Nupelda Tiyatro’nun Kürtçe oyunu “Ma Diz Yek E!” için Van Devlet Tiyatrosu’ndan talep ettiği salon başvuruları defalarca reddedildi. Topluluk, bu uygulamanın anayasanın eşitlik ilkesine ve sanatsal özgürlüğe aykırı olduğunu belirtti.
Kürtçe tiyatro alanında faaliyet gösteren Nupelda Tiyatro, “Ma Diz Yek E!” adlı oyunlarını Van Devlet Tiyatrosu sahnesinde sergileme talebiyle Şubat ayından bu yana çeşitli başvurularda bulundu. Ancak tüm talepleri gerekçesiz biçimde reddedildi. Salonun belirttikleri tarihlerde başka gruplara tahsis edildiğini tespit eden topluluk, uygulamayı ayrımcı ve keyfi bulduğunu dile getirdi.
Topluluğun Şubat ve Mart aylarında yaptığı başvurular sonucunda Nisan ayı için yönlendirme yapılmasına rağmen, bu döneme dair dilekçeleri de geri çevrildi. Mayıs ayı için yapılan yeni başvuru ise “salonun uygun olmadığı” gerekçesiyle reddedildi. Ancak aynı tarihlerde başka özel grupların sahneyi kullandığı bilgisi, Nupelda Tiyatro tarafından ayrımcılığın kanıtı olarak değerlendirildi.
“Kürtçe tiyatro kimsenin iznine tabi değildir”
Nupelda Tiyatro tarafından yapılan açıklamada, devlet tiyatrolarının tüm yurttaşlara eşit hizmet sunmakla yükümlü olduğu hatırlatıldı. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10. maddesine atıf yapılarak, dil temelli ayrımcılığın açıkça yasaklandığı vurgulandı. Ayrıca, 5441 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat Kanunu’na göre kamuya ait sahnelerin tüm topluluklara adil ve eşit şekilde tahsis edilmesi gerektiği ifade edildi.
Topluluk, Kürtçe tiyatronun meşru bir sanat faaliyeti olduğunu ve bu alanın bir halk hizmeti olarak ele alındığını belirtti. Daha önce de benzer engellemelerle karşılaştıklarını hatırlatan topluluk, mücadelelerini sürdürmekte kararlı olduklarını dile getirdi.
Kürtçe tiyatroya sistematik engeller
Türkiye’de Kürtçe tiyatro uzun süredir kamusal alanda kendine yer açmaya çalışıyor. Yasal haklara rağmen, salon tahsisleri, finansal destek eksikliği, bürokratik engeller ve toplumsal önyargılar gibi birçok engel, Kürtçe tiyatro topluluklarının faaliyetlerini kısıtlamaya devam ediyor.
Kamuya ait kültür merkezlerinin Kürtçe tiyatro gruplarına erişimi zaman zaman “yoğunluk” veya “uygunluk” gibi gerekçelerle sınırlarken, bu gerekçelerin keyfi uygulamalara zemin hazırladığına dikkat çekiliyor. Nupelda Tiyatro’nun yaşadığı bu son örnek, Kürtçe tiyatroya yönelik eşitsizlikleri yeniden gündeme taşıdı.
