“Kürtçe Tiyatro Yeraltı Sınırlarının Dışına Çıkmalı”

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Mimesis Haber / 2012’nin Mart ayında, İstanbul’da faaliyet gösteren Kürt Tiyatro gruplarına bir yenisi daha eklendi: Teatra Sî. Şimdilik altı kişiden oluşan Teatra Sî, yazılı Kürtçe tiyatro metinleri başta olmak üzere, Modern Kürt Edebiyatı’nda tiyatroya uyarlamayı düşündükleri roman ve öykülere öncelik vermeyi amaçlıyor. Bir diğer hedef ise Güney Kürdistan’da ve SSCB döneminde oluşan, 1920’li yıllardan günümüze gelmiş tiyatro metinleri ve tecrübelerini günümüz Kürtçe tiyatro izleyicisine elden geldiğince ulaştırmak.

Teatra Sî’de yönetmenlik ve oyunculuk yapan Baran Demir’le grubun bugünü ve yarını hakkında sohbet ettik. Baran Demir Teatra Sî’nin kültürel-politik yönelimine dair şunları söylüyor:

Kürtçe tiyatronun yaygınlaşması ve “yeraltı” sınırlarından çıkması gerektiğine inanıyoruz. Kürtçe tiyatro yapmanın tek başına “politik” bir tavır olduğu ön kabulünü değiştirmeyi ve Kürtçe tiyatronun politik sanatsal ihtiyaçlarını tartışmayı, sorgulamayı ve içerden Kürtçeye” bakmayı dert ediyoruz. Tiyatro yaparken sadece “Kürtçe” olmasına bakmıyoruz, sanatsal yönüyle de yeni arayışlara açığız.

Şimdiye kadar Kürtçeye çevrilmemiş oyunları orijinal metinlerinden Kürtçeye kazandırmayı, sonrasında sahneye taşımayı ve Kürt Tiyatrosunun repertuarına katkı yapmak amacındayız. Bir diğer hedefimiz de Kürt destanlarının müzikallerini yapmaktır. Sadece İstanbul’da değil bölge başta olmak üzere Kürt izleyicisine her yerde ulaşmayı umut ediyoruz.”

Grubun hali hazırda oynadığı “Êşa Zimanekî’’(Bir Dilin Sancısı) adlı oyunu Hesenê Metê’nin Epîlog adlı öyküsünden oyunlaştırılmış.

“Oyun Kürtçenin varlık-yokluk meselesi ve Kürtçe “okuma-yazma” sorunları etrafında gelişen bir hikayeyi işlemektedir.  Öykü diasporada yaşayan Darîn’nin yıllar sonra abisi Sadun tarafından ziyaret edilmesiyle başlıyor. Darîn’in hayatı Sadun’un gelmesiyle değişir ve kendini yeni bir arayışta görür. Sadun Darîn’in yazar olmadığını öğrenir ama onu yazar yapmaktan vazgeçmez. Sadun eve eli boş dönmek istemez ve Darîn’i sıkıştırır. Darîn daha fazla karşı koyamaz ve yazar olabilmek için birçok yol dener. Sadun ve aile mensuplarının ortak beklentisini boşa çıkaran Darîn bir iç hesaplaşmaya girer.  Kürt edebiyatında “Yazar ve Yazman” farkını anlatmaya çalışır. Oyun, Kürtçe yazma ve okumanın az olduğu toplumda, bir edebiyat ve edebiyatçı eleştirisi yapar.”

Teatra Sî, önümüzdeki sezon için iki proje üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Bunlardan biri Çehov’un Xwezgînî (Bir Evlenme Teklifi) ve Hirç (Ayı) adlı kısa oyunları. Oyunlar Rusça’dan çevrilmiş. Diğer proje ise grubun metinli oyun ve öyküden uyarlama metin üretiminin yanı sıra kendi metnini oluşturma kaygısına da işaret ediyor. Proje tiyatro sanatçılarının ama özellikle Kürt oyuncuların sorunlarını konu ediniyor. Baran Demir bu proje için “Bu oyun birazda kendi yaşadıklarımız üzerinden, iç hesaplaşmamız ve gizlediğimiz zaaflarımızı açığa çıkarmayı hedefliyor” diyor.

Teatra Sî’yi yeni sezondan önce görmek isteyip de yolu 31 Ağustos’ta İzmir Dikili’ye düşünler için iyi bir haber: Grup, 31 Ağustos’ta 7. uluslar arası SGDF yaz kampına katılacak. êşa Zimanekî oyunun yanı sıra Kürtçe tiyatro atölyesi de yapılacak.

Özgür ÇİÇEK/MİMESİS

Paylaş.

Yanıtla