız. Bunun yanında dekor ve kostüm temini de önemli sorunlar arasında. Şehirde amatör tiyatro yapan 10 tane grup sayabilirim. Ayrıca Van, Mencel, Nupelda gibi ekiplerin Kürtçe tiyatro yaptığı bir şehir” diyor.
Devamı için tıklayınız.
