Geçen yıl kaybettiğimiz Pina Bausch’un koreografisi ve yönetmenliğinde İstanbul’u anlatan “Nefes”, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti etkinlikleri kapsamında 22 ve 23 Haziran’da yeniden İstanbul izleyicisi ile buluştu. Aynı zamanda Pina Bausch’u anma niteliği taşıyan gösteri, Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’ni dolduran seyirciler tarafından ilgiyle izlendi.
Bausch’un Palermo, Lizbon, Hong Kong, Sao Paolo gibi etkilendiği çeşitli kentlerden esinlenerek yaptığı gösterilerin ardından yine bir kent projesi olan “Nefes” için Bausch, 2002 yazında ekibiyle İstanbul’a gelerek üç hafta boyunca şehri gezmişti. Şehirle ilgili gözlemlerin ardından Wuppertal’de çalışılan ve 2003 yılında prömiyeri yapılan gösteri, Wuppertal’in ardından İstanbul’da da sergilenmiş ve büyük ilgi görmüştü. Gösteri, 2003 yılından sonra ise dünyanın pek çok sanat merkezini gezmişti.
Bausch, bir su şehri olarak tanımladığı İstanbul’u, gösteri boyunca sahnenin merkezindeki belli belirsiz çukurda kaynayan ve sonlara doğru sahnenin üstünden şelale misali boşalan su eşliğinde anlatmış. İstanbul’dan edinilen, kadın-erkek ilişkilerine, hamam kültürüne, esnafa dair imgeler ise kentin gizemli yönünü tarif eden solo danslar arasına serpiştirilmiş. Tül bir perde ise hem İstanbul görüntülerine zemin sağlıyor, hem de rüyavari bir kent tasvirinin sahnede oluşmasına hizmet ediyor. Zarif, esnek, su gibi danslar, Bausch’un bir su şehri imgesiyle uyum içinde sahnede yerini alıyor. Norbert Servos’un ifadesiyle Bausch’un inci gibi dizdiği danslar, zamanın şimdiki akışını durdurmaya ve sonsuzluğa ulaşmaya hizmet ediyor. Bausch’un pek çok gösterisinde yer alan cinsiyetler arası ilişkiler yine önce bireysel eylemler olarak gösterilip sonra tüm sahneye yayılarak bireysellikten çıkarılmış. Birol Topaloğlu, Mercan Dede, Burhan Öçal, Bülent Ersoy, Candan Erçetin, Tom Waits, Replikas, Suren Aseduryan ve Yansımalar gibi pek çok müzisyen ve grubun müzikleri de gösteriyi tamamlamış.
Gösteri, 24 Haziran tarihinde Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde izlenebilir.
Sezin Gündoğan / Mimesis
