[Gülizar Şahin’nin Radikal Gazetesinde yayınlanan yazısını paylaşıyoruz.]
İlk olarak Aktör Kean’i 1920’li yıllarda Raşit Rıza Tepebaşı Belediyesi’nde canlandırmıştı. 15 yıl süreyle bu role can verdi. Raşit Rıza’dan sonra ülkemizde ikinci olarak Ertuğrul Sadi Tek İstanbul’un salaş sahnelerinde oynadı. Edmund Kean’in yaşamını Ben Kingsley’den Jean Paul Belmondo’ya kadar çok sayıda ünlü isim canlandırdı. Kean’in ölümünden bu yana oyuncu üzerine sekiz değişik biyografi yayımlandı. 1996 yılında ise Tunç Yalman’ın yönettiği Aktör Kean’i Cihan Ünal Tiyatro İstanbul’da oynadı. Oyunu New York’ta izleyen Tunç Yalman ” Her oyuncu ve her yönetmen oyunu değişik yorumlamak durumundadır. Teknik olanaklar, oyuncunun yetenekleri ve tiyatronun olanaklarına göre. Ben oyunu New York’ta gördüğümden çok farklı yorumladım. Bizim oyunumuzda yer bir tiyatro sahnesi, zaman ise Kean’in sahneden bize seslendiği an ”diyor.
Raymund FitzSimons’un yazdığı, Sevgi Sanlı’nın dilimize çevirdiği oyunu bu yıl, 2007 Sadri Alışık Yardımcı Rolde En İyi Erkek Oyuncu Ödülü sahibi, İBB Şehir Tiyatroları oyuncusu ve Açık Radyo programcısı Eraslan Sağlam oynuyor. Yönetmenliğini ise oyuncu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı Tolga Yeter üstleniyor.
Yeni kurulan Tiyatro Tatavla’nın ilk oyunu Aktör Kean. Geçenlerde oyunun galasına katıldım. Hiçbir fikir edinmeden gittim oyuna ki sürpriz olsun istedim. Bir yatak sahnesiyle başlıyor. İlginç bir yatak, bildiklerimizden değil. Ayakta dikilen bir yatak! Olağanüstü, değişik bir eşya. O an anladım. Aktör Kean da tıpkı yatak tepetaklak olmuş bir hayata ve sıradışı bir kişiliğe sahip. Yoksullukla başlayan bir hayat, ün ve başarıyla yükseliş dönemi ve sonunda hızla alaşağı düşmesi. Peki oyunculuk nasıldı diye sorarsanız tek bir kelime: olağanüstüydü. Çok etkileyiciydi. Replikler, büründüğü Shakespeare karakterleri cidden büyüleyiciydi. Ki oyun bittiğinde oturarak alkışlayan yoktu. Kesinlikle bu yeniden dünyaya gelen Aktör Kean’i kaçırmamanızı dilerim.
Peki kimdir bu Aktör Kean?
İngiliz sahnesinin hükümdarı haline gelen, taşkınlıkları İngiltere’de olduğu kadar Amerika’da da dillere destan olan, büyük romantik oyuncuların birincisi, Shakespeare’in eşsiz yorumcusudur Edmund Kean. Londra’da ilk kez 1814 yılında Drury Lane Tiyatrosu’nda sahneye çıkan ve oyunculuğundaki yalın gerçek, tutku ve ateşle eleştirmenleri şaşkına çeviren Edmund Kean; ilk yıllarda çektiği yoksulluk kendisine sanatında belli bir disiplin sağlasa da, üne kavuşur kavuşmaz, hızla başaşağı gitmeye başladı. Büyüklük hastalığı sınır tanımayan, perde aralarında soyunma odasına gelen fahişeler işini bitirmeden, perdenin açılmasına izin vermeyen Kean; Druruy Lane’de bir korku ve dehşet dönemi başlattı; yanında alkış alan oyuncu hemen kovuluyordu, eksen karakteri Kean olmayan hiçbir yeni tragedyanın oynanma şansı yoktu. Çok fazla yükseldiği için düşmesi de baş döndürücü olan Edmund Kean; 45 yaşında öldüğünde, bela okuyanı, tiksineni çoktu fakat ondaki ölümsüzlük havasını sezenler, böyle bir sanatçıyı görecek kadar yaşadıklarına şükredenler de vardı.
Aktör Kean, her Salı akşamı Tiyatro Karnaval Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Sahnesi’nde ve ekim ayı boyunca Perşembe günleri Emek Sahnesi’nde olacak. Kaçırmamanız dileğiyle
